Radio Kraków
RK Podcasty Przed hejnałem

Przed hejnałem


RSS Spotify

Kraków kładzie się spać późno, ale wcześnie wstaje. W magazynie "Przed Hejnałem" rozmawiamy o wszystkim, co społecznie ważne, ciekawe, zaskakujące, a czasem bulwersujące. O równości, prawach obywatelskich, ekologii, edukacji, zdrowiu, tym fizycznym, ale też tym duchowym i psychicznym. Spotykamy się z artystkami i artystkami, poznając punkt widzenia tych, którzy kształtują współczesną kulturę. Wszystko to w towarzystwie dobrej muzyki i porannej kawy.

Program prowadzi Sylwia Paszkowska, a przygotowują: Sylwia Paszkowska, Aneta Hudzik i  Agata Ciechanowska

Kontakt: [email protected]

Podcasty

Światło, anioły i miłość do Krakowa – rozmowa z Łucją Kłańską-Kanarek

Wyjątkowe postaci artystyczne mają zdolność nie tylko uchwycenia piękna otaczającego świata, ale także przeniesienia na płótno swoich emocji, doświadczeń i duchowości. Taką właśnie osobą jest Łucja Kłańska-Kanarek, malarka z Krakowa, która w rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedziała o swoim życiu, inspiracjach oraz wyjątkowej relacji z aniołami, które od lat towarzyszą jej artystycznej drodze. Jej obrazy emanują światłem, radością i ciepłem, a ich przesłanie często wykracza poza granice materialnego świata.

Czy święta to odpowiedni czas na trudne rozmowy?

Święta, będące czasem wspólnoty i tradycji, nie zawsze niosą ze sobą radość i spokój. Dla wielu osób rodzinne spotkania w tym okresie są źródłem napięć, szczególnie jeśli relacje obciążone są dawnymi konfliktami czy poczuciem krzywdy. Sylwia Paszkowska rozmawiała z Natalią Strzelecka, aktorką Teatru Słowackiego, oraz Marcinem Szafrańskim, psychologiem i psychoterapeutą o tym, jak radzić sobie z takimi sytuacjami, a także czym różnią się przebaczenie i pojednanie. Podczas rozmowy poruszono również kwestie wpływu przebaczenia na zdrowie psychiczne i fizyczne, mechanizmów psychologicznych związanych z poczuciem krzywdy oraz praktycznych sposobów radzenia sobie z emocjami w kontekście rodzinnych konfliktów.

"Współczesnemu człowiekowi brakuje zmęczenia i odrobiny cierpienia"

Dla Adama Bieleckiego wspinaczka to coś więcej niż sport czy pasja – to styl życia. Wspinanie to przestrzeń, w której człowiek może mierzyć się z własnymi ograniczeniami, strachem i słabościami, ale to również sztuka współpracy, umiejętność słuchania i zrozumienia innych. W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział o niesamowitych górskich przygodach, słabościach i ludzkiej solidarności.

Z Lublina do Krakowa, by całkowicie zmienić swoje życie zawodowe i zostać przewodnikiem

Z pasji do historii i miłości do Krakowa Wojciech Zabielski stworzył wyjątkową ścieżkę zawodową, która łączy pracę z przyjemnością. Absolwent Wydziału Politologii w Lublinie, mimo swojego początkowego związku z innym miastem, postanowił związać się z Krakowem. Dziś, po ponad 16 latach, jest jednym z przewodników miejskich, specjalizującym się w tematycznych spacerach po mieście. Jego oprowadzania to nie tylko dawka wiedzy historycznej, ale również emocji i refleksji nad przeszłością Krakowa. Dla mieszkańców i turystów jego opowieści są okazją, by spojrzeć na miasto z zupełnie nowej perspektywy. W rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedział więcej o pracy przewodnika.

Żywa Kolęda Podgórska 2024 – dołącz do pochodu ulicami Krakowa!

W sercu Krakowa, w miejscu, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, powraca jedno z najbardziej wyjątkowych wydarzeń okresu świątecznego – Żywa Kolęda Podgórska. Inicjatywa, organizowana przez ŻyWą Pracownię i Żywą Trupę Kolędniczą, jest celebracją wspólnoty, kultury i kreatywności. W tym roku wydarzenie odbędzie się już po raz czwarty, zachęcając mieszkańców Krakowa i okolic do aktywnego uczestnictwa. "To nie tylko tradycja, ale także sposób na zbliżenie ludzi z różnych środowisk i wspólne celebrowanie świąt w duchu autentyczności i radości," mówi Magda Żyłka z ŻyWej Pracowni, która od lat angażuje się w organizację kolędy.

Posiadają jedną z największych kolekcji historycznych zabawek na świecie. Oto rodzina Sosenków

Zabawki towarzyszą ludziom od wieków, będąc jednocześnie źródłem radości dla dzieci i lustrem odbijającym rzeczywistość epok, w których powstawały. W Krakowie, dzięki działalności rodziny Sosenków, powstała wyjątkowa kolekcja, która przybliża historię zabawek i ich rolę w kształtowaniu naszej kultury. W ich Muzeum Zabawek możemy odnaleźć nie tylko piękne, ale też pełne emocji i wspomnień przedmioty. Z Katarzyną i Markiem Sosenko rozmawiała Sylwia Paszkowska.

"Chcę tego psa, ponieważ jest śliczny". Adoptuj, ale odpowiedzialnie!

W okresie przedświątecznym schroniska dla bezdomnych zwierząt blokują możliwość adopcji. Pamiętajmy, że żadne zwierze nie powinno stanowić prezentu, ponieważ prezent to rzecz, a nie żywy organizm, który ma swoje potrzeby, wymagania oraz stanowi źródło wielu obowiązków. O tym, dlaczego adopcja powinna być przemyślaną i odpowiedzialną decyzją opowiedzieli Sylwii Paszkowskiej Konrad Francuz oraz Krzysztof Rudnicki, wolontariusze z krakowskiego schroniska przy Rybnej.

Spacerując ulicami Krakowa możemy poczuć żywą historię

Kraków to miasto o wielu twarzach, ale jedna z nich jest szczególnie fascynująca – ta literacka. Miasto, które przyciągało pisarzy, poetów i artystów, stało się inspiracją dla Agnieszki Konior i Anny Hojwy do stworzenia wyjątkowego spacerownika po literackich ścieżkach Krakowa. To efekt wieloletnich spacerów organizowanych w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO, który z każdym krokiem odkrywa coraz to nowe, często zapomniane historie. Gościnią Sylwii Paszkowskiej była dr Agnieszka Konior, współautorka „Spacerownika literackiego”, przewodniczka i menadżerka kultury.

Akcja „Podaruj Wigilię” – mały gest, który zmienia życie samotnych seniorów

Podczas wieczerzy wigilijnej na polskich stołach pozostawia się jedno puste nakrycie – symbolicznie przeznaczone dla wędrowca, który mógłby zapukać do drzwi. Jednak, jak podkreśla Stowarzyszenie mali bracia Ubogich, nie musimy czekać, aż samotny człowiek zapuka do naszych drzwi. Możemy zrobić pierwszy krok i gestem solidarności podarować komuś wyjątkowym prezent. W ramach akcji „Podaruj Wigilię” stowarzyszenie organizuje świąteczne spotkania oraz wizyty domowe u samotnych seniorów. Każdy może również wesprzeć zbiórkę, przekazując dowolną wpłatę na organizację tych wyjątkowych wydarzeń. Z Pauliną Augustyniak ze Stowarzyszenia mali bracia Ubogich rozmawiała Sylwia Paszkowska.

"Lili” – intymny portret relacji w rodzinie patchworkowej. Rozmowa z Sylwią Rosak

Film dokumentalny „Lili", wyreżyserowany przez Sylwię Rosak, to niezwykła opowieść o dorastaniu, miłości i skomplikowanych relacjach rodzinnych. Bohaterką tej historii jest ośmioletnia Lili, dziewczynka wychowująca się w rodzinie patchworkowej, która spędza część swojego życia w surowych, pięknych krajobrazach Norwegii. Tam, podczas wspólnych wypraw z ojcem, buduje wyjątkową więź, przełamuje swoje lęki i odkrywa świat na własnych warunkach. Film stanowi intymny portret relacji ojca i córki, ale także głęboką refleksję nad współczesnym modelem rodziny oraz wyzwaniami, jakie niesie życie w różnych kulturach i środowiskach. Sylwia Rosak w rozmowie z Sylwią Paszkowską podkreśla, że „Lili” to nie tylko kronika pewnego etapu życia bohaterów, ale również uniwersalna opowieść, w której każdy może odnaleźć cząstkę siebie: „To film o relacjach, które definiują nas wszystkich – o miłości, która wymaga pracy i o dorastaniu, które jest procesem równie trudnym dla dzieci, jak i ich rodziców".

Dorota Rasińska-Samoćko w rekordowym tempie zobyła Koronę Himalajów i Karakorum. "W górach liczy się każdy detal. To walka z własnymi ograniczeniami i sztuka planowania"

Dorota Rasińska-Samoćko jako pierwsza Polka i jedna z nielicznych osób na świecie zdobyła Koronę Himalajów i Karakorum – zestaw czternastu ośmiotysięczników, które stanowią jedno z największych wyzwań w świecie wspinaczki wysokogórskiej. Cztery ze szczytów zdobyła w ciągu jednego miesiąca, ustanawiając jednocześnie polski rekord szybkości wśród himalaistów, a jako trzecia Polka stanęła na szczycie K2. Jej historia to nie tylko opowieść o pokonywaniu trudności, ale również o ogromnym szacunku do gór i ludzi, którzy podejmują wyzwanie wspinaczki. „Pasja i marzenia uskrzydlają” – to słowa, które wielokrotnie powtarza podkreślając, że góry to znacznie więcej niż fizyczny wysiłek. To droga do odkrywania siebie, przełamywania własnych barier i inspirowania innych. Z Dorotą Rasińską-Samoćko, przy okazji jej wizyty na Krakowskim Festiwalu Górskim, rozmawiała Sylwia Paszkowska.

Zastąpiłyśmy gorsety botoksem

Coraz więcej kobiet rezygnuje z farbowania włosów i wybiera naturalną siwiznę. Czy „silver” włosy to moda, forma buntu, czy po prostu powrót do naturalności? Sylwia Paszkowska porozmawiała na ten temat z Jadwigą Maliną, poetką i pisarką, Jolantą Hofer, producentką telewizyjną i dziennikarką oraz Joanną Ziają, psycholożką społeczną.

"Praca nad głosem to także praca nad oddechem i pewnością siebie"

Logopedia to dziedzina, która ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej komunikacji międzyludzkiej. Choć często kojarzona jest z terapią dzieci, jej zastosowanie wykracza daleko poza najmłodszych pacjentów. Gościnią Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" była Aleksandra Kucharska, logopedka specjalizująca się w terapii głosu i higienie głosu. W rozmowie podzieliła się swoimi spostrzeżeniami na temat roli logopedii w życiu dorosłych, wyzwań, jakie stoją przed osobami transpłciowymi oraz wpływu codziennych czynników na nasz głos i wymowę.

"Sigma" Młodzieżowym Słowem Roku 2024. „Język nie znosi próżni – musi stale ewoluować”

"Sigma" w slangu młodych ludzi oznacza osobę odnoszącą sukcesy, pewną siebie, wybitną, którą można podziwiać. I to właśnie to słowo – decyzją internautów – zostało Młodzieżowym Słowem Roku 2024. Warto śledzić zmiany w języku młodzieży, ponieważ odzwierciedlają one nie tylko sposób komunikacji, ale i szersze trendy społeczne. „To, czym młodzież się zajmuje i o czym myśli, decyduje o przyszłości” – mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską dr hab Mirosława Mycawka, prof UJ z Katedry Współczesnego Języka Polskiego Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Emocjonalna podróż przez świat poezji Beaty Zalot

Już w najbliższą sobotę, 14 grudnia, na Scenie Atanazego Bazakbala w Teatrze Witkacego w Zakopanem odbędzie się niezwykły koncert wokalisty i kompozytora o pseudonimie artystycznym KLIW. To wydarzenie szczególne, ponieważ muzyka powstała dzięki poezji Beaty Zalot, poetki, dziennikarki, która stoi za tym wyjątkowym projektem artystycznym. Podczas koncertu usłyszymy utwory z płyty "Kot Lunatyk", będącej efektem twórczej poezji i muzyki.

Kimono to coś więcej niż strój

Kimono, tradycyjny strój japoński, to nie tylko piękny element kultury, ale także głęboko zakorzeniony symbol tradycji i sztuki. Sylwia Paszkowska we wtorkowym wydaniu audycji Przed hejnałem gościła Annę Jodłowską, kolekcjonerkę i stylistkę kimon oraz Annę Bielak również kolekcjonerkę kimon, certyfikowaną nauczycielkę kitsuke oraz autorkę książki „Zrozumieć kimono”.

Szymon Makuch: „Relacja z ojcem była bolesna, ale nauczyła mnie, jak walczyć o siebie”

Szymon Makuch – krakowianin, ultramaratończyk i przewodnik wysokogórski, którego życie to połączenie ekstremalnych wyzwań sportowych z misją niesienia pomocy innym. Jego historia, ukazana w dokumencie "Karakorun" (2023, reż. Adrian Dmoch), to opowieść o determinacji, relacjach rodzinnych i głębokim zaangażowaniu w cele charytatywne. W rozmowie z Sylwią Paszkowską Szymon Makuch podzielił się szczegółami swojej podróży przez góry Karakorum i osobistymi przeżyciami, które ukształtowały jego drogę życiową. Jak sam mówi: „Czasem trzeba zrobić coś szalonego, by przekonać się, na co naprawdę nas stać.”

„Dziewczynki muszą być wrażliwe, grzeczne i ładne”

Fundacja Muzeum HERstorii Sztuki zaprasza nastolatki na warsztaty dotyczące relacji z pięknem. Odbędą się one już w sobotę, 14 grudnia o godz. 10:00 w Klastrze Innowacji Społeczno-Gospodarczych (Zabłocie 20). Spotkanie pt. „Rozkminy o pięknie” organizowane jest ramach działań Rady Młodych i gwarantuje refleksję nad tym, jak piękno wpływa na nasze życie i postrzeganie siebie. Więcej o nadchodzących warsztatach opowiedziała Sylwii Paszkowskiej Patrycja Chlebus-Grudzień z Fundacji Muzeum HERstorii Sztuki, zajmująca się koordynacją działań Rady Młodych.

"W Polsce 77 tys. dzieci przebywa w rodzinach zastępczych"

Rodzinna piecza zastępcza to niezwykle ważny element systemu wsparcia dzieci w trudnych sytuacjach życiowych, które dzięki niej zyskują bezpieczne środowisko do rozwoju, dorastania i budowania zdrowych relacji.Jest to temat wymagający szczególnej uwagi i zrozumienia, zwłaszcza w kontekście trudności, z jakimi mierzą się dzieci, rodziny zastępcze oraz rodzice biologiczni. Gościniami Sylwii Paszkowskiej w audycji "Przed hejnałem" były: Elżbieta Matusiak, prezeska Fundacji Projekt ROZ, która od lat wspiera rozwój pieczy zastępczej i działa na rzecz lepszej przyszłości dla dzieci, Katarzyna Kapelak-Legut, dyrektorka Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, aktywnie współpracująca z rodzinami zastępczymi, oraz Marzena Pietruszka, przedstawicielka organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Ile zaszczytów tyle upokorzeń. „Jestem najszczęśliwszym człowiekiem, jaki może być”

W piątkowym wydaniu Przed hejnałem Sylwia Paszkowska gościła prof. Mikołaja Spodaryka, emerytowanego lekarza pediatrę, byłego ordynatora oddziału zajmującego się żywieniem pozajelitowym dzieci w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie, autora wielu podręczników dla lekarzy, a także dla dzieci, przebojowej książki „Brzuch Alicji, czyli kupa prawdy”. Od lutego 2024 roku prof. Spodaryk jest na emeryturze. Zapytany, czy brakuje mu pracy w szpitalu, odpowiada stanowczo: „Nie, jestem najszczęśliwszym człowiekiem, jaki może być”. Po 41 latach kariery medycznej cieszy się prostymi przyjemnościami.
Więcej