Radio Kraków

Przed hejnałem


RSS Spotify

Goście magazynu „Przed hejnałem” mają swoje pasje, swoje plany, swoje marzenia. Miło wypić w ich towarzystwie przedpołudniową kawę...

Podcasty

Międzynarodowy Dzień Celiakii. Jak żyją osoby chorujące na celiakię?

Celiakia, znana również jako choroba trzewna lub enteropatia glutenozależna, jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną o podłożu genetycznym. Charakteryzuje się nieprawidłową reakcją układu odpornościowego na gluten – białko zapasowe obecne w zbożach takich jak pszenica. Spożycie glutenu u osób z celiakią prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, co powoduje zaburzenia wchłaniania składników odżywczych. Objawy celiakii mogą obejmować ból brzucha, biegunkę, wzdęcia. Z okazji Międzynarodowego Dnia Celiakii gośćmi w audycji Przed hejnałem były dr Małgorzata Zwolińska-Wcisło, kierowniczka Oddziału Klinicznego Gastroenterologii, Hepatologii, Toksykologii i Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, Joanna Szymonek, koordynatorka regionalna Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej oraz Alicja Koza, członkini stowarzyszenia.

Noc Muzeów w Manggha. Czego mogą spodziewać się odwiedzający?

W piątek, 17 maja 2024 roku, we współpracy z Wydziałem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa, Muzeum Manggha zaprasza do udziału w Nocy Muzeów! Odwiedzający będą mieli okazję zobaczyć wszystkie bieżące wystawy oraz skorzystać z licznych dodatkowych atrakcji, takich jak stoiska edukacyjne, quizy i pokazy parzenia herbaty. Muzeum będzie otwarte od godziny 10:00 do 18:00, a Noc Muzeów rozpocznie się o 19:00 i potrwa do północy. Tegoroczna edycja krakowskiej Nocy Muzeów odbywa się pod hasłem "Muzea na rzecz edukacji i badań". Gośćmi audycji Przed hejnałem byli Jakub Woynarowski i Ewa Borysiewicz, kuratorzy wystawy Background.

Kolejna edycja Marszu Równości już 18 maja. Prezydent Krakowa objął wydarzenie patronatem i planuje wziąć w nim udział

Marsz Równości w Krakowie jest corocznym wydarzeniem mającym na celu promowanie praw osób LGBTQ+ oraz równości społecznej. Organizowany jest przez różnorodne grupy społeczne i organizacje działające na rzecz praw człowieka i mniejszości seksualnych. Jest to święto akceptacji, które przyczynia się do budowania tolerancyjnego społeczeństwa. Kolejna edycja marszu odbędzie się już 18 maja. Udział w niej zamierza wziąć prezydent Krakowa, Aleksander Miszalski, który ogłosił, że tęczowa flaga zostanie wywieszona na budynku magistratu. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem byli Michał Niepielski, Wojciech Piątkowski oraz mecenas Anna Niedźwiecka z Colectiva Centrum Inicjatyw Społecznych i Prawnych.

Festiwal Nauki i Sztuki w Krakowie powraca po pięciu latach

Hasło 20. edycji Festiwalu Nauki i Sztuki to „Kraków miastem nauki i sztuki”. Patronem wydarzenia jest prof. Marian Mięsowicz, wybitny polski fizyk, który znacząco przyczynił się do integracji krakowskiego środowiska naukowego. W dniach od 16 do 18 maja kampusy krakowskich uczelni będą otwarte dla wszystkich, którzy chcą odkryć tajemnice nauki i sztuki. Gościem Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem był profesor Tomasz Grodzicki, prorektor ds. Collegium Medicum UJ.

Kim są CODA? I czym różni się ich dzieciństwo od dorastania przeciętnego dziecka?

CODA (Children of Deaf Adults) to słyszące dzieci głuchych rodziców. Dojrzewają wcześniej niż ich rówieśnicy, ponieważ od najwcześniejszych lat muszą wspierać rodziców w komunikacji ze światem zewnętrznym. Z domu wynoszą większą bezpośredniość, skłonność do gestykulacji i mimiki typowej dla osób głuchych. Na początku szkolnej drogi ta inność może im nieco przeszkadzać, ale potem szybko zaczynają rozumieć, że daje im ona też szczególne moce, o których w programie Przed hejnałem opowiedziały nauczycielka migania, CODA Aleksandra Pyrek (Pomigam) oraz psycholożka i psychoterapeutka, która przygotowuje się do pracy z głuchymi pacjentami Katarzyna Jędrasiak-Rogóż.

Zostań wolontariuszem 23. Wielkiej Parady Smoków!

Kochasz wielkie gady? Lubisz wyzwania? Nie boisz się dzieci? Zostań wolontariuszem 23. Wielkiej Parady Smoków! - zachęca Teatr Groteska. Ten najważniejszy weekend w Krakowie już 8-9 czerwca. Co będzie się działo oraz jak dołączyć do ekipy przygotowującej to wyjątkowe wydarzenie, opowiedzieli Sylwii Paszkowskiej dyrektor Groteski Karol Suszczyński i kierowniczka działu promocji i PR Martyna Nowakowska. Poznaliśmy też plany teatru do końca bieżącego sezonu i na lato. Jak się bowiem okazuje, w tym roku Groteska po raz pierwszy nie zamyka się na wakacje.

Możemy pochwalić się wspaniałą listą lektur nieczytanych

- Uczniowie nie czytają lektur z dwóch powodów. Po pierwsze wiele z tych tekstów napisanych jest językiem dla nich niezrozumiałym, po drugie nie mają na to czasu. Możemy więc pochwalić się wspaniałą listą obowiązkowych lektur nieczytanych - mówią w programie Przed hejnałem goście Sylwii Paszkowskiej, dr Magdalena Wulczyńska-Misiak (polonistka w XXVII LO w Krakowie) i Wojciech Rzehak (polonista i kierownik działu edukacji w Teatrze im. J. Słowackiego), który jest jednym z sygnatariuszy petycji do Ministerstwa Edukacji Narodowej zatytułowanej "Grzeczni już byliśmy" . Poloniści domagają się w niej więcej realnych cięć w podstawie programowej, ponieważ te zmiany, które zaproponowano, są niewystarczające i oznaczają niewykorzystanie szansy, by dać większą przestrzeń nauczycielom i uczniom na prawdziwe spotkanie z literaturą.

Zręczni bezręczni. "Podał mi nogę, kiedy się poznaliśmy"

- Podał mi nogę, kiedy się poznaliśmy. Pomyślałam: chyba głupi jakiś, bo przez godzinę naszej rozmowy nie zorientowałam się, że Staś nie ma rąk - tak okoliczności poznania swojego przyszłego męża wspomina Monika Woszczyńska-Kmiecik. Dzisiaj Stanisław Kmiecik jest uznanym malarzem, któremu brak rąk nie odebrał apetytu na realizację życiowej pasji, czyli malarstwa. 15 maja w Nowohuckim Centrum Kultury podzieli się swoją historią na spotkaniu z cyklu ŻYCIE JEST PIĘKNE. Bohaterami spotkania będą „zręczni bezręczni". Pomysłodawczynią cyklu jest dziennikarka i reportażystka Monika Meleń, która od lat w swoich reportażach zwraca uwagę na osoby z niepełnosprawnościami.

Miłość w kawałkach - premiera w Teatrze Nowym Proxima

- Ja nie kocham kobiet. Tylką ją jedną kochałam - mówi w spektaklu "Miłość w kawałkach" bohaterka grana przez Katarzynę Galicę. Obok niej na scenie Teatru Nowego Proxima zobaczymy Martynę Dyląg, Martynę Krzysztofik, Natalię Strzelecką oraz Kingę “Baker” Piekarz (gitara). Przedstawienie wyreżyserowała Iwona Kempa. Napisana 32 lata temu książka Nicole Müller „Bo to w miłości jest najstraszniejsze” jest opowieścią o trójkącie małżeńskim: kobieta rozstaje się z mężem dla innej kobiety. To powieść napisana przez kobietę, która opowiada o miłości do kobiety. Bez patosu, zadęcia czy ckliwości. Teraz na język teatru przełożyły ją, uzupełniając o wiersze Laury Osińskiej, reżyserka Iwona Kempa i od lat współpracująca z nią pisarka Anna Bas. Na tydzień przed premierą studio Radia Kraków odwiedziły Martyna Krzysztofik, Natalia Strzelecka, Katarzyna Galica oraz Anna Bas i opowiedziały Sylwii Paszkowskiej o swoich bohaterkach i pracy nad spektaklem, ale też o tym, jak to jest być aktorkami Iwony Kempy.

Interaktywna podróż po świecie pszczół. Co oferuje odwiedzającym Apilandia?

Apilandia Interaktywne Centrum Pszczelarstwa ponownie otworzyło swoje drzwi dla zwiedzających po gruntownej zmianie ekspozycji. Nowa wersja muzeum oferuje nie tylko podróż po świecie pszczół i innych zapylaczy, ale również unikalne interaktywne i manualne doświadczenia, które angażują odwiedzających na różnych poziomach. Gościem Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem była Barbara Łysoń założycielka muzeum.

Dlaczego koty boją się ogórków?

Ile zjawisk przeoczamy w każdej chwili naszego życia? Czemu nie możemy poczuć świata pełniej? Dzięki Agnieszce Defus autorce niesamowitego profilu „Cafe Nauka UJ” możemy na niesłychaną skalę zagłębić się w rzeczywistość. Poznać każdą formę promieniowania, wywąchać dramat koszonej trawy oraz dowiedzieć się, kto (lub co) ciągle projektuje dla nas kolor różowy. A także odkryć, czy nasza Ziemia żyje jak kot – wiele razy wracając z zaświatów. Gościnią Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem była dr Agnieszka Defus, autorka książki "Dlaczego koty boją się ogórków?".

Wyspiański zagościł na murach Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie

Stanisław Wyspiański, patron Akademii Sztuk Teatralnych, został uwieczniony na murach uczelni. Mural przedstawiający wybitnego artystę możemy podziwiać na budynku AST od strony ul. Straszewskiego. Nie jest to jedyny projekt artystyczny, ponieważ od strony ul. Piłsudskiego powstaje jeszcze jedna, bardziej nieoczywista kompozycja. Pomysłodawcą projektu była prof. Dorota Segda, autorem prof. Dariusz Vasina, a wykonawcami Dawid Skowronek, Krzysztof Czarnecki i Łukasz Stec.

Mniej znaczy więcej. Jak uwolnić się od nadmiaru?

Minimalizm, choć z pozoru prosty, ukrywa w sobie bogactwo inspiracji, otwiera przed nami szerokie pole do refleksji nad istotą rzeczy, nad znaczeniem pustki i pełni oraz nad naszym stosunkiem do konsumpcji. Gościnią Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem była Emily prowadząca profil "Uwalniam od nadmiaru", w którym zachęca do minimalistycznego życia.

Jak zostać wolontariuszem w schronisku?

Schronisko dla psów to nie tylko miejsce, w którym zwierzęta czekają na nowy dom, to przede wszystkim oaza miłości, troski i nadziei, w której każdy pies, bez względu na przeszłość, znajduje szansę na nowe życie. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem byli Zofia Łojek, Krzysztof Rudnicki i Konrad Francuz, wolontariusze z Krakowskiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami.

Dlaczego ważne jest określanie zasad funkcjonowania w związkach partnerskich?

Niewiele osób wchodzących w luźny związek spisuje umowę i jasno określa zasady, na jakich będzie przebiegało wspólne życie, zaczynając od podziału obowiązków i kończąc na kwestiach finansowych. Dlaczego jest to błędem? Gościem Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem była Anna Niedźwiecka z Colectiva Centrum Inicjatyw Społecznych i Prawnych.

Jaką rolę w dzisiejszym społeczeństwie odgrywają influencerzy?

Od lat zmieniają krajobraz mediów społecznościowych, kształtując nasze spojrzenie na świat, wpływając na nasze wybory, styl życia i nawet wartości. Kim są osoby, których codzienne życie śledzimy na ekranach naszych smartfonów? Gościniami Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem były Joanna Urbaś, doktorantka z Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie oraz Anna Pałka, twórczyni internetowa.

Pozytywne szaleństwo, czyli La Folie! Retro Cabaret Show

La Folie. Retro Cabaret Show nawiązuje do przedwojennych kabaretów i rewii z początku XX wieku takich jak Ziegfield Follies z Nowego Jorku czy Folies Bergère z Paryża. Skąd wziął się pomysł na założenie takiej burleski? Opowiedzieli o tym Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem goście - Magdalena Białek, Agnieszka Hrakałło-Horawska, Julia Robak, Agnieszka Kowynia i Glen Cullen.

Ochrona roślin kryje w sobie coś niebezpiecznego. Jak zacierana jest prawda?

Agnotologia bada przyczyny i skutki ignorancji, a także sposoby jej wykorzystywania w celach politycznych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych. Termin ten został wprowadzony przez historyka nauki Roberta N. Proctora w celu opisania systematycznego badania tego, co nieznane lub nieznane szerokim grupom ludzi z powodu zaniedbania, dezinformacji, manipulacji informacjami lub innych czynników. Gościem Sylwii Paszkowskiej był prof. Kazimierz Wiech, entomolog, znawca ochrony roślin, kierownik Uniwersytetu Trzeciego Wieku na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie, a przez wiele lat szef Katedry Ochrony Roślin.

Beltaine! Święto Ognia na Kopcu Krakusa

Już dzisiaj wieczorem na Kopcu Krakusa odbędzie się Beltaine, czyli Święto Ognia jedno z czterech najważniejszych dla pogan świąt w roku. O wydarzeniu opowiadał Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem Mateusz Tomczyk, religioznawca, historyk i filozof, druid. Beltaine to starożytna celtycka tradycja obchodzona na przełomie kwietnia i maja, związana z powitaniem wiosny i letniego okresu wzrostu.

"Rak ma raka". Autorska wystawa projektów Małgorzaty Sajan

29 kwietnia o godzinie 17 w poczekalni poradni onkologicznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie przy ul. Kopernika 50 odbędzie się happening-wystawa "Rak ma raka". Będzie to prezentacja autorskiego projektu obrazów, kolaży i różnorodnych haseł Małgorzaty Sajan skierowanych do jej nowotworu.