Radio Kraków
RK Podcasty Przed hejnałem

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed hejnałem" podejmujemy tematy istotne społecznie i kulturowo. Zwracamy uwagę na równość, prawa kobiet, ekologię i edukację, również prozdrowotną. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a wydają Aneta Hudzik i  Agata Ciechanowska.

Masz dla nas ciekawy temat? Wyślij maila na adres [email protected]

Podcasty

Siła Fotografii 2024: od Nowej Huty po Strefę Gazy

Już po raz siódmy Nowohuckie Centrum Kultury zamienia się w wielką galerię sztuki, goszcząc prestiżową wystawę Siła Fotografii. Wśród tegorocznych wydarzeń znajduje się również dobrze znana wystawa World Press Photo, która obchodzi swoją 67. edycję. Regularnie organizowana od 1955 roku, przerwana zaledwie raz, wystawa ta ukazuje najważniejsze wydarzenia na świecie, uchwycone obiektywami najlepszych fotoreporterów. Jednak Siła Fotografii to znacznie więcej niż World Press Photo. W tym roku NCK stało się domem dla licznych fascynujących wystaw fotograficznych, które zachwycają różnorodnością i głębią przekazu. Sylwia Paszkowska rozmawiała w audycji Przed hejnałem z Moniką Stachnik-Czaplą, kuratorką projektu oraz Anitą Andrzejewską, autorką wystawy „Outside In”.

Nieplanowana podróż zamieniła się w miłość od pierwszego wejrzenia. Adam Kwaśny i jego opowieść o Kubie

„Hotel El Mundo” jest zwieńczeniem kubańskiej trylogii, która zaprasza czytelnika w fascynującą podróż po jednym z najbardziej unikalnych miejsc – Kubie. To trzeci tom cyklu, poprzedzony książkami „Wszystkie zajęcia Yoirysa Manuela” oraz „Piękny mamy dzień w Hawanie”. Każda z tych książek prezentuje inne oblicze Kuby, ukazując bogatą mozaikę historii, kultury i przede wszystkim ludzi, których życie toczy się wśród niespotykanej mieszanki tradycji i nowoczesności, zmagając się z realiami tego odizolowanego kraju. Gościem Sylwii Paszkowskiej był Adam Kwaśny, pisarz, podróżnik, scenarzysta i prezes Towarzystwa Przyjaciół Kuby.

Pączek krakowski, sernik z kratką, pischinger, zupa kminkowa. Zapomniane tradycje kulinarne Krakowa

W dzisiejszych czasach kuchnia staje się coraz bardziej istotnym elementem w promocji miast, przyciągając turystów nie tylko tradycyjnymi atrakcjami turystycznymi, ale również unikalnymi smakami i lokalnymi potrawami. Czy Kraków, jedno z najpiękniejszych miast w Polsce, może skutecznie promować się za pomocą swoich kulinarnych tradycji? Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem byli Mateusz Drożdż z Wydziału ds. Turystyki Urzędu Miasta Krakowa oraz dr Marcin Gadocha, historyk z Uniwersytetu im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, propagator wiedzy o tradycjach kulinarnych.

Pomoc psychologiczna w obliczu kryzsu. Co naprawdę liczy się dla ofiar powodzi?

Pomoc w sytuacjach kryzysowych wymaga świadomości potrzeb zarówno osób dotkniętych kryzysem, jak i tych, którzy niosą pomoc. Organizowanie wsparcia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego, jest procesem długotrwałym, wymagającym zaangażowania i empatii na każdym etapie. W takich momentach najważniejsza jest obecność – bycie z drugim człowiekiem, słuchanie i wsparcie bez dawania rad. Tylko w ten sposób możemy naprawdę pomóc w budowaniu lepszej przyszłości dla tych, którzy przeżyli tragedię. Sylwia Paszkowska gościła w audycji „Przed hejnałem” Maję Kwiatkowską – prezeskę Fundacji Malak, Marcina Pawelca – współzałożyciela Fundacji Z Wyboru i projektu The Presja oraz Małgorzatę Piotrowską i Agnieszkę Wnękowicz – trenerki komunikacji empatycznej z organizacji Leance.

Roślinne jedzenie przestaje być kompromisowe

Czy da się jeść smacznie i zdrowo bez mięsa? Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat w Polsce obserwujemy dynamiczny wzrost zainteresowania dietami wegańskimi i wegetariańskimi. Co ciekawe, zmiany te nie dotyczą jedynie nawyków żywieniowych, lecz również dostępności produktów i oferty gastronomicznej. O ile kiedyś wegetarianizm wymagał dużego wysiłku i ograniczał się do prostych dań, takich jak kotlety sojowe i fasola, dziś wybór roślinnych alternatyw jest ogromny i dostępny niemal w każdym sklepie oraz restauracji. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem byli Maciej Wielgosz, dietetyk oraz Maciej Otrębski koordynator kampanii Roślinniejemy.

Krakowskie "Siłaczki". Ich determinacja torowała drogę innym kobietom

Wystawa "Siłaczki" w Muzeum Krakowa jest unikalną podróżą przez historię krakowskich kobiet – silnych, odważnych, dążących do niezależności i spełnienia. To hołd dla siły i determinacji osób, które walczyły o swoje prawa i realizację marzeń. Wystawa, którą w Kamienicy Hipolitów można zwiedzać do marca 2025 roku, jest również niezwykłą okazją, aby poznać fascynujące, czasem zapomniane postaci i dowiedzieć się, jak ich postawa wpłynęła na rozwój miasta i pozycję społeczną kobiet w Polsce. W audycji "Przed hejnałem" Sylwia Paszkowska rozmawiała z kuratorem wystawy "Siłaczki", Michałem Hankusem.

Potańcówki na ludowo, balet czy integracyjne warsztaty teatralne. Krakowskie Forum Kultury nie pozwala na jesienną nudę!

Krakowskie Forum Kultury to nie tylko siedziba przy Mikołajskiej, ale również sieć dynamicznych klubów, które tętnią życiem, integrując lokalną społeczność poprzez kulturę i sztukę. Od warsztatów po międzypokoleniowe potańcówki – tu każdy znajdzie coś dla siebie! - Nowinką są międzypokoleniowe potańcówki. Krakowskie Forum Kultury potańcówki organizuje od dawna, ale tym razem do końca roku organizujemy potańcówki na ludowo. I to jest ta nowość - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Dagmara Merecik z Krakowskiego Forum Kultury.

Kobieca rewolucja w kinie. Body horror "Substancja" brutalnie demaskuje współczesne społeczeństwo

Film „Substancja” w reżyserii Coralie Fargeat to obraz intrygujący, który krytycznie podchodzi do współczesnych standardów piękna i relacji międzyludzkich. Poprzez ironię i czarny humor, film analizuje presję estetyczną oraz wpływ społecznych oczekiwań na postrzeganie własnego ciała. Bohaterki ukazują napięcia między pokoleniami, a także między autentycznością a iluzją piękna. Obraz, osadzony w gatunku body horroru, otwiera się na wielorakie interpretacje, zachęcając widzów do refleksji nad rolą, jaką wszyscy odgrywamy w tej niekończącej się grze społecznej. Dzięki coraz liczniejszym kobietom-reżyserkom, takie historie zyskują na znaczeniu, przynosząc różnorodność do współczesnego kina. O "Substancji" i jej wielopłaszczyznowej symbolice Sylwia Paszkowska rozmawiała z filmoznawczyniami – dr Anną Taszycką z Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz Justyną Adamczyk, związaną z kinem Mikro.

Maria Peszek: Szybko się zorientowałam, że bycie wyłącznie aktorką mnie nie zaspokoi, nie da mi pełni szczęścia i wolności

Maria Peszek, wokalistka, aktorka, a przede wszystkim artystka o niezłomnym duchu, wróciła do teatru z wyjątkowym spektaklem – „Serce ze szkła. Musical Zen”. Głębokie i otwarte rozmowy o miłości, rodzinie i egzystencji sprawiają, że książka oraz spektakl rezonują z czytelnikami na różne sposoby.

Idealny pracownik? Mniej 35 lat, ale 20 lat doświadczenia

Na polskim rynku pracy od lat obserwujemy zjawisko, które można nazwać „fetyszem młodości”. Oznacza ono preferowanie młodych pracowników przez pracodawców, co wpływa na marginalizację starszych osób, zwłaszcza po 50. roku życia. Dyskryminacja ze względu na wiek, tzw. ageizm, dotyka doświadczonych pracowników, mimo że ci wnoszą unikalną wartość do organizacji, taką jak doświadczenie, stabilność czy umiejętności interpersonalne. W dobie starzejącego się społeczeństwa i zmniejszającej się liczby osób w wieku produkcyjnym, konieczne staje się zrozumienie tego, jak fetysz młodości ogranicza potencjał polskiego rynku pracy oraz jakie kroki można podjąć, aby w miejscach pracy promować inkluzywność i współpracę międzypokoleniową. Sylwia Paszkowska rozmawiała w audycji „Przed hejnałem” z prof. Jolantą Perek-Białas oraz badaczką i ekspertką mgr Marią Varlamovą z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych.

Wnikliwy obserwator emocji. Nieszczęśliwa miłość nas bardziej porusza

Z małej sceny prosto na dużą, dzięki Złotemu Bączkowi – emocje grają tu pierwsze skrzypce, a Wojtek doskonale wie, jak je uchwycić w muzyce. Gościem Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem był Wojtek Szumański, zwycięzca plebiscytu Złotego Bączka na Pol’and’Rock Festivalu.

25 lat temu przeprowadziliśmy się do „wiadra”. „Radio to nie budynek, to ludzie”

Radio Kraków obchodzi 25-lecie przenosin z Pałacu Tarnowskich przy ulicy Szlak do siedziby przy alei Słowackiego 22. Wspomnienia tego przełomowego wydarzenia przypominają nie tylko o zmianie lokalizacji, ale także o wyjątkowej atmosferze. Pałac Tarnowskich, mimo że nieduży, był miejscem, gdzie panował szczególny klimat. Czas przeprowadzki do nowego miejsca wspominają w rozmowie z Sylwią Paszkowską Bogusław Nowak, były prezes Radia Kraków oraz Grzegorz Bernasik, dziennikarz Radia Kraków. "Jak już jesteśmy w radiu, to powiedzmy, że przecież jesteśmy w „Wiadrze Kraków”. Pamiętam anegdoty, jakie były w związku z budową" - mówi Bogusław Nowak.

Jesteśmy różni, ale mamy takie same potrzeby i oczekiwania. Trwa Festiwal Kultury Wrażliwej

Festiwal Kultury Wrażliwej od przemienia Małopolskę w miejsce pełne inkluzywności i dostępności, angażując w ten proces zarówno wielkie miasta jak i te najmniejsze społeczności. Dołącz do inspirujących warsztatów, takich jak te prowadzone przez niezwykłego artystę Stanisława Kmiecika, który udowadnia, że sztuka naprawdę nie zna granic! Gościem Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem był Jakub Studziński, koordynator programu Małopolska Kultura Wrażliwa.

Rzeczywistość Ukraińców żyjących w Polsce. „Ważne jest, aby nie utracić swojej tożsamości”

Pomoc dla dzieci ofiar Majdanu była tylko początkiem – dziś Fundacja ZUSTRICZ rozszerza swoją działalność na uchodźców i migrantów, oferując wsparcie psychologiczne, prawne oraz edukacyjne. Aleksandra Zapolska założycielka Fundacji opowiedziała Sylwii Paszkowskiej o drodze, jaką przeszli oraz o aktualnych wyzwaniach, z jakimi mierzą się Ukraińcy w Polsce.

"Tam są drzwi". Przewodnik po miejscach związanych ze sztuką współczesną

"Tam są drzwi" to więcej niż przewodnik - to zaproszenie do odkrywania ukrytych skarbów młodych artystów, zaszytych w zakamarkach miast. - Przygotowywany jest w całości przez studentów na zaliczenie, którzy mają zmapować niezależne galerie sztuki - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską dr Marta Kudelska z Instytutu Kultury UJ, historyczka sztuki i kuratorka.

Wojna widziana przez obiektyw. Czy fotografia może zmienić rzeczywistość?

Fotografia jest nie tylko narzędziem do rejestrowania chwil, ale również sposobem na zmienianie rzeczywistości i uwrażliwianie społeczeństwa. W rozmowie Sylwii Paszkowskiej z Maciejem Zygmuntem, fotografem, który od lat działa w obszarze dokumentowania wydarzeń związanych z konfliktami zbrojnymi oraz kryzysami humanitarnymi, dowiadujemy się, jak ważną rolę odgrywa zdjęcie nie tylko jako wizualne medium, ale także jako akt zaangażowania społecznego. Historia jego pracy, zwłaszcza w kontekście wojny w Ukrainie, która zmieniła nie tylko jego życie, ale i jego podejście do codziennego funkcjonowania w świecie.

Plakaton, czyli maraton projektowania plakatów

Pierwsza edycja Plakatonu organizowanego przez Admind, odbyła się w 2019 roku. Jej główny celem była integracja środowiska projektantów, zbudowanie platformy współpracy młodych twórców i uznanych mentorów, wymiana pomysłów w dynamicznej atmosferze twórczej i profesjonalnej rywalizacji. Po przerwie, spowodowanej m.in. pandemią, wraca z przytupem. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej byli Olga Lany i Krzysztof Klimek, koordynatorzy Plakatonu.

Artystyczny hołd dla piękna i sztuka pomagania. Wyjątkowy performance Jagi Hupało na Wawelu

Jaga Hupało, artystka i jedna z najbardziej znanych kreatorek fryzur w Polsce, przyjechała do Krakowa, aby zaprezentować na Wawelu wyjątkowy performance „Kruche piękno”. Wydarzenie łączy w sobie sztukę fryzjerską, modę oraz głębokie refleksje nad kruchością życia i piękna. Uczestnicy będą mogli oddać swoje włosy na rzecz Fundacji Rock&Roll, wspierając tym samym osoby dotknięte chorobą nowotworową. Podczas rozmowy z Sylwią Paszkowską Jaga Hupało opowiadała o inspiracjach płynących z tradycji, geometrii i współczesnej mody, podkreślając, że piękno, choć ulotne, ma głębokie znaczenie.

Przepis na przebój. Co jest tajemnicą największych współczesnych hitów?

Tworzenie piosenek to sztuka, która wymaga zarówno intuicji, jak i znajomości pewnych zasad. W rozmowie z Ewą Ryks, autorką piosenek i kompozytorką, oraz Michałem Zabłockim, poetą i twórcą tekstów, zgłębiamy tajniki pisania muzycznych przebojów. Analizujemy, co decyduje o sukcesie utworu – od struktury i języka, po melodię i zgodność tekstu z rytmem. Zastanawiamy się także, jak różne podejścia do pisania wpływają na popularność piosenek w Polsce i na świecie, oraz dlaczego autentyczność i zrozumienie potrzeb publiczności są kluczowe dla każdego twórcy.

Miasto jest, a ich już nie ma. Rozmowa z Renatą Radłowską o "Nowohuckiej telenoweli"

"Nowohucka telenowela" to zbiór reportaży, który wyróżnia się na tle innych publikacji dotyczących Nowej Huty. Renata Radłowska z czułością i zaciekawieniem przysłuchuje się opowieściom snutym przez mieszkańców Nowej Huty – przodowników pracy, lokalnych działaczy, ale i zwykłych osób, głęboko wrośniętych w codzienne życie dzielnicy. Te historie, rozgrywające się na tle miasta, ukazują uniwersalne emocje i koleje ludzkiego losu. Uniwersalność nie odbiera im jednak intymności i wyjątkowości. Z Renatą Radłowską w audycji "Przed hejnałem" rozmawiała Sylwia Paszkowska.
Więcej