Radio Kraków
RK Podcasty Przed hejnałem

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Aneta Hudzik i  Agata Ciechanowska

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Wypalenie zawodowe – cichy wróg pracownika. Jak je rozpoznać i jak sobie z nim radzić?

Wypalenie zawodowe to zjawisko, które dotyka coraz większej liczby pracowników, niezależnie od branży i poziomu doświadczenia. Stres, nadmiar obowiązków, brak uznania i trudne relacje w miejscu pracy mogą prowadzić do wyczerpania emocjonalnego, utraty motywacji oraz pogorszenia zdrowia psychicznego. Jakie są pierwsze objawy wypalenia? Jakie czynniki je wywołują i jak można mu zapobiegać? Sylwia Paszkowska rozmawiała w audycji "Przed hejnałem" z psychoterapeutką Katarzyną Haler.

Harmonia w domu – jak pozbyć się nadmiaru rzeczy i odzyskać przestrzeń?

W dobie konsumpcjonizmu nasze domy wypełniają się przedmiotami szybciej, niż jesteśmy w stanie je organizować. Święta, urodziny, przypadkowe zakupy – wszystko to sprawia, że półki, szafy i szuflady pękają w szwach. W efekcie zamiast cieszyć się przestrzenią, gromadzimy rzeczy, których tak naprawdę nie potrzebujemy. Czy można temu zaradzić? Jak skutecznie uporządkować swoją przestrzeń i odzyskać kontrolę nad otoczeniem? Na te pytania odpowiada Agnieszka Krawczuk z Manufaktury Porządku, crtyfikowana declutterka i organizatorka przestrzeni. Rozmówczyni Sylwii Paszkowskiej podpowiada, co zrobić z niechcianymi prezentami, jak przygotować się do przeprowadzki oraz jak radzić sobie w sytuacji, gdy w jednym domu spotykają się osoby o skrajnie różnych podejściach do przechowywania rzeczy. Okazuje się, że porządkowanie to nie tylko kwestia estetyki – to również sposób na bardziej uporządkowane życie, większą harmonię i spokój.

Dlaczego ważnych decyzji nie należy podejmować zimą?

Czy zastanawialiśmy się kiedykolwiek, że zima nie jest dobrym czasem na podejmowanie ważnych decyzji? Wokół nowego roku narosło wiele mitów, że to czas wielkich zmian, transformacji, samodoskonalenia. Dlaczego jest on dla nas tak znaczący? Odpowiedź tkwi w psychice, biologii i otaczającym nas społeczeństwie. - „Każdy z nas powinien zadać sobie pytanie, czy zrealizował postanowienia z tamtego roku?” - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Maciej Korab, psycholog, suicydolog, pracujący m.in. z osobami bezdomnymi.

Dlaczego „Dama z gronostajem” jest jednym z najbardziej zagadkowych portretów świata?

Jeden z najsłynniejszych portretów renesansu, "Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci, od wieków budzi zachwyt i ciekawość. Obraz ten, pełen tajemnicy, symboliki i mistrzowskiego warsztatu, skrywa nie tylko historię sportretowanej kobiety, lecz także opowieść o samym artyście – geniuszu, który wyprzedzał swoją epokę. Kim była Cecylia Gallerani, dlaczego trzyma w dłoniach gronostaja i co sprawia, że jej spojrzenie wciąż intryguje widzów? Odpowiedzi na te pytania prowadzą nas do samego serca renesansowego Mediolanu, gdzie talent Leonarda rozkwitał pod patronatem Ludovica Sforzy. Sylwia Paszkowska gościła w audycji "Przed hejnałem" Katarzynę Bik, dziennikarkę, historyczkę sztuki i autorkę książki "Najdroższa. Podwójne życie Damy z gronostajem".

Mimo że jest młodsza gra matkę. Zmiana pokoleniowa, dzięki której spektakl zyskuje dodatkowe wartości

Premiera na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie to nie tylko spektakl, ale prawdziwe doświadczenie teatralne. "Australia" w reżyserii Tadeusza Pyrczaka, debiutanta nagrodzonego w Forum Młodej Reżyserii, przenosi widzów w świat rodzinnych napięć, emocji i psychologicznych zależności. To teatr, który wymaga od publiczności czegoś więcej niż biernej obserwacji. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem byli Julia Latosińska, aktorka oraz Tadeusz Pyrczak, reżyser.

Aktywny senior w Krakowie? Centrum Kultury Podgórza ma na to pomysł!

Czy wiek 60+ oznacza spowolnienie tempa życia? Absolutnie nie! Wręcz przeciwnie – to doskonały moment, by odkrywać nowe pasje, rozwijać zainteresowania i aktywnie spędzać czas w gronie osób o podobnych upodobaniach. W Krakowie istnieją wyjątkowe miejsca, które wychodzą naprzeciw potrzebom dojrzałych mieszkańców, a wśród nich znajduje się Centrum Kultury Podgórza. W audycji "Przed hejnałem" Sylwia Paszkowska rozmawiała z Joanną Pieczonką o bogatej ofercie tej instytucji, która daje seniorom możliwość uczestniczenia w zajęciach artystycznych, sportowych, edukacyjnych oraz kulturalnych.

Tomasz Frymorgen: "Wallpaper" jest próbą zbliżenia się do swoich korzeni i przekazaniem pamięci o Holokauście

Tomasz Frymorgen, młody reżyser o polskich korzeniach, już dzisiaj zaprezentuje swój najnowszy film "Wallpaper" – opowieść o pamięci, tożsamości i trudnym dialogu z przeszłością. Krótkometrażowa produkcja, której przedpremierowy pokaz odbędzie się w Żydowskim Muzeum Galicja, dotyka tematu Holokaustu. Jest to subtelna, emocjonalna narracja o ludziach próbujących zmierzyć się z historią, która choć bliska, wydaje się odległa i nieuchwytna.

Gdzie zniknął dawny karnawał? "Tradycje Europy stały się festiwalami organizowanymi dla turystów"

Karnawał to czas radości, zabawy i odwrócenia codziennych norm społecznych. Jego korzenie sięgają średniowiecza, kiedy to stał się świętem miast, pełnym parad, kostiumów i symbolicznych gestów, które miały zakwestionować obowiązujące zasady. Z czasem karnawał ewoluował, przyjmując różne formy w różnych częściach świata – od okazałych pochodów weneckich po huczne kuligi w polskich dworach szlacheckich. Dziś w Polsce po dawnej świetności karnawałowych tradycji pozostał przede wszystkim tłusty czwartek, podczas gdy w innych częściach świata, jak Brazylia czy Wenecja, święto to wciąż jest wielkim widowiskiem. Dlaczego charakter karnawału uległ zmianie? Jak kultura karnawałowa wpłynęła na społeczne i ekonomiczne struktury Europy? Gościem Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" był profesor Tomasz Majkowski, groznawca, badacz kultury i literatury popularnej z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Biblioteka Kraków nie zwalnia tempa. Rekordzista przeczytał 150 książek w rok!

Jeszcze kilka lat temu biblioteki obawiały się, że pandemia spowoduje spadek czytelnictwa. Tymczasem rzeczywistość okazała się zupełnie inna. W Bibliotece Kraków odnotowano wzrost zainteresowania książkami na niespotykaną dotąd skalę. W ubiegłym roku wypożyczono 2,8 miliona książek, a liczba aktywnych czytelników wyniosła aż 186 tysięcy, co stanowi jedną piątą mieszkańców miasta. O stanie czytelnictwa w Krakowie Sylwia Paszkowska porozmawiała z Agnieszką Staniszewską, dyrektorką Biblioteki Kraków oraz Piotrem Wasilewskim, rzecznikiem Biblioteki Kraków.

Babki z Nowej Huty nie znają nudy. Poznaj nowohucką grupę wsparcia dla kobiet!

W samym sercu Nowej Huty działa wyjątkowa społeczność kobiet – Babki z Nowej Huty. Grupa spełnia wiele funkcji, począwszy od organizowania zajęć sportowych, wspólnych wyjścia czy kreatywnych inicjatywy. Jednak przede wszystkim jest to przestrzeń pełna wsparcia, ciepła i pozytywnej energii, w której każda kobieta, bez względu na wiek czy doświadczenie życiowe, znajdzie swoje miejsce. Babki z Nowej Huty udowadniają, że siła tkwi we wspólnocie – we wzajemnym wsparciu, inspiracji i dzieleniu się pasjami. Gościniami Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" były Magdalena Chmura, Magda Rosa-Piechota i Barbara Woźniak.

Świat się zmienia, a ona cały czas taka sama! Krystyna Święcicka-Wójcik od lat zaraża optymizmem

Każda sobota po godzinie 13:00 to wyjątkowy czas dla słuchaczy Radia Kraków – to właśnie wtedy Krystyna Święcicka-Wójcik otwiera swoją Radiową kafejkę. Dziś jednak dzień jest szczególny, bo świętujemy jej urodziny! W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedziała o muzyce i niekończącym się życiowym optymizmie.

"Fotografia odegrała kluczową rolę w zachowaniu pamięci o ofiarach Holokaustu"

Fotografia, będąca jednym z najpotężniejszych narzędzi dokumentacji historycznej, zajmuje szczególne miejsce w kontekście Holokaustu – tragedii, która na zawsze zmieniła bieg ludzkości. 27 stycznia 2025 roku obchodzimy 80. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. W tym dniu refleksja nad rolą obrazów w zachowaniu pamięci o ofiarach nabiera szczególnego znaczenia. Dokumentacja fotograficzna, często wykonana z przerażającą precyzją przez niemieckich oprawców, pozostaje zarówno dowodem ich zbrodni, jak i świadectwem cierpienia tych, którzy znaleźli się w obozach koncentracyjnych. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed Hejnałem" byli Ewa Pasternak, artystka i archiwistka, która przygotowywała materiały na nową Wystawę Główną dla Muzeum Auschwitz-Birkenau, oraz Kamil Karski, archeolog, który od 2021 roku związany jest z Muzeum KL Plaszow.

Badminton z Grzegorzem Turnauem i noc w Rydlówce. Jak Kraków wspiera WOŚP?

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy to jedno z najważniejszych wydarzeń charytatywnych w Polsce, które od ponad trzech dekad gromadzi miliony ludzi, by wspólnie wspierać szczytne cele. 26 stycznia 2025 roku WOŚP zagra po raz kolejny, tym razem zbierając fundusze na pomoc dzieciom zmagającym się z nowotworami i chorobami hematologicznymi. Jak wygląda organizacja finału w Krakowie? O tym Georgina Gryboś rozmawiała z Piotrem Błońskim ze Sztabu WOŚP przy Urzędzie Miasta Krakowa.

Dlaczego zmieniamy swoje ciała? Rozmowa z psychologiem Michałem Brzegowym

Kanon piękna to pojęcie, które od wieków kształtuje nasze wyobrażenia o tym, co uznajemy za estetyczne, atrakcyjne i pożądane. W różnych epokach i kulturach ideał piękna przybierał różne formy, jednak jego wpływ na nasze życie pozostaje niezmiennie silny. Współczesne media społecznościowe i popkultura nieustannie bombardują nas obrazami perfekcyjnych ciał, nieskazitelnych twarzy i stylu życia, który wydaje się być poza zasięgiem przeciętnego człowieka. Jak kanony piękna kształtują nasze poczucie własnej wartości i jakie emocje wywołują? Czy dążenie do ideału jest zdrową motywacją, czy może prowadzi do frustracji, perfekcjonizmu i porównań, które odbierają nam radość życia? W audycji „Przed hejnałem” Georgina Gryboś gościła Michała Brzegowego, psychologa i psychoterapeutę.

Tutaj nie liczą się umiejętności czy wiek. Ceramika jest dla każdego!

Klika Ceramika powstała 14 lat temu. Jest placówką Fundacji Sowiarnia i w tym momencie zrzesza 28 artystów. Kolektyw wypełniony duchem pasji i zafascynowania czymś z pozoru prozaicznym, czyli kawałkiem gliny. Jak złapać bakcyla do ceramiki? O tym porozmawiała Georgina Gryboś z Martą Serafin i Barbarą Madej z Klika Ceramika.

Widzowie Kina Pod Baranami wybrali najlepsze filmy 2024 roku

Nie sposób podsumować rok 2024 w kulturze bez rozmowy o kinie. Film, jako jedna z najbardziej egalitarnych form rozrywki, ma już za sobą 130 lat historii i mimo licznych prognoz o jego upadku, trzyma się doskonale. Kino Pod Baranami przeprowadziło plebiscyt, który wyłonił najlepsze filmy roku 2024 według widzów oraz zespołu pracowników. Georgina Gryboś-Szczepanik rozmawiała o wynikach głosowania i najchętniej oglądanych dziełach z Marynią Gierat, szefową Kina Pod Baranami.

Branding to nie tylko widoczne elementy. To emocje, skojarzenia i wartości

Współczesne marki poruszają się w świecie pełnym różnorodnych kanałów komunikacji, nieskończonych możliwości wizualnych i dynamicznie zmieniających się oczekiwań konsumentów. W rozmowie Georginy Gryboś z Oksaną Shmygol i Mirkiem Klisiem ze Studia Otwarte padły pytania związane z brandingiem, rebrandingiem, logo i logotypem. Dlaczego są one nieodzownym elementem każdej nowoczesnej marki?

Mniej znane również ciekawe. Czy Kraków jest w stanie jeszcze czymś zaskoczyć?

Kraków to bez dwóch zdań jedno z najczęściej odwiedzanych miast w Polsce. Od zawsze budzi zachwyt wśród turystów i mieszkańców. Urocze uliczki, tajemnicze kamienice, wyborna gastronomia - tym wszystkim chcą zaskoczyć swoich obserwatorów Anna i Mateusz Sudołowie. Dzisiejsi goście Georginy Gryboś to twórcy instagramowego profilu Kraków Insta Spots, dzięki któremu od 2019 roku dzielą się swoimi lokalnymi odkryciami.

Carolina Pietyra: "Mocą dobrej oferty kulturalnej jest jej różnorodność"

Kraków, jako jedno z najważniejszych centrów kulturalnych Polski, borykał się w 2024 roku z wieloma wyzwaniami, ale podlegał również intensywnej transformacji. Krakowskie Biuro Festiwalowe, jako instytucja wspierająca dynamiczne procesy artystyczne, zderzyło się z potrzebą dostosowania do współczesnych realiów, jednocześnie starając się zachować unikalną tożsamość lokalnej kultury. Georgina Gryboś-Szczepanik rozmawiała z Caroliną Pietyrą, dyrektorką Krakowskiego Biura Festiwalowego.

Życie jest jak lejek, z każdym rokiem osuwamy się. Bartłomiej Dobroczyński o szansach, jakie dają nam kryzysy

Kryzys wieku średniego, kryzys egzystencjalny, duszące poczucie, że życie nas przerosło. Kryzysy coraz liczniej dotykają naszego życia – prywatnego, społecznego i globalnego – eksperci zaś mówią, że doszliśmy do momentu nieusuwalnego wielokryzysu. Bartłomiej Dobroczyński i Agnieszka Jucewicz w książce "Tańcząc. Rozmowy o kryzysie i przemianie" dedykują swoje poszukiwania dróg wyjścia z tej sytuacji "wszystkim, którzy czują, że znaleźli się w miejscu, gdzie boli, czasem bardzo, i nie wiadomo, dokąd iść dalej ani co robić, bo stare sposoby radzenia sobie zawodzą". W rozmowie z Sylwią Paszowską prof. Bartłomiej Dobroczyński poruszył m.in. temat nieuniknionych kryzysów w życiu oraz ich roli w procesie przemiany.
Więcej