Radio Kraków
RK Podcasty Przed hejnałem

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Agata Ciechanowska i Aneta Hudzik.

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Agnieszka Graca powraca z nowym kryminałem ,,Podniebie"

W studiu Radia Kraków Sylwia Paszkowska gościła Agnieszkę Gracę, laureatkę Nagrody Wielkiego Kalibru 2024 za swoją debiutancką powieść "Czarny poniedziałek". Tym razem autorka opowiadała o swojej najnowszej książce "Podniebie" – intensywnej, wnikliwej i pełnej napięcia opowieść o granicach wytrzymałości, wyborach, definiujących nasze życie, i pragnieniu ucieczki od rzeczywistości, która jest zbyt ciężka do uniesienia.

"Dzień dobry, nazywam się Magda Grzebałkowska i wieszam pranie na rowerze stacjonarnym". Jak się starzeć bez godności?

Biblioteka Kraków na osiedlu Dywizjonu 303 w czwartek pękała w szwach. Tłumy przyszły na spotkanie z Magdaleną Grzebałkowską i Ewą Winnicką, autorkami książek "Jak się starzeć bez godności?" oraz "Na bogato. Jak się starzeć bez godności 2". To, co miało być żartem i odskocznią od poważnych reportaży, okazało się dla wielu kobiet książką misyjną. - Są w Polsce kobiety, które skończyły te magiczne 45 lat i chcą po prostu dalej żyć. Nie chcą być smutne, chcą mieć z tego życia radość. Nasze poczucie humoru, ta nasza głupkowatość – bardzo z nimi rezonuje – mówią w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

Ptaki już się wykluwają! Sprawdź, jak (nie)pomagać dzikim zwierzętom

Zmiany klimatyczne sprawiają, że wiosna przychodzi coraz wcześniej, a wraz z nią pierwsze lęgi ptaków i narodziny młodych ssaków. Czy zawsze powinniśmy ratować pisklę, które wypadło z gniazda? Co zrobić, gdy znajdziemy samotnego zajączka lub sarenkę? Jak uniknąć błędów, które mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc? O tym, jak mądrze postępować w przypadku znalezienia młodych dzikich zwierząt, opowiadają Karolina Ptak, lekarz weterynarii z Fundacji Akcja Dla Dzikich Zwierząt, oraz Joanna Wójcik, biologżka i ornitolożka z Fundacji Dzika Klinika.

Menopauza to etap życia, który przynosi wiele dobrego

Menopauza budzi wiele emocji i często bywa postrzegana negatywnie. Często kojarzona z nieprzyjemnymi objawami, końcem młodości, a nawet chorobą. Tymczasem jest to naturalny etap życia każdej kobiety i może przenieść wiele dobrego. Sylwia Paszkowska w rozmowie z doc. Ingą Ludwin, ginekolożką onkologiczną oraz dr Elżbietą Krawczyk-Pasławską, psycholożką kliniczną i psychoterapeutką przyjrzała się wyzwaniom i korzyściom, jakie niesie za sobą menopauza.

Dr hab. Diana Hodorowicz-Zaniewska: "Rak nie patrzy w pesel. Operujemy nawet dwudziestolatki"

Dr hab. Diana Hodorowicz-Zaniewska jest wybitą specjalistką w dziedzinie chirurgii onkologicznej. Jako liderka zespołu Breast Unit w Uniwersyteckim Centrum Leczenia Chorób Piersi, codziennie zmaga się z jednym z najpoważniejszych wyzwań współczesnej medycyny – leczeniem raka piersi. W ciągu swojej kariery nie tylko zdobyła specjalizację z chirurgii ogólnej, onkologicznej i plastycznej, ale także stała się ekspertem w leczeniu nowotworów piersi, które, jak podkreśla, dotykają coraz młodsze kobiety. Dr hab. Hodorowicz-Zaniewska dostrzega rosnącą liczbę zachorowań na raka piersi wśród osób poniżej 40. roku życia i zwraca uwagę na wpływ współczesnego stylu życia, w tym spożycia wysokoprzetworzonej żywności i obecności hormonów w codziennej diecie, na wzrost liczby przypadków. "Co ósma Polka ma lub będzie miała raka piersi" – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

Testy w szkole są przydatne, ale muszą być mądrze zaprojektowane

Testy szkolne od lat budzą emocje wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. Są nieodłącznym elementem systemu edukacji, ale czy zawsze spełniają swoją rolę? Czy sprawdzają rzeczywiście to, co powinny – umiejętności i kompetencje, czy może jedynie zdolność do zapamiętywania informacji na krótki czas? O tym, jak skutecznie się uczyć Sylwia Paszkowska porozmawiała z Dorotą Brukowicz, lektorką języka angielskiego, metodykiem i trenerką technik efektywnej nauki.

To słuchacze będą mieli wpływ na rozwój fabuły! Serial kryminalny "Śledź" już w środę na antenie Radia Kraków

Gaja Grzegorzewska – pisarka, scenarzystka, laureatka Nagrody Wielkiego Kalibru – otwiera nowy rozdział w swojej twórczości. Tym razem nie tylko tworzy, ale i zaprasza odbiorców do współdecydowania o losach bohaterów słuchowiska kryminalnego "Śledź". To pierwszy raz, gdy pozwala, by jej historia była współtworzona na bieżąco przez słuchaczy. Więcej o projekcie opowiedziała Sylwii Paszkowskiej w programie Przed hejnałem.

Historia pisana przez kobiety. Wystartował Miesiąc Krakowianek 2025!

Marzec w Krakowie po raz czwarty staje się Miesiącem Krakowianek – czasem celebracji kobiecej siły, solidarności i wspólnoty. To wyjątkowa inicjatywa promująca równość, aktywność społeczną i znaczenie kobiet w historii oraz teraźniejszości miasta. Tegoroczna edycja to bogaty program wydarzeń: dyskusje o prawach kobiet, równości i przywództwie, spotkania o zdrowiu i samopoczuciu, a także zajęcia sportowe, joga, medytacja i kursy samoobrony. Nie zabraknie spacerów herstorycznych, warsztatów i wyjątkowej Gali Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej. Sylwia Paszkowska gościła w audycji "Przed hejnałem" Justynę Kasińską z Muzeum Krakowa oraz Dorotę Halberdę z Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki.

Miłość, intryga i pożądanie. Kobiety, które zmieniły bieg historii sztuki

"Dama z gronostajem" to nie tylko arcydzieło renesansowego malarstwa, ale również symbol losów kobiet, które odegrały kluczową rolę w jego dziejach. Cecylia Gallerani – młoda, utalentowana kochanka Ludovica Sforzy – była jego pierwotną bohaterką. Jednak to Izabela Czartoryska nadała obrazowi nowy kontekst, umieszczając go w swojej kolekcji i wplatając w historię polskiego dziedzictwa. Katarzyna Bik, autorka książki "Najdroższa. Podwójne życie Damy z gronostajem" w rozmowie z Sylwią Paszkowską ukazuje niezwykłe losy tych dwóch kobiet, które mimo różnic miały ze sobą wiele wspólnego.

"W sztuce i w miłości jest nadzieja i ratunek". Dominika Bednarczyk z Nagrodą im. Romany Bobrowskiej

Nagroda im. Romany Bobrowskiej w tym roku trafi do Dominiki Bednarczyk, aktorki Teatru im. Juliusza Słowackiego. To wyróżnienie dla artystów, którzy swoją pracą wykraczają poza standardowe aktorstwo i niosą ze sobą coś więcej – misję, głębię i prawdę. - Jestem oszołomiona tą nagrodą, którą dostają niebywałe nazwiska - mówi Dominika Bednarczyk w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

Większość chorób rzadkich ma podłoże genetyczne

28 lutego obchodzimy Dzień Chorób Rzadkich – święto poświęcone pacjentom i lekarzom zajmującym się tymi trudnymi do zdiagnozowania schorzeniami. Choroby rzadkie to te, które występują u mniej niż 1 na 2000 osób. W Europie przyjęto tę właśnie definicję, choć nie jest ona jednolita na całym świecie. Jeszcze bardziej jednostkowe są choroby ultra rzadkie, które dotykają mniej niż 1 na 50 000 osób. Gościem Sylwii Paszkowskiej był dr Łukasz Pawliński, specjalista ds. chorób rzadkich metabolicznych, pracujący na Oddziale Diabetologii, Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Z lukrem i konfiturą różaną? Pierwsze pączki były nadziewane słoniną!

Pączki – nieodłączny element tłustoczwartkowej tradycji – dziś kojarzą się ze słodką przekąską wypełnioną różaną konfiturą, ale ich pierwotna wersja nie miała nic wspólnego ze słodyczą! Pierwsze pączki były wytrawne i nadziewane… słoniną! Gościem Sylwii Paszkowskiej był dr Marcin Gadocha z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej, historyk i badacz m.in. historii kuchni, specjalista od kuchni krakowskiej.

Funkcjonalność, estetyka i trwałość. Jak dobrze urządzić mieszkanie?

Nadchodząca wiosna często skłania nas do zmian w naszych domach i mieszkaniach. Nie zawsze jednak musi to oznaczać generalny remont – czasem wystarczy dobrze przemyślana reorganizacja przestrzeni. Jak podejść do aranżacji wnętrz, by były nie tylko modne, ale też funkcjonalne i ponadczasowe? Sylwia Paszkowska porozmawiała o tym z architektką Elizą Makowską, która dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat aktualnych trendów i dobrych praktyk projektowych.

"Wiele kobiet nie miało szans na diagnozę, ponieważ były kobietami". Dorosłość w spektrum autyzmu

Tauron Arena Kraków to miejsce, które kojarzy się głównie z wielkimi wydarzeniami – koncertami światowych gwiazd, spektakularnymi widowiskami czy sportowymi emocjami na najwyższym poziomie. Jednak od ubiegłego roku krakowska arena stała się także przestrzenią dla refleksji, edukacji i troski o nasz dobrostan. Wszystko za sprawą cyklu „Spotkajmy się”, który przekształcił się w „Sztukę Dobrego Życia”. To seria comiesięcznych wykładów i warsztatów, których tematyka odpowiada na potrzeby uczestników, koncentrując się na zdrowiu psychicznym, emocjonalnym i społecznym. Kolejne spotkanie czeka nas już 13 marca i to o nim Sylwia Paszkowska porozmawiała z Anną Latochą z Tauron Areny Kraków oraz Moniką Szubrycht, dziennikarką i neurologopdeką.

„Historia tworzenia rezerwatów na terenie dzisiejszego województwa małopolskiego sięga drugiej połowy XIX wieku”

Niedawno ukazała się publikacja "Rezerwaty przyrody w województwie małopolskim – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość", która przedstawia kompleksową analizę ochrony przyrody w regionie. Autorami pracy są eksperci z różnych instytucji i organizacji przyrodniczych, którzy również byli gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem - Błażej Zamojski z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie, Dorota Horabik z Klubu Przyrodników, dr Łukasz Piechnik z Instytutu Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk oraz dr hab. Łukasz Kajtoch ze Stowarzyszenia Przyrodników Ostoja i Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk.

„W tych pracach można odnaleźć siebie”. Meksykańsko-polska eksplozja sztuki

Już 5 marca 2025 roku o godzinie 18:00 w Pałacu Sztuki w Krakowie odbędzie się wernisaż wyjątkowej wystawy „Życie jest snem – La vida es sueño”, której kuratorkami są Iwona Siewek-Front oraz Katarzyna Krzykawska. Ekspozycja, będzie czynna od 28 lutego do 30 marca, to spotkanie polskich i meksykańskich artystów, dla których sztuka staje się nie tylko formą ekspresji, ale też odbiciem współczesnego świata pełnego emocji, buntu i refleksji. Gościnią Sylwii Paszkowskiej była Iwona Front-Siwek, kuratorka wystawy.

"Odczułam faktyczny bezmiar rosyjskiej propagandy"

Już dzisiaj o 16:00 w Ogrodzie Społecznym na Wesołej w Krakowie zostanie otwarta niezwykła wystawa zatytułowana Feel Ukraine Now. To wydarzenie o charakterze audiowizualnym, które pozwala doświadczyć codzienności, w jakiej żyją Ukraińcy w dobie wojny. Gościniami Sylwii Paszkowskiej były Liudmyla Radyk, menadżerka odpowiedzialna za produkcję wystawy Feel Ukraine Now oraz dr Olga Kich-Masłej z Zakładu Studiów Polsko-Ukraińskich na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Był aktorem nie do podrobienia. Wspominamy Jerzego Stuhra

Jerzy Stuhr, zanim stał się jednym z najwybitniejszych polskich aktorów, studiował polonistykę. To nieprzeciętne wykształcenie literackie sprawiło, że jego podejście do aktorstwa było świadome i pełne głębi. Od 24 lutego do 2 marca w Narodowym Teatrze Starym trwać będzie tydzień z Jerzym Stuhrem. Już dzisiaj w studiu Radia Kraków Sylwia Paszkowska gościła Marię Malatyńską, Jacka Romanowskiego i Michała Majnicza, którzy wspominali wybitnego artystę.

Proces nauczania powinien zaczynać się od budowania relacji. „Jeżeli nie zbuduję z uczniem relacji, on mi nie zaufa”

Dobrostan nauczycieli ma bezpośredni wpływ na jakość edukacji oraz wyniki uczniów. Nauczyciele, którzy dbają o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne, są bardziej zaangażowani, kreatywni i efektywni w swojej pracy. Wspieranie dobrostanu nauczycieli przyczynia się do tworzenia pozytywnego środowiska szkolnego, które sprzyja nauce i rozwojowi uczniów. 24 lutego w Krakowie odbędzie się konferencja "Nauczanie jest COOL. Jak dbać o swój dobrostan?" współorganizowana przez Urząd Miasta Krakowa oraz Kuratorium Oświaty Małopolskie. Wydarzenie to zgromadzi ekspertów oraz praktyków związanych z edukacją, by porozmawiać o kondycji nauczycieli i znaczeniu dobrostanu w pracy pedagogicznej. W studiu Radia Kraków Sylwia Paszkowska gościła Marię Klaman, Zastępczynię Prezydenta Miasta Krakowa, Annę Romańczyk, dyrektorkę Szkoły Podstawowej nr 43, Artura Paska, I Małopolskiego Wicekuratora Oświaty oraz dra hab. Grzegorza Mazurkiewicza, profesor UJ, dyrektor Instytutu Spraw Publicznych i kierownik Zakładu Przywództwa i Zarządzania w Edukacji, Instytutu Spraw Publicznych na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Symfonia Serc do Nieba ratuje dzieci z wadami serca!

Już 4 marca o godzinie 19:00 w Filharmonii Krakowskiej odbędzie się niezwykłe wydarzenie – koncert charytatywny Symfonia Serc do Nieba. To wyjątkowa okazja, by połączyć piękno muzyki z misją ratowania najmłodszych pacjentów cierpiących na wady serca. Dochód z koncertu zostanie przeznaczony na zakup nowoczesnego sprzętu medycznego wspierającego kardiochirurgię dziecięcą. Każdy bilet to cegiełka, która przyczynia się do ratowania życia. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej byli prof. Janusz Skalski, kardiochirurg, prezes Polskiego Towarzystwa Kardio-Torakochirurgów i założyciel Fundacji Schola Cordis Wspierania Kardiochirurgii Dziecięcej oraz Jolanta Janus, menadżerka kultury i organizatorka wielu koncertów.
Więcej