Radio Kraków
RK Podcasty Przed hejnałem

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Aneta Hudzik i  Agata Ciechanowska

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Czy święta to odpowiedni czas na trudne rozmowy?

Święta, będące czasem wspólnoty i tradycji, nie zawsze niosą ze sobą radość i spokój. Dla wielu osób rodzinne spotkania w tym okresie są źródłem napięć, szczególnie jeśli relacje obciążone są dawnymi konfliktami czy poczuciem krzywdy. Sylwia Paszkowska rozmawiała z Natalią Strzelecka, aktorką Teatru Słowackiego, oraz Marcinem Szafrańskim, psychologiem i psychoterapeutą o tym, jak radzić sobie z takimi sytuacjami, a także czym różnią się przebaczenie i pojednanie. Podczas rozmowy poruszono również kwestie wpływu przebaczenia na zdrowie psychiczne i fizyczne, mechanizmów psychologicznych związanych z poczuciem krzywdy oraz praktycznych sposobów radzenia sobie z emocjami w kontekście rodzinnych konfliktów.

"Współczesnemu człowiekowi brakuje zmęczenia i odrobiny cierpienia"

Dla Adama Bieleckiego wspinaczka to coś więcej niż sport czy pasja – to styl życia. Wspinanie to przestrzeń, w której człowiek może mierzyć się z własnymi ograniczeniami, strachem i słabościami, ale to również sztuka współpracy, umiejętność słuchania i zrozumienia innych. W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział o niesamowitych górskich przygodach, słabościach i ludzkiej solidarności.

Z Lublina do Krakowa, by całkowicie zmienić swoje życie zawodowe i zostać przewodnikiem

Z pasji do historii i miłości do Krakowa Wojciech Zabielski stworzył wyjątkową ścieżkę zawodową, która łączy pracę z przyjemnością. Absolwent Wydziału Politologii w Lublinie, mimo swojego początkowego związku z innym miastem, postanowił związać się z Krakowem. Dziś, po ponad 16 latach, jest jednym z przewodników miejskich, specjalizującym się w tematycznych spacerach po mieście. Jego oprowadzania to nie tylko dawka wiedzy historycznej, ale również emocji i refleksji nad przeszłością Krakowa. Dla mieszkańców i turystów jego opowieści są okazją, by spojrzeć na miasto z zupełnie nowej perspektywy. W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział więcej o pracy przewodnika.

Żywa Kolęda Podgórska 2024 – dołącz do pochodu ulicami Krakowa!

W sercu Krakowa, w miejscu, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, powraca jedno z najbardziej wyjątkowych wydarzeń okresu świątecznego – Żywa Kolęda Podgórska. Inicjatywa, organizowana przez ŻyWą Pracownię i Żywą Trupę Kolędniczą, jest celebracją wspólnoty, kultury i kreatywności. W tym roku wydarzenie odbędzie się już po raz czwarty, zachęcając mieszkańców Krakowa i okolic do aktywnego uczestnictwa. "To nie tylko tradycja, ale także sposób na zbliżenie ludzi z różnych środowisk i wspólne celebrowanie świąt w duchu autentyczności i radości," mówi Magda Żyłka z ŻyWej Pracowni, która od lat angażuje się w organizację kolędy.

Posiadają jedną z największych kolekcji historycznych zabawek na świecie. Oto rodzina Sosenków

Zabawki towarzyszą ludziom od wieków, będąc jednocześnie źródłem radości dla dzieci i lustrem odbijającym rzeczywistość epok, w których powstawały. W Krakowie, dzięki działalności rodziny Sosenków, powstała wyjątkowa kolekcja, która przybliża historię zabawek i ich rolę w kształtowaniu naszej kultury. W ich Muzeum Zabawek możemy odnaleźć nie tylko piękne, ale też pełne emocji i wspomnień przedmioty. Z Katarzyną i Markiem Sosenko rozmawiała Sylwia Paszkowska.

"Chcę tego psa, ponieważ jest śliczny". Adoptuj, ale odpowiedzialnie!

W okresie przedświątecznym schroniska dla bezdomnych zwierząt blokują możliwość adopcji. Pamiętajmy, że żadne zwierze nie powinno stanowić prezentu, ponieważ prezent to rzecz, a nie żywy organizm, który ma swoje potrzeby, wymagania oraz stanowi źródło wielu obowiązków. O tym, dlaczego adopcja powinna być przemyślaną i odpowiedzialną decyzją opowiedzieli Sylwii Paszkowskiej Konrad Francuz oraz Krzysztof Rudnicki, wolontariusze z krakowskiego schroniska przy Rybnej.

Spacerując ulicami Krakowa możemy poczuć żywą historię

Kraków to miasto o wielu twarzach, ale jedna z nich jest szczególnie fascynująca – ta literacka. Miasto, które przyciągało pisarzy, poetów i artystów, stało się inspiracją dla Agnieszki Konior i Anny Hojwy do stworzenia wyjątkowego spacerownika po literackich ścieżkach Krakowa. To efekt wieloletnich spacerów organizowanych w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO, który z każdym krokiem odkrywa coraz to nowe, często zapomniane historie. Gościnią Sylwii Paszkowskiej była dr Agnieszka Konior, współautorka „Spacerownika literackiego”, przewodniczka i menadżerka kultury.

Akcja „Podaruj Wigilię” – mały gest, który zmienia życie samotnych seniorów

Podczas wieczerzy wigilijnej na polskich stołach pozostawia się jedno puste nakrycie – symbolicznie przeznaczone dla wędrowca, który mógłby zapukać do drzwi. Jednak, jak podkreśla Stowarzyszenie mali bracia Ubogich, nie musimy czekać, aż samotny człowiek zapuka do naszych drzwi. Możemy zrobić pierwszy krok i gestem solidarności podarować komuś wyjątkowym prezent. W ramach akcji „Podaruj Wigilię” stowarzyszenie organizuje świąteczne spotkania oraz wizyty domowe u samotnych seniorów. Każdy może również wesprzeć zbiórkę, przekazując dowolną wpłatę na organizację tych wyjątkowych wydarzeń. Z Pauliną Augustyniak ze Stowarzyszenia mali bracia Ubogich rozmawiała Sylwia Paszkowska.

"Lili” – intymny portret relacji w rodzinie patchworkowej. Rozmowa z Sylwią Rosak

Film dokumentalny „Lili", wyreżyserowany przez Sylwię Rosak, to niezwykła opowieść o dorastaniu, miłości i skomplikowanych relacjach rodzinnych. Bohaterką tej historii jest ośmioletnia Lili, dziewczynka wychowująca się w rodzinie patchworkowej, która spędza część swojego życia w surowych, pięknych krajobrazach Norwegii. Tam, podczas wspólnych wypraw z ojcem, buduje wyjątkową więź, przełamuje swoje lęki i odkrywa świat na własnych warunkach. Film stanowi intymny portret relacji ojca i córki, ale także głęboką refleksję nad współczesnym modelem rodziny oraz wyzwaniami, jakie niesie życie w różnych kulturach i środowiskach. Sylwia Rosak w rozmowie z Sylwią Paszkowską podkreśla, że „Lili” to nie tylko kronika pewnego etapu życia bohaterów, ale również uniwersalna opowieść, w której każdy może odnaleźć cząstkę siebie: „To film o relacjach, które definiują nas wszystkich – o miłości, która wymaga pracy i o dorastaniu, które jest procesem równie trudnym dla dzieci, jak i ich rodziców".

Dorota Rasińska-Samoćko w rekordowym tempie zobyła Koronę Himalajów i Karakorum. "W górach liczy się każdy detal. To walka z własnymi ograniczeniami i sztuka planowania"

Dorota Rasińska-Samoćko jako pierwsza Polka i jedna z nielicznych osób na świecie zdobyła Koronę Himalajów i Karakorum – zestaw czternastu ośmiotysięczników, które stanowią jedno z największych wyzwań w świecie wspinaczki wysokogórskiej. Cztery ze szczytów zdobyła w ciągu jednego miesiąca, ustanawiając jednocześnie polski rekord szybkości wśród himalaistów, a jako trzecia Polka stanęła na szczycie K2. Jej historia to nie tylko opowieść o pokonywaniu trudności, ale również o ogromnym szacunku do gór i ludzi, którzy podejmują wyzwanie wspinaczki. „Pasja i marzenia uskrzydlają” – to słowa, które wielokrotnie powtarza podkreślając, że góry to znacznie więcej niż fizyczny wysiłek. To droga do odkrywania siebie, przełamywania własnych barier i inspirowania innych. Z Dorotą Rasińską-Samoćko, przy okazji jej wizyty na Krakowskim Festiwalu Górskim, rozmawiała Sylwia Paszkowska.

Zastąpiłyśmy gorsety botoksem

Coraz więcej kobiet rezygnuje z farbowania włosów i wybiera naturalną siwiznę. Czy „silver” włosy to moda, forma buntu, czy po prostu powrót do naturalności? Sylwia Paszkowska porozmawiała na ten temat z Jadwigą Maliną, poetką i pisarką, Jolantą Hofer, producentką telewizyjną i dziennikarką oraz Joanną Ziają, psycholożką społeczną.

"Praca nad głosem to także praca nad oddechem i pewnością siebie"

Logopedia to dziedzina, która ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej komunikacji międzyludzkiej. Choć często kojarzona jest z terapią dzieci, jej zastosowanie wykracza daleko poza najmłodszych pacjentów. Gościnią Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" była Aleksandra Kucharska, logopedka specjalizująca się w terapii głosu i higienie głosu. W rozmowie podzieliła się swoimi spostrzeżeniami na temat roli logopedii w życiu dorosłych, wyzwań, jakie stoją przed osobami transpłciowymi oraz wpływu codziennych czynników na nasz głos i wymowę.

"Sigma" Młodzieżowym Słowem Roku 2024. „Język nie znosi próżni – musi stale ewoluować”

"Sigma" w slangu młodych ludzi oznacza osobę odnoszącą sukcesy, pewną siebie, wybitną, którą można podziwiać. I to właśnie to słowo – decyzją internautów – zostało Młodzieżowym Słowem Roku 2024. Warto śledzić zmiany w języku młodzieży, ponieważ odzwierciedlają one nie tylko sposób komunikacji, ale i szersze trendy społeczne. „To, czym młodzież się zajmuje i o czym myśli, decyduje o przyszłości” – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską dr hab Mirosława Mycawka, prof UJ z Katedry Współczesnego Języka Polskiego Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Emocjonalna podróż przez świat poezji Beaty Zalot

Już w najbliższą sobotę, 14 grudnia, na Scenie Atanazego Bazakbala w Teatrze Witkacego w Zakopanem odbędzie się niezwykły koncert wokalisty i kompozytora o pseudonimie artystycznym KLIW. To wydarzenie szczególne, ponieważ muzyka powstała dzięki poezji Beaty Zalot, poetki, dziennikarki, która stoi za tym wyjątkowym projektem artystycznym. Podczas koncertu usłyszymy utwory z płyty "Kot Lunatyk", będącej efektem twórczej poezji i muzyki.

Kimono to coś więcej niż strój

Kimono, tradycyjny strój japoński, to nie tylko piękny element kultury, ale także głęboko zakorzeniony symbol tradycji i sztuki. Sylwia Paszkowska we wtorkowym wydaniu audycji Przed hejnałem gościła Annę Jodłowską, kolekcjonerkę i stylistkę kimon oraz Annę Bielak również kolekcjonerkę kimon, certyfikowaną nauczycielkę kitsuke oraz autorkę książki „Zrozumieć kimono”.

Szymon Makuch: „Relacja z ojcem była bolesna, ale nauczyła mnie, jak walczyć o siebie”

Szymon Makuch – krakowianin, ultramaratończyk i przewodnik wysokogórski, którego życie to połączenie ekstremalnych wyzwań sportowych z misją niesienia pomocy innym. Jego historia, ukazana w dokumencie "Karakorun" (2023, reż. Adrian Dmoch), to opowieść o determinacji, relacjach rodzinnych i głębokim zaangażowaniu w cele charytatywne. W rozmowie z Sylwią Paszkowską Szymon Makuch podzielił się szczegółami swojej podróży przez góry Karakorum i osobistymi przeżyciami, które ukształtowały jego drogę życiową. Jak sam mówi: „Czasem trzeba zrobić coś szalonego, by przekonać się, na co naprawdę nas stać.”

„Dziewczynki muszą być wrażliwe, grzeczne i ładne”

Fundacja Muzeum HERstorii Sztuki zaprasza nastolatki na warsztaty dotyczące relacji z pięknem. Odbędą się one już w sobotę, 14 grudnia o godz. 10:00 w Klastrze Innowacji Społeczno-Gospodarczych (Zabłocie 20). Spotkanie pt. „Rozkminy o pięknie” organizowane jest ramach działań Rady Młodych i gwarantuje refleksję nad tym, jak piękno wpływa na nasze życie i postrzeganie siebie. Więcej o nadchodzących warsztatach opowiedziała Sylwii Paszkowskiej Patrycja Chlebus-Grudzień z Fundacji Muzeum HERstorii Sztuki, zajmująca się koordynacją działań Rady Młodych.

"W Polsce 77 tys. dzieci przebywa w rodzinach zastępczych"

Rodzinna piecza zastępcza to niezwykle ważny element systemu wsparcia dzieci w trudnych sytuacjach życiowych, które dzięki niej zyskują bezpieczne środowisko do rozwoju, dorastania i budowania zdrowych relacji.Jest to temat wymagający szczególnej uwagi i zrozumienia, zwłaszcza w kontekście trudności, z jakimi mierzą się dzieci, rodziny zastępcze oraz rodzice biologiczni. Gościniami Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" były: Elżbieta Matusiak, prezeska Fundacji Projekt ROZ, która od lat wspiera rozwój pieczy zastępczej i działa na rzecz lepszej przyszłości dla dzieci, Katarzyna Kapelak-Legut, dyrektorka Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, aktywnie współpracująca z rodzinami zastępczymi, oraz Marzena Pietruszka, przedstawicielka organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Ile zaszczytów tyle upokorzeń. „Jestem najszczęśliwszym człowiekiem, jaki może być”

W piątkowym wydaniu Przed hejnałem Sylwia Paszkowska gościła prof. Mikołaja Spodaryka, emerytowanego lekarza pediatrę, byłego ordynatora oddziału zajmującego się żywieniem pozajelitowym dzieci w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie, autora wielu podręczników dla lekarzy, a także dla dzieci, przebojowej książki „Brzuch Alicji, czyli kupa prawdy”. Od lutego 2024 roku prof. Spodaryk jest na emeryturze. Zapytany, czy brakuje mu pracy w szpitalu, odpowiada stanowczo: „Nie, jestem najszczęśliwszym człowiekiem, jaki może być”. Po 41 latach kariery medycznej cieszy się prostymi przyjemnościami.

Reinhold Messner na 22. Krakowskim Festiwalu Górskim. Co jeszcze czeka nas podczas tegorocznej edycji wydarzenia?

Krakowski Festiwal Górski to jedno z najważniejszych polskich wydarzeń dla miłośników wspinaczki i kultury górskiej. 22. edycja festiwalu odbędzie się 7 i 8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowe ICE, które na ten czas stanie się miejscem spotkań z legendami alpinizmu, młodymi talentami i pasjonatami gór z całego świata. Festiwal oferuje bogaty program – od konkursów filmowych, przez prelekcje i warsztaty, aż po niezapomniane rozmowy z wybitnymi postaciami, takimi jak Reinhold Messner, Dorota Rasińska-Samoćko czy Aleksandra Mirosław. Tegoroczna edycja, jak co roku, łączy w sobie tradycję z nowoczesnością, inspirując do odkrywania gór w ich wielu wymiarach: sportowym, kulturowym i społecznym. Sylwia Paszkowska gościła w audycji "Przed hejnałem" Piotra Turkota, dyrektora Krakowskiego Festiwalu Górskiego.
Więcej