Radio Kraków
RK Podcasty Przed hejnałem

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Agata Ciechanowska i Aneta Hudzik.

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Małe, bezbronne… czy na pewno? Brak wiedzy może okazać się zgubny dla zwierząt

Każdej wiosny i lata do ośrodków rehabilitacji dzikich zwierząt trafiają setki młodych ptaków, jeży, wiewiórek i innych gatunków, które zostały uznane za porzucone lub wymagające pomocy. Często jednak ludzie, kierując się dobrymi intencjami, zabierają z natury zwierzęta, które w rzeczywistości nie potrzebują interwencji. Jak zatem rozpoznać sytuację, w której zwierzę faktycznie wymaga pomocy? Kiedy warto zadzwonić do specjalistów, a kiedy najlepiej po prostu się wycofać i pozwolić naturze działać? Sylwia Paszkowska gościła w audycji "Przed hejnałem" Karolinę Ptak, lekarkę weterynarii z Fundacji Akcja Dla Dzikich Zwierząt, oraz Joannę Wójcik, biolożkę i ornitolożkę z Fundacji Dzika Klinika.

Niezwykła wystawa immersyjna. Frida Kahlo jakiej nie znacie

Frida Kahlo to nie tylko ikona sztuki XX wieku, ale także symbol siły, niezależności i emocjonalnej szczerości w malarstwie. Jej dzieła od lat fascynują kolejne pokolenia. Teraz, dzięki wyjątkowej wystawie Frida Immersive w Hangarze Czyżyny, można poczuć jej twórczość w zupełnie nowy sposób. O niesamowitej wystawie opowiedzieli Sylwii Paszkowskiej Ewa Król, przedstawicielka organizatora oraz Jakub Przebindowski, kurator wystawy.

Agnieszka Graca powraca z nowym kryminałem ,,Podniebie"

W studiu Radia Kraków Sylwia Paszkowska gościła Agnieszkę Gracę, laureatkę Nagrody Wielkiego Kalibru 2024 za swoją debiutancką powieść "Czarny poniedziałek". Tym razem autorka opowiadała o swojej najnowszej książce "Podniebie" – intensywnej, wnikliwej i pełnej napięcia opowieść o granicach wytrzymałości, wyborach, definiujących nasze życie, i pragnieniu ucieczki od rzeczywistości, która jest zbyt ciężka do uniesienia.

"Dzień dobry, nazywam się Magda Grzebałkowska i wieszam pranie na rowerze stacjonarnym". Jak się starzeć bez godności?

Biblioteka Kraków na osiedlu Dywizjonu 303 w czwartek pękała w szwach. Tłumy przyszły na spotkanie z Magdaleną Grzebałkowską i Ewą Winnicką, autorkami książek "Jak się starzeć bez godności?" oraz "Na bogato. Jak się starzeć bez godności 2". To, co miało być żartem i odskocznią od poważnych reportaży, okazało się dla wielu kobiet książką misyjną. - Są w Polsce kobiety, które skończyły te magiczne 45 lat i chcą po prostu dalej żyć. Nie chcą być smutne, chcą mieć z tego życia radość. Nasze poczucie humoru, ta nasza głupkowatość – bardzo z nimi rezonuje – mówią w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

Ptaki już się wykluwają! Sprawdź, jak (nie)pomagać dzikim zwierzętom

Zmiany klimatyczne sprawiają, że wiosna przychodzi coraz wcześniej, a wraz z nią pierwsze lęgi ptaków i narodziny młodych ssaków. Czy zawsze powinniśmy ratować pisklę, które wypadło z gniazda? Co zrobić, gdy znajdziemy samotnego zajączka lub sarenkę? Jak uniknąć błędów, które mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc? O tym, jak mądrze postępować w przypadku znalezienia młodych dzikich zwierząt, opowiadają Karolina Ptak, lekarz weterynarii z Fundacji Akcja Dla Dzikich Zwierząt, oraz Joanna Wójcik, biologżka i ornitolożka z Fundacji Dzika Klinika.

Menopauza to etap życia, który przynosi wiele dobrego

Menopauza budzi wiele emocji i często bywa postrzegana negatywnie. Często kojarzona z nieprzyjemnymi objawami, końcem młodości, a nawet chorobą. Tymczasem jest to naturalny etap życia każdej kobiety i może przenieść wiele dobrego. Sylwia Paszkowska w rozmowie z doc. Ingą Ludwin, ginekolożką onkologiczną oraz dr Elżbietą Krawczyk-Pasławską, psycholożką kliniczną i psychoterapeutką przyjrzała się wyzwaniom i korzyściom, jakie niesie za sobą menopauza.

Dr hab. Diana Hodorowicz-Zaniewska: "Rak nie patrzy w pesel. Operujemy nawet dwudziestolatki"

Dr hab. Diana Hodorowicz-Zaniewska jest wybitą specjalistką w dziedzinie chirurgii onkologicznej. Jako liderka zespołu Breast Unit w Uniwersyteckim Centrum Leczenia Chorób Piersi, codziennie zmaga się z jednym z najpoważniejszych wyzwań współczesnej medycyny – leczeniem raka piersi. W ciągu swojej kariery nie tylko zdobyła specjalizację z chirurgii ogólnej, onkologicznej i plastycznej, ale także stała się ekspertem w leczeniu nowotworów piersi, które, jak podkreśla, dotykają coraz młodsze kobiety. Dr hab. Hodorowicz-Zaniewska dostrzega rosnącą liczbę zachorowań na raka piersi wśród osób poniżej 40. roku życia i zwraca uwagę na wpływ współczesnego stylu życia, w tym spożycia wysokoprzetworzonej żywności i obecności hormonów w codziennej diecie, na wzrost liczby przypadków. "Co ósma Polka ma lub będzie miała raka piersi" – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

Testy w szkole są przydatne, ale muszą być mądrze zaprojektowane

Testy szkolne od lat budzą emocje wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. Są nieodłącznym elementem systemu edukacji, ale czy zawsze spełniają swoją rolę? Czy sprawdzają rzeczywiście to, co powinny – umiejętności i kompetencje, czy może jedynie zdolność do zapamiętywania informacji na krótki czas? O tym, jak skutecznie się uczyć Sylwia Paszkowska porozmawiała z Dorotą Brukowicz, lektorką języka angielskiego, metodykiem i trenerką technik efektywnej nauki.

To słuchacze będą mieli wpływ na rozwój fabuły! Serial kryminalny "Śledź" już w środę na antenie Radia Kraków

Gaja Grzegorzewska – pisarka, scenarzystka, laureatka Nagrody Wielkiego Kalibru – otwiera nowy rozdział w swojej twórczości. Tym razem nie tylko tworzy, ale i zaprasza odbiorców do współdecydowania o losach bohaterów słuchowiska kryminalnego "Śledź". To pierwszy raz, gdy pozwala, by jej historia była współtworzona na bieżąco przez słuchaczy. Więcej o projekcie opowiedziała Sylwii Paszkowskiej w programie Przed hejnałem.

Historia pisana przez kobiety. Wystartował Miesiąc Krakowianek 2025!

Marzec w Krakowie po raz czwarty staje się Miesiącem Krakowianek – czasem celebracji kobiecej siły, solidarności i wspólnoty. To wyjątkowa inicjatywa promująca równość, aktywność społeczną i znaczenie kobiet w historii oraz teraźniejszości miasta. Tegoroczna edycja to bogaty program wydarzeń: dyskusje o prawach kobiet, równości i przywództwie, spotkania o zdrowiu i samopoczuciu, a także zajęcia sportowe, joga, medytacja i kursy samoobrony. Nie zabraknie spacerów herstorycznych, warsztatów i wyjątkowej Gali Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej. Sylwia Paszkowska gościła w audycji "Przed hejnałem" Justynę Kasińską z Muzeum Krakowa oraz Dorotę Halberdę z Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki.

Miłość, intryga i pożądanie. Kobiety, które zmieniły bieg historii sztuki

"Dama z gronostajem" to nie tylko arcydzieło renesansowego malarstwa, ale również symbol losów kobiet, które odegrały kluczową rolę w jego dziejach. Cecylia Gallerani – młoda, utalentowana kochanka Ludovica Sforzy – była jego pierwotną bohaterką. Jednak to Izabela Czartoryska nadała obrazowi nowy kontekst, umieszczając go w swojej kolekcji i wplatając w historię polskiego dziedzictwa. Katarzyna Bik, autorka książki "Najdroższa. Podwójne życie Damy z gronostajem" w rozmowie z Sylwią Paszkowską ukazuje niezwykłe losy tych dwóch kobiet, które mimo różnic miały ze sobą wiele wspólnego.

"W sztuce i w miłości jest nadzieja i ratunek". Dominika Bednarczyk z Nagrodą im. Romany Bobrowskiej

Nagroda im. Romany Bobrowskiej w tym roku trafi do Dominiki Bednarczyk, aktorki Teatru im. Juliusza Słowackiego. To wyróżnienie dla artystów, którzy swoją pracą wykraczają poza standardowe aktorstwo i niosą ze sobą coś więcej – misję, głębię i prawdę. - Jestem oszołomiona tą nagrodą, którą dostają niebywałe nazwiska - mówi Dominika Bednarczyk w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

Większość chorób rzadkich ma podłoże genetyczne

28 lutego obchodzimy Dzień Chorób Rzadkich – święto poświęcone pacjentom i lekarzom zajmującym się tymi trudnymi do zdiagnozowania schorzeniami. Choroby rzadkie to te, które występują u mniej niż 1 na 2000 osób. W Europie przyjęto tę właśnie definicję, choć nie jest ona jednolita na całym świecie. Jeszcze bardziej jednostkowe są choroby ultra rzadkie, które dotykają mniej niż 1 na 50 000 osób. Gościem Sylwii Paszkowskiej był dr Łukasz Pawliński, specjalista ds. chorób rzadkich metabolicznych, pracujący na Oddziale Diabetologii, Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Z lukrem i konfiturą różaną? Pierwsze pączki były nadziewane słoniną!

Pączki – nieodłączny element tłustoczwartkowej tradycji – dziś kojarzą się ze słodką przekąską wypełnioną różaną konfiturą, ale ich pierwotna wersja nie miała nic wspólnego ze słodyczą! Pierwsze pączki były wytrawne i nadziewane… słoniną! Gościem Sylwii Paszkowskiej był dr Marcin Gadocha z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej, historyk i badacz m.in. historii kuchni, specjalista od kuchni krakowskiej.

Funkcjonalność, estetyka i trwałość. Jak dobrze urządzić mieszkanie?

Nadchodząca wiosna często skłania nas do zmian w naszych domach i mieszkaniach. Nie zawsze jednak musi to oznaczać generalny remont – czasem wystarczy dobrze przemyślana reorganizacja przestrzeni. Jak podejść do aranżacji wnętrz, by były nie tylko modne, ale też funkcjonalne i ponadczasowe? Sylwia Paszkowska porozmawiała o tym z architektką Elizą Makowską, która dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat aktualnych trendów i dobrych praktyk projektowych.

"Wiele kobiet nie miało szans na diagnozę, ponieważ były kobietami". Dorosłość w spektrum autyzmu

Tauron Arena Kraków to miejsce, które kojarzy się głównie z wielkimi wydarzeniami – koncertami światowych gwiazd, spektakularnymi widowiskami czy sportowymi emocjami na najwyższym poziomie. Jednak od ubiegłego roku krakowska arena stała się także przestrzenią dla refleksji, edukacji i troski o nasz dobrostan. Wszystko za sprawą cyklu „Spotkajmy się”, który przekształcił się w „Sztukę Dobrego Życia”. To seria comiesięcznych wykładów i warsztatów, których tematyka odpowiada na potrzeby uczestników, koncentrując się na zdrowiu psychicznym, emocjonalnym i społecznym. Kolejne spotkanie czeka nas już 13 marca i to o nim Sylwia Paszkowska porozmawiała z Anną Latochą z Tauron Areny Kraków oraz Moniką Szubrycht, dziennikarką i neurologopdeką.

„Historia tworzenia rezerwatów na terenie dzisiejszego województwa małopolskiego sięga drugiej połowy XIX wieku”

Niedawno ukazała się publikacja "Rezerwaty przyrody w województwie małopolskim – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość", która przedstawia kompleksową analizę ochrony przyrody w regionie. Autorami pracy są eksperci z różnych instytucji i organizacji przyrodniczych, którzy również byli gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem - Błażej Zamojski z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie, Dorota Horabik z Klubu Przyrodników, dr Łukasz Piechnik z Instytutu Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk oraz dr hab. Łukasz Kajtoch ze Stowarzyszenia Przyrodników Ostoja i Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk.

„W tych pracach można odnaleźć siebie”. Meksykańsko-polska eksplozja sztuki

Już 5 marca 2025 roku o godzinie 18:00 w Pałacu Sztuki w Krakowie odbędzie się wernisaż wyjątkowej wystawy „Życie jest snem – La vida es sueño”, której kuratorkami są Iwona Siewek-Front oraz Katarzyna Krzykawska. Ekspozycja, będzie czynna od 28 lutego do 30 marca, to spotkanie polskich i meksykańskich artystów, dla których sztuka staje się nie tylko formą ekspresji, ale też odbiciem współczesnego świata pełnego emocji, buntu i refleksji. Gościnią Sylwii Paszkowskiej była Iwona Front-Siwek, kuratorka wystawy.

"Odczułam faktyczny bezmiar rosyjskiej propagandy"

Już dzisiaj o 16:00 w Ogrodzie Społecznym na Wesołej w Krakowie zostanie otwarta niezwykła wystawa zatytułowana Feel Ukraine Now. To wydarzenie o charakterze audiowizualnym, które pozwala doświadczyć codzienności, w jakiej żyją Ukraińcy w dobie wojny. Gościniami Sylwii Paszkowskiej były Liudmyla Radyk, menadżerka odpowiedzialna za produkcję wystawy Feel Ukraine Now oraz dr Olga Kich-Masłej z Zakładu Studiów Polsko-Ukraińskich na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Był aktorem nie do podrobienia. Wspominamy Jerzego Stuhra

Jerzy Stuhr, zanim stał się jednym z najwybitniejszych polskich aktorów, studiował polonistykę. To nieprzeciętne wykształcenie literackie sprawiło, że jego podejście do aktorstwa było świadome i pełne głębi. Od 24 lutego do 2 marca w Narodowym Teatrze Starym trwać będzie tydzień z Jerzym Stuhrem. Już dzisiaj w studiu Radia Kraków Sylwia Paszkowska gościła Marię Malatyńską, Jacka Romanowskiego i Michała Majnicza, którzy wspominali wybitnego artystę.
Więcej