Radio Kraków

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Agata Ciechanowska i Aneta Hudzik.

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Od propagandy do sztucznej inteligencji: w Pałacu Sztuki rusza wielka wystawa plakatu

We wrześniu w Krakowie otworzy się wyjątkowa wystawa „Plakat ≠ Papier”, która udowadnia, że plakat nie jest jedynie drukiem na kartce, lecz pełnoprawnym medium artystycznym – obecnym w życiu kolejnych pokoleń i zmieniającym się wraz z historią. Ekspozycja w Pałacu Sztuki zaprezentuje 200 prac najwybitniejszych polskich plakacistów – od klasyków, takich jak Henryk Tomaszewski, Jan Lenica czy Wojciech Fangor, po twórców współczesnych, korzystających z nowych technologii i sztucznej inteligencji. O wystawie w rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiadali: Alina Kamińska – menadżerka wydarzenia i aktorka, Przemysław Witek – dyrektor Pałacu Sztuki oraz Wojtek Piotr Onak – kurator ekspozycji.

Krynica, Muszyna i Piwniczna stolicą literatury – rusza XXVII Jesień Literacka Trzy Zdroje

XXVII Jesień Literacka Trzy Zdroje „Człowiek-maszyna” to czterodniowy festiwal, który odbędzie się w Krynicy, Muszynie i Piwnicznej, łącząc spotkania autorskie, kiermasz oraz wydarzenia artystyczne. Tegoroczna edycja, poszerzona o nowe lokalizacje, zachęca do refleksji nad miejscem człowieka w świecie zdominowanym przez maszyny. O idei festiwalu, bogatym programie i znaczeniu literatury opowiadał Sylwii Paszkowskiej Adam Kwaśny – pisarz, aktor, reżyser i wiceprezes krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Samodzielne macierzyństwo: jak budować życie na własnych zasadach

Samodzielne macierzyństwo wciąż obarczone jest wieloma stereotypami, a określenie „samotna mama” nie oddaje całej prawdy o kobietach, które każdego dnia łączą wychowanie dzieci z pracą zawodową i walką o własną przestrzeń. Gościnią Sylwii Paszkowskiej była Dominika Hapek – trenerka, mentorka, prelegentka i prezeska Fundacji Sama Mama. Na co dzień wspiera kobiety wychowujące dzieci bez partnera, łączy własne doświadczenia życiowe z profesjonalną działalnością edukacyjną i prawną, a także inspiruje do budowania niezależności oraz odwagi w podejmowaniu decyzji.

Nowe ławki wokół Centrum Muzyki – dzieło krakowskiego artysty

W Krakowie trwa budowa długo wyczekiwanego Centrum Muzyki. Choć obiekt nie jest jeszcze ukończony, jego otoczenie już teraz zyskało wyjątkowy element – pięć muzycznych ławek, zaprojektowanych i wykonanych przez rzeźbiarza Mirosława Bacę. Ich historia zaczęła się od niecodziennego wydarzenia: podczas budowy na fasadę spadło drzewo. Agencja Rozwoju Miasta, zarządzająca inwestycją, postanowiła wykorzystać materiał, zamiast go usuwać. Tak powstał pomysł na stworzenie rzeźbiarskich ławek z drewna jesionowego.

Beton zamiast drzew, korki zamiast życia. Jak naprawdę wyglądają nasze miasta?

Jak wyglądają nasze miasta i dla kogo właściwie są tworzone? Dlaczego wciąż borykamy się z betonowymi placami, korkami i brakiem podstawowej infrastruktury, a jednocześnie coraz głośniej mówi się o idei miast 8-80 czy architekturze feministycznej? Sylwia Paszkowska rozmawiała z Magdaleną Milert, autorką książki „Dla kogo jest miasto? Jak stworzyć przestrzeń, która o nas dba” – architektką, urbanistką i członkinią krakowskiej Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej.

Mateusz Janicki: Teatr nie ma poprawiać świata. Sztuka ma zmusić do myślenia

Mateusz Janicki, aktor filmowy, serialowy i teatralny, w rozmowie z Sylwią Paszkowską podkreśla, że lubi swoje życie i stara się je doceniać. Opowiada o spektaklu "Pokój", który pokazuje wizję Polski rozdartej politycznymi podziałami i zagrożonej wojną domową. - "Myślę, że teatr nie ma poprawiać świata. Mam takie poczucie, że sztuka ma zmusić do myślenia".

"Bonsai jest moim zawodem, a suiseki moim sercem". Bogdan Pociask – polski mistrz suiseki

Od 26 sierpnia w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie można oglądać wyjątkową wystawę poświęconą suiseki. Oficjalny wernisaż zaplanowano na sobotę, a niedziela stanie się kulminacyjnym punktem wydarzenia – z wykładem mistrza Nishiyamy, zwiedzaniem kuratorskim i szeregiem atrakcji przygotowanych specjalnie dla odwiedzających. Gościem Sylwii Paszkowskiej był kurator wystawy Suiseki w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie.

"Polaków portret własny 2022-2025". Wystawa o solidarności i pamięci

Jak opowiedzieć o ludziach nie przez malarstwo czy rzeźbę, ale przez gesty pomocy, codzienne drobiazgi i historie, które tworzą naszą wspólnotę? Tego wyzwania podjął się artysta Alek Janicki, inicjator projektu i kurator wystawy "Polaków portret własny 2022-2025", realizowanego wspólnie z Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej byli Alek Janicki, pomysłodawca projektu i Magdalena Misiak, specjalistka ds. PR i promocji MOCAK.

"Lubimy się ściorać". Cztery niezwykłe wyprawy biegowe Dominiki Cyrbus i Agnieszki Kuehn

Dominika Cyrbus i Agnieszka Kuehn na co dzień działają w branży nieruchomości. Po pracy zamiast odpoczynku na kanapie wybierają góry, długie dystanse i pomaganie innym. Od kilku lat realizują własne biegowe projekty, które łączą sportowe wyzwania z akcjami charytatywnymi. Ich hasło jest proste: "Biegam, pomagam". Więcej o niesamowitych wyzwaniach opowiedziały w rozmowie z Sylwią Paszkowską.

"Z wiatrem i pod wiatr". Nowa wystawa w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

W Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie otwarto nową, stałą wystawę, "Z wiatrem i pod wiatr", poświęconą polskiemu lotnictwu cywilnemu. To pierwsza tego typu ekspozycja w kraju, prezentująca historię i sukcesy naszych pilotów na przestrzeni ostatnich stu lat. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej byli Tomasz Kosecki, dyrektor Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie i Ewa Cuber-Strutyńska, Główny Inwentaryzator Zbiorów.

"My też mamy głos!". Samorzecznictwo osób z niepełnosprawnościami w praktyce

Samorzecznictwo to idea, w której osoby z niepełnosprawnościami same mówią o swoich potrzebach, pasjach i prawach. W Stowarzyszeniu Rodziców i Przyjaciół Osób z Zespołem Downa "Tęcza" w Krakowie realizowany jest projekt "My też mamy głos!", w ramach którego uczestnicy uczą się, jak świadomie reprezentować siebie i swoją społeczność. O tym, czym ono jest i dlaczego warto o nim mówić, opowiedziały w rozmowie z Sylwią Paszkowską Julia Karaś i Regina Mynarska ze Stowarzyszenia Rodziców i Przyjaciół Osób z Zespołem Downa "Tęcza".

Piknik na zakończenie wakacji. Smaki, rozmowy i relacje na Wesołej

Ostatni weekend wakacji to świetna okazja, by złapać oddech przed początkiem roku szkolnego i nowymi obowiązkami. Krakowskie Biuro Festiwalowe zaprasza 30 sierpnia na Łąkę na Wesołej, gdzie od godziny 12:00 do 18:00 odbędzie się finałowy piknik z cyklu "Smaki, rozmowy i kolory". Organizatorzy przygotowali bogaty program – od spektakli teatralnych, przez warsztaty kulinarne i artystyczne, aż po zajęcia jogi i wymianę zabawek oraz książek. Gościem Sylwii Paszkowskiej była Małgorzata Tylek, kierowniczka Działu Interdyscyplinarnego KBF.

100 osób, pięć samolotów i minuta w powietrzu. Rekord polskich skoczków spadochronowych

13 sierpnia 2015 roku zapisał się na zawsze w historii polskiego spadochroniarstwa. Tego dnia w Klatovy stu skoczków z Polski połączyło siły, by utworzyć w powietrzu gigantyczną formację – tak powstał rekord 100 Way. Był to moment, w którym Polska dołączyła do elitarnego grona zaledwie ośmiu krajów na świecie, które zdołały zbudować narodową formację stuosobową. - Skoki grupowe zawsze były wyzwaniem – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Paweł Rey, przedsiębiorca, instruktor i członek klubu Krak Sky.

Tenis to samotność, presja i ciągłe podróże. Magdalena Grzybowska o karierze i pasji

W Krakowie od 19 do 24 sierpnia trwa Międzynarodowy Puchar Małopolski. Dyrektorką zawodów jest Magdalena Grzybowska, była tenisistka, mistrzyni Polski i zwyciężczyni juniorskiego Australian Open 1996. Dla wielu kibiców to okazja, by zobaczyć z bliska zawodowy tenis i poczuć atmosferę, którą na co dzień znają tylko z telewizji. – To szansa dla młodych zawodników, by stawiać pierwsze kroki w profesjonalnym sporcie, a dla kibiców, by poznać tenis od środka – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Magdalena Grzybowska.

Liczba ucieczek nastolatków wzrasta. Jakie są przyczyny i co dzieje się później?

Zaginięcia dzieci i młodzieży to temat, który regularnie powraca i budzi ogromne emocje. Nie tak dawno Kraków żył sprawą pięciu nastolatek, które oddaliły się z Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego im. św. Faustyny. Choć trzy z nich już się odnalazły, wciąż trwają poszukiwania 17-letniej Wiktorii i 16-letniej Oliwii. O skali zjawiska, procedurach policyjnych i psychologicznych aspektach ucieczek młodych osób z Sylwią Paszkowską porozmawiali nadkom. Justyna Banyś, kierownik Ogniwa ds. Prewencji Kryminalnej, Nieletnich i Patologii Komisariatu Policji VI w Krakowie, kom. Marcin Wojewoda, Zastępca Naczelnika Wydziału do Walki z Przestępczością Przeciwko Mieniu KMP Kraków oraz Nadia Knyziak, psycholożka i psychoterapeutka.

"Między niepokojem a ukojeniem" – ósmy tydzień Letniego Taniego Kinobrania

Od 22 do 28 sierpnia Kino Pod Baranami zaprasza na ósmy tydzień Letniego Taniego Kinobrania. Motyw przewodni tegorocznego cyklu to "Między niepokojem a ukojeniem". Program, który balansuje między emocjonalnym napięciem a chwilą wytchnienia. - Jak w każdym tygodniu Kinobrania znowu jesteśmy gdzieś pomiędzy - tym razem między niepokojem a ukojeniem. Zaczynamy od napięcia, kończymy w spokoju. To dobry sposób, by symbolicznie zamknąć wakacje - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Wojtek Kampa z Kina Pod Baranami.

Nie tylko "chłopaki nie płaczą". Jak Męskie Kręgi uczą autentyczności?

Czym jest męskość? To pytanie powraca od pokoleń. Dla jednych oznacza odpowiedzialność i siłę, dla innych ojcostwo, sukces zawodowy czy obecność w związku. Coraz częściej jednak w męskich rozmowach powracają dwa kluczowe słowa: sprawczość i autentyczność. To właśnie one stanowią fundament spotkań w ramach Męskich Kręgów Masculinum, które 28 sierpnia odbędą się w Krakowie. Więcej o nadchodzących warsztatach opowiedział w rozmowie z Sylwią Paszkowską Wojciech Borowiec, moderator Męskich Kręgów Masculinum.

"Ładowarka". Warsztaty, które pomagają zadbać o siebie, zanim zadbamy o innych

Edukatorzy, nauczyciele i osoby pracujące w instytucjach kultury na co dzień dają z siebie bardzo dużo. Towarzyszą dzieciom, młodzieży i dorosłym, wspierają ich rozwój, uczą wrażliwości i otwartości, a przy tym sami działają w trybie nieustannej gotowości. To praca wymagająca uważności, odporności psychicznej i nieustannego dostosowywania się do potrzeb podopiecznych. Osoby, które dają innym najwięcej, często zapominają o własnych zasobach. W odpowiedzi powstały warsztaty wytchnieniowe "Ładowarka", organizowane w Ośrodku Kultury Norwida w Nowej Hucie. A więcej o nich opowiedziała w rozmowie z Sylwią Paszkowską Barbara Pasterak, pedagożka teatru i kuratorka programów artystycznych.

Tatry z innej perspektywy. Wyprawa na Chopok

Chopok, drugi najwyższy szczyt Tatr Niżnych, to nie tylko zimowy raj dla narciarzy, ale także idealne miejsce na letnie wędrówki. Dostępny zarówno pieszo, jak i kolejką, oferuje zapierające dech w piersiach widoki, bajkowe opowieści o smokach i sąsiedztwo malowniczych jezior, takich jak Vrbickie czy Szczyrbskie Pleso. O ciekawych górskich trasach w rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedziała Nikoletta Kula, autorka książki "Dookoła Tatr".

Post przerywany. Cudowna dieta czy modny trend?

Post przerywany zyskuje na popularności. Badania wskazują, że może wspierać redukcję masy ciała i poprawiać jakość snu. Nie jest jednak rozwiązaniem dla każdego. O zaletach, ograniczeniach i pułapkach tej metody w rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział Maciej Wielgosz, dietetyk.