Radio Kraków

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Aneta Hudzik i  Agata Ciechanowska

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Dlaczego znowu pokochaliśmy fotografię analogową?

Prawie każda rodzina ma w swoich zasobach – na strychu, w szufladach, w pudełkach – stare rodzinne fotografie, które są niezwykłą pamiątką, przypominającą o zapomnianych przodkach. Już w niedzielę, 19 stycznia w Dworku Białoprądnickim odbędą się warsztaty poświęcone archiwizowaniu i przechowywaniu fotografii, na których uczestnicy dowiedzą się, w jakich warunkach przechowywać i zabezpieczać cenne pamiątki przed zniszczeniem, ponieważ jest to proces, którego nie jesteśmy w stanie zatrzymać, a możemy go jedynie spowolnić. Sylwia Paszkowska w studiu Radia Kraków gościła Ewę Pasterniak, artystkę i archiwistkę, prowadzącą warsztaty w Dworku Białoprądnickim.

Czas na zmianę? Będą konsultacje w sprawie ograniczeń używania fajerwerków w Krakowie

Fajerwerki od lat stanowią integralny element celebracji różnych wydarzeń, szczególnie Sylwestra. Jednak coraz częściej pojawiają się głosy krytyczne, wskazujące na liczne negatywne konsekwencje ich używania. Problemy związane z fajerwerkami obejmują nie tylko hałas i stres dla zwierząt, ale także poważne zagrożenia dla środowiska, zdrowia ludzi oraz bezpieczeństwa publicznego. W obliczu tych wyzwań Kraków podejmuje działania mające na celu ograniczenie ich stosowania, stawiając na kampanie społeczne, konsultacje obywatelskie oraz ścisłą współpracę z ustawodawcami. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" byli prof. Joanna Hańderek, radna Miasta Krakowa, oraz Mateusz Płoskonka z Wydział Dialogu, Konsultacji i Kontaktu Obywatelskiego Miasta Krakowa.

Kwaśny&olesiński atelier – sztuka i literatura w samym sercu Kazimierza

W sercu krakowskiego Kazimierza, na ulicy Wawrzyńca 32, powstało miejsce, które przyciąga miłośników sztuki, literatury i lokalnej atmosfery. Kwaśny&olesiński atelier, założone przez Adama Kwaśnego i Marcina Olesińskiego, stało się przestrzenią pełną inspiracji i spotkań międzyludzkich. W tym artykule zapraszamy do bliższego poznania tego niezwykłego miejsca, jego twórców oraz wydarzeń, które tam się odbywają.

"Jeśli poradziłeś sobie w życiu, pomóż też innym". Lekarze Nadziei po godzinach swojej pracy pomagają ubogim

Stowarzyszenie Lekarze Nadziei jest polską organizacją pozarządową, świadczącą pomoc medyczną ludziom ubogim od ponad 30 lat. Każdy ma prawo do godnego traktowania i zadbania o swoje zdrowie, więc lekarze postanowili wolontariacko świadczyć pomoc osobom wykluczonym. W Przychodni Lekarskiej dla Ludzi Bezdomnych i Ubogich przy ul. Smoleńsk 4 w Krakowie każdy, kto tego potrzebuje, otrzyma potrzebną pomoc medyczną i psychologiczną. Sylwia Paszkowska w studiu Radia Kraków gościła wyjątkowe osoby – dra Mariana Kopciucha, prezesa Stowarzyszenia Lekarze Nadziei, neurochirurga, chirurga ogólnego i wolontariusza oraz Macieja Koraba, psychologa, suicydologa i wolontariusza.

Witam, Dzień dobry czy Szanowna Pani? "Treść maila musi być krótka, przejrzysta i zrozumiała"

Czy etykieta w wiadomościach mailowych ma znaczenie? Jakich zwrotów używać, by wypaść jak najlepiej? "Treść maila musi być krótka, przejrzysta, zrozumiała i powinna jasno wykładać intencje mówiącego i to, w jakim celu ten mail został wysłany. Myślę, że dzisiaj ten, kto pisze zbyt długie maile, może być rozczarowany i zawiedziony, że nie są one czytane do końca" – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską prof. Mirosława Mycawka z Katedry Współczesnego Języka Polskiego, Wydziału Polonistyki UJ.

Pierwsza w Krakowie Świetlica Interwencyjno-Wytchnieniowa

Gościnią Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" była Małgorzata Rachel, wiceprezes zarządu Fundacji Szkoła Bez Barier, która przedstawiła działanie pierwszej w Krakowie Świetlicy Interwencyjno-Wytchnieniowej dla dzieci w wieku szkolnym oraz starszych ze sprzężonymi niepełnosprawnościami. Świetlica ta działa w ramach pilotażowego projektu, który potrwa do końca 2025 roku.

Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych – pasja, historia i edukacja

Modelarstwo kolejowe od lat fascynuje ludzi w Polsce i na świecie. Jest to pasja łącząca kreatywność, techniczne umiejętności i miłość do historii transportu. Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych, działający od dekad w Małopolsce, zrzesza osoby, które dzielą się tą fascynacją, propagując wiedzę o kolei i modelarstwie. Klub, choć skoncentrowany na pociągach, angażuje się także w popularyzację tramwajów oraz innych elementów komunikacji miejskiej. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w Radiu Kraków byli Jacek Kołodziej, Maciej Panasiewicz oraz Sławomir Dzierżek, którzy opowiedzieli o swoim zaangażowaniu w działalność klubu, przygodach z modelarstwem oraz znaczeniu tej pasji dla szerzenia edukacji historycznej i kulturalnej.

Sylwester inny niż wszystkie. Scena Berlin zaprasza na Wielką Sylwestrową Galę Burleski

Scena Berlin to miejsce, gdzie sztuka spotyka się z rozrywką, a Sylwester nabiera niepowtarzalnego charakteru. Dzięki rewiom tanecznym, pełnym koloru, humoru i interakcji z publicznością, końcówka roku staje się niezapomnianym przeżyciem zarówno dla widzów, jak i występujących artystów. Sylwia Paszkowska rozmawiała o Wielkiej Sylwestrowej Gali Burleski z Januszem Marchwińskim, dyrektorem Sceny Berlin, oraz przedstawicielkami grupy Chilli Cherry Chicks – Agnieszką Hrakałło-Horawską, Lilianą Żabińską i Olą Mamulską.

Postanowienia noworoczne bez presji. "Nie oczekuj cudów, akceptuj siebie"

Wraz z początkiem roku wielu z nas zastanawia się nad noworocznymi postanowieniami. Obiecujemy sobie zmiany – zdrowszy tryb życia, więcej czasu dla bliskich, czy rozwój osobisty. Jak zauważa Monika Chmura, trenerka rozwoju osobistego i prezeska Stowarzyszenia Inicjatyw Społecznych Twoja Siła, postanowienia noworoczne często stają się źródłem frustracji. W rozmowie z Sylwią Paszkowską ekspertka dzieli się refleksjami na temat świadomego podejścia do zmian i akceptacji siebie. Jak przekonuje, prawdziwe szczęście i rozwój zaczynają się od uświadomienia sobie własnych wartości, a nie od wpisania nierealnych celów na listę do zrealizowania.

Światło, anioły i miłość do Krakowa – rozmowa z Łucją Kłańską-Kanarek

Wyjątkowe postaci artystyczne mają zdolność nie tylko uchwycenia piękna otaczającego świata, ale także przeniesienia na płótno swoich emocji, doświadczeń i duchowości. Taką właśnie osobą jest Łucja Kłańska-Kanarek, malarka z Krakowa, która w rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedziała o swoim życiu, inspiracjach oraz wyjątkowej relacji z aniołami, które od lat towarzyszą jej artystycznej drodze. Jej obrazy emanują światłem, radością i ciepłem, a ich przesłanie często wykracza poza granice materialnego świata.

Czy święta to odpowiedni czas na trudne rozmowy?

Święta, będące czasem wspólnoty i tradycji, nie zawsze niosą ze sobą radość i spokój. Dla wielu osób rodzinne spotkania w tym okresie są źródłem napięć, szczególnie jeśli relacje obciążone są dawnymi konfliktami czy poczuciem krzywdy. Sylwia Paszkowska rozmawiała z Natalią Strzelecka, aktorką Teatru Słowackiego, oraz Marcinem Szafrańskim, psychologiem i psychoterapeutą o tym, jak radzić sobie z takimi sytuacjami, a także czym różnią się przebaczenie i pojednanie. Podczas rozmowy poruszono również kwestie wpływu przebaczenia na zdrowie psychiczne i fizyczne, mechanizmów psychologicznych związanych z poczuciem krzywdy oraz praktycznych sposobów radzenia sobie z emocjami w kontekście rodzinnych konfliktów.

"Współczesnemu człowiekowi brakuje zmęczenia i odrobiny cierpienia"

Dla Adama Bieleckiego wspinaczka to coś więcej niż sport czy pasja – to styl życia. Wspinanie to przestrzeń, w której człowiek może mierzyć się z własnymi ograniczeniami, strachem i słabościami, ale to również sztuka współpracy, umiejętność słuchania i zrozumienia innych. W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział o niesamowitych górskich przygodach, słabościach i ludzkiej solidarności.

Z Lublina do Krakowa, by całkowicie zmienić swoje życie zawodowe i zostać przewodnikiem

Z pasji do historii i miłości do Krakowa Wojciech Zabielski stworzył wyjątkową ścieżkę zawodową, która łączy pracę z przyjemnością. Absolwent Wydziału Politologii w Lublinie, mimo swojego początkowego związku z innym miastem, postanowił związać się z Krakowem. Dziś, po ponad 16 latach, jest jednym z przewodników miejskich, specjalizującym się w tematycznych spacerach po mieście. Jego oprowadzania to nie tylko dawka wiedzy historycznej, ale również emocji i refleksji nad przeszłością Krakowa. Dla mieszkańców i turystów jego opowieści są okazją, by spojrzeć na miasto z zupełnie nowej perspektywy. W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział więcej o pracy przewodnika.

Żywa Kolęda Podgórska 2024 – dołącz do pochodu ulicami Krakowa!

W sercu Krakowa, w miejscu, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, powraca jedno z najbardziej wyjątkowych wydarzeń okresu świątecznego – Żywa Kolęda Podgórska. Inicjatywa, organizowana przez ŻyWą Pracownię i Żywą Trupę Kolędniczą, jest celebracją wspólnoty, kultury i kreatywności. W tym roku wydarzenie odbędzie się już po raz czwarty, zachęcając mieszkańców Krakowa i okolic do aktywnego uczestnictwa. "To nie tylko tradycja, ale także sposób na zbliżenie ludzi z różnych środowisk i wspólne celebrowanie świąt w duchu autentyczności i radości," mówi Magda Żyłka z ŻyWej Pracowni, która od lat angażuje się w organizację kolędy.

Posiadają jedną z największych kolekcji historycznych zabawek na świecie. Oto rodzina Sosenków

Zabawki towarzyszą ludziom od wieków, będąc jednocześnie źródłem radości dla dzieci i lustrem odbijającym rzeczywistość epok, w których powstawały. W Krakowie, dzięki działalności rodziny Sosenków, powstała wyjątkowa kolekcja, która przybliża historię zabawek i ich rolę w kształtowaniu naszej kultury. W ich Muzeum Zabawek możemy odnaleźć nie tylko piękne, ale też pełne emocji i wspomnień przedmioty. Z Katarzyną i Markiem Sosenko rozmawiała Sylwia Paszkowska.

"Chcę tego psa, ponieważ jest śliczny". Adoptuj, ale odpowiedzialnie!

W okresie przedświątecznym schroniska dla bezdomnych zwierząt blokują możliwość adopcji. Pamiętajmy, że żadne zwierze nie powinno stanowić prezentu, ponieważ prezent to rzecz, a nie żywy organizm, który ma swoje potrzeby, wymagania oraz stanowi źródło wielu obowiązków. O tym, dlaczego adopcja powinna być przemyślaną i odpowiedzialną decyzją opowiedzieli Sylwii Paszkowskiej Konrad Francuz oraz Krzysztof Rudnicki, wolontariusze z krakowskiego schroniska przy Rybnej.

Spacerując ulicami Krakowa możemy poczuć żywą historię

Kraków to miasto o wielu twarzach, ale jedna z nich jest szczególnie fascynująca – ta literacka. Miasto, które przyciągało pisarzy, poetów i artystów, stało się inspiracją dla Agnieszki Konior i Anny Hojwy do stworzenia wyjątkowego spacerownika po literackich ścieżkach Krakowa. To efekt wieloletnich spacerów organizowanych w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO, który z każdym krokiem odkrywa coraz to nowe, często zapomniane historie. Gościnią Sylwii Paszkowskiej była dr Agnieszka Konior, współautorka „Spacerownika literackiego”, przewodniczka i menadżerka kultury.

Akcja „Podaruj Wigilię” – mały gest, który zmienia życie samotnych seniorów

Podczas wieczerzy wigilijnej na polskich stołach pozostawia się jedno puste nakrycie – symbolicznie przeznaczone dla wędrowca, który mógłby zapukać do drzwi. Jednak, jak podkreśla Stowarzyszenie mali bracia Ubogich, nie musimy czekać, aż samotny człowiek zapuka do naszych drzwi. Możemy zrobić pierwszy krok i gestem solidarności podarować komuś wyjątkowym prezent. W ramach akcji „Podaruj Wigilię” stowarzyszenie organizuje świąteczne spotkania oraz wizyty domowe u samotnych seniorów. Każdy może również wesprzeć zbiórkę, przekazując dowolną wpłatę na organizację tych wyjątkowych wydarzeń. Z Pauliną Augustyniak ze Stowarzyszenia mali bracia Ubogich rozmawiała Sylwia Paszkowska.

"Lili” – intymny portret relacji w rodzinie patchworkowej. Rozmowa z Sylwią Rosak

Film dokumentalny „Lili", wyreżyserowany przez Sylwię Rosak, to niezwykła opowieść o dorastaniu, miłości i skomplikowanych relacjach rodzinnych. Bohaterką tej historii jest ośmioletnia Lili, dziewczynka wychowująca się w rodzinie patchworkowej, która spędza część swojego życia w surowych, pięknych krajobrazach Norwegii. Tam, podczas wspólnych wypraw z ojcem, buduje wyjątkową więź, przełamuje swoje lęki i odkrywa świat na własnych warunkach. Film stanowi intymny portret relacji ojca i córki, ale także głęboką refleksję nad współczesnym modelem rodziny oraz wyzwaniami, jakie niesie życie w różnych kulturach i środowiskach. Sylwia Rosak w rozmowie z Sylwią Paszkowską podkreśla, że „Lili” to nie tylko kronika pewnego etapu życia bohaterów, ale również uniwersalna opowieść, w której każdy może odnaleźć cząstkę siebie: „To film o relacjach, które definiują nas wszystkich – o miłości, która wymaga pracy i o dorastaniu, które jest procesem równie trudnym dla dzieci, jak i ich rodziców".

Dorota Rasińska-Samoćko w rekordowym tempie zobyła Koronę Himalajów i Karakorum. "W górach liczy się każdy detal. To walka z własnymi ograniczeniami i sztuka planowania"

Dorota Rasińska-Samoćko jako pierwsza Polka i jedna z nielicznych osób na świecie zdobyła Koronę Himalajów i Karakorum – zestaw czternastu ośmiotysięczników, które stanowią jedno z największych wyzwań w świecie wspinaczki wysokogórskiej. Cztery ze szczytów zdobyła w ciągu jednego miesiąca, ustanawiając jednocześnie polski rekord szybkości wśród himalaistów, a jako trzecia Polka stanęła na szczycie K2. Jej historia to nie tylko opowieść o pokonywaniu trudności, ale również o ogromnym szacunku do gór i ludzi, którzy podejmują wyzwanie wspinaczki. „Pasja i marzenia uskrzydlają” – to słowa, które wielokrotnie powtarza podkreślając, że góry to znacznie więcej niż fizyczny wysiłek. To droga do odkrywania siebie, przełamywania własnych barier i inspirowania innych. Z Dorotą Rasińską-Samoćko, przy okazji jej wizyty na Krakowskim Festiwalu Górskim, rozmawiała Sylwia Paszkowska.