Radio Kraków
RK Podcasty Nowa Energia

Nowa Energia


RSS Spotify Google Podcast

"Nowa Energia" - odnawialne źródła energii wykorzystują naturalne zasoby Ziemi, nie wyczerpują się i są w stanie szybko się zregenerować. Wiatr, promienie słoneczne, pływy morskie, czy ciepło Ziemi (energia termalna) muszą uzupełniać nasze zasoby energetyczne. Odnawialne źródła energii (OZE), to przyszłość energetyki i nadzieja na ograniczenie zmiany klimatycznej. To również motor rozwoju i innowacji. Od poniedziałku do piątku o godz. 12.50 w Radiu Kraków.

Podcasty

Maszyna usunie metan z kopalni - wynalazek badaczy z UJ

Centrum Transferu i Promocji Technologii (CTiPT) opracowało pierwszą na świecie, przełomową technologię VAMPIRE (Ventilation Air Methane - VAM, przetwarzanie i regeneracja energii - PiRE), działającą w oparciu o modułowy reaktor katalityczny, który na miejscu, w kopalni, przekształca metan z powietrza wentylacyjnego w energię wykorzystywaną do klimatyzacji rejonów wydobywczych. Metan wyrzucany dotąd do wentylacji staje się teraz źródłem energii służacym do zasilania układów chłodzących. Jest zatem przetwarzany i wykorzystany w miejscu jego emisji. To rewolucyjne podejście zmienia sposób myślenia o gazach cieplarnianych i energii. Z prof. Joanną Profic-Paczkowską rozmawia Ewa Szkurłat

Polski raktor jądrowy Maria działa juz 50 lat

Został po raz pierwszy uruchomiony 18 grudnia 1974 r. Jego moc wynosi 30 M. Reaktor imię ma po polskiej noblistce, Marii Skłodowskiej-Curie. Z produktów opartych na radioizotopach produkowanych w reaktorze korzystają miliony ludzi na całym świecie - powiedział Ewie Dzkurłat prof. Krzysztof Kozak z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Pozyskiwane dzięki reaktorowi Maria radiofarmaceutyki, zapewnią Polakom dostęp do obrazowania guzów nowotworowych i do ich leczenia. Według szacunków konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny nuklearnej w Polsce przeprowadzane jest 380 tys. procedur medycyny nuklearnej rocznie.

MARIA to prawdopodobnie jedyny reaktor badawczy na świecie bez stabilnego finansowania – powiedział PAP dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych prof. Krzysztof Kurek.Zadaniem reaktora MARIA nie jest produkcja energii elektrycznej, tylko neutronów. Dzięki temu wytwarzane są radioizotopy do diagnozowania nowotworów oraz do radioterapii i innowacyjne materiały dla przemysłu. Prowadzone są też badania podstawowe i stosowane z dziedziny fizyki materiałów, a także szkolenie kadr z branży jądrowej i ochrony radiologicznej.

Małe jest opłacalne

Wg raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej potencjał energetyki wiatrowej dla terenów przemysłowych jest olbrzymi – sięga 20 GW.Rośnie liczba przedsiębiorstw, które budują na swoim terenie instalacje fotowoltaiczne, a pochodząca z nich zieloną energię wykorzystują do oświetlenia zakładu czy zasilania maszyn.

Energia stanowi coraz większy wydatek w całkowitych kosztach ponoszonych przez przedsiębiorstwo. Aby minimalizować wydatki, firmy coraz chętniej inwestują w fotowoltaikę czy elektrownie wiatrowe na swoim terenie. W ten sposób zmniejszają ślad węglowy swojego produktu i stają się bardziej konkurencyjni na europejskich rynkach. Małe jest opłacalne - tę zasadę energetyki rozproszonej powinni sobie wziąć do serca polscy przedsiębiorcy - powiedział Ewie Szkurłat Grzegorz Wiśniewski  prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Co Polacy sądzą o transformacji? - wyniki badań socjologów z UJ

Badacze pod kierownictwem prof. Barbary Worek analizowali postawy Polek i Polaków wobec transformacji energetycznej. Siedemdziesiąt dwa procent badanych deklaruje, że na co dzień oszczędzają energię. Częściej dzieje się to w tych gospodarstwach domowych, których łączny dochód wszystkich członków nie przekracza kwoty 10 000 netto. Przeprowadzono trzy tysiące telefonicznych wywiadów Polaków i Polek w różnych grupach wiekowych. Uwagę naukowców zwróciło również to, że ponad dwie trzecie młodych osób nie słyszało o elektrowni wodorowej, biogazowni lub instalacji geotermalnej. Nie wiedzą tez jak działają. Około połowa ankietowanych młodych Polaków nie słyszała lub nie wie jak działa pompa ciepła, elektrownia jądrowa i wodna - powiedziała Ewie Szkurłat prof. Barbara Worek. Tylko trzydzieści pięć procent Polaków i Polek czuje się poinformowanych o działaniach rządu dotyczących energetyki. Słabiej doinformowane czują się osoby młodsze. Znajomość technologii i zasad jej działania jest szczególnie niska u młodych osób

Zdaniem ponad połowy Polaków, to w jaki sposób korzystają z energii na co dzień (np. wyłączając światło, zmieniając żarówki ma energooszczędne, nie ogrzewając nadmiernie mieszkania) ma duży lub bardzo duży wpływ na środowisko i klimat. Taką świadomość częściej deklarują osoby powyżej 45 roku życia.
Niemal co trzeci Polak deklaruje, że doświadcza trudności  z ogrzaniem domu/mieszkania w okresie jesienno-zimowym z uwagi na koszty.
Najczęściej Polacy radzą sobie z tą sytuacją obniżając temperaturę poniżej swojego komfortu cieplnego lub rezygnując z ogrzewania niektórych pomieszczeń. Częściej trudności te dotykają gospodarstw domowych, których łączny dochód wszystkich członków nie przekracza kwoty 10 000 netto.

Najczęstszym rodzajem ogrzewania jest gaz (ok. 32%) oraz podłączenie do sieci ciepłowniczej (ok. 28%)Niemal co 4. mieszkaniec wsi i co 10. mieszkaniec małego miasta (poniżej 50 tys.)ogrzewa swój dom/budynek węglem (ok. 25%).
Koszt energii niemal 40% Polaków pochłania ponad 10% miesięcznego budżetu gospodarstwa domowego. 50% osób w wieku 35-44 lat przeznacza na opłaty za energię elektryczną i ogrzewanie nie więcej niż 5% budżetu domowego. Niemal co czwarta osoba w wieku 65-75 lat wydaje na opłaty za energię średnio miesięcznie ponad 20% budżetu swojego gospodarstwa domowego.

39% osób mieszkających w domach jednorodzinnych deklaruje plany związane z termomodernizacją swojego budynku.Co trzeci mieszkaniec domu jednorodzinnego planuje zainstalować, zmodernizować lub wymienić instalację fotowoltaiczną i magazyn energii.

Generalnie, zdecydowana większość Polaków zauważa powinność rządu i samorządów we wspieraniu szeregu działań zmierzających do poprawy jakości powietrza, zwłaszcza tych dotyczących termomodernizacji,  zmiany sposobów ogrzewania, czy inwestycji w OZE.  Największym zaufaniem Polacy darzą władze lokalne: miasta lub gminy (łącznie 43%). Co ok. trzecia osoba deklaruje, że ufa UE (łącznie 35%)oraz urzędnikom i administracji publicznej (łącznie 31%).  Polacy w nieco większym stopniu ufają, że to przedstawiciele samorządu lokalnego zadbają o pewne aspekty podczas realizacji inwestycji w odnawialne źródła energii. 42% Polaków ufa, że przedstawiciele samorządu lokalnego podczas takich inwestycji uwzględnią potrzeby mieszkańców. Rządowi w tej kwestii ufa ok. 27%, Polaków, rzadziej zaufanie w tej kwestii deklarują mieszkańcy wsi (23%).

Wyniki badań zostały zaprezentowane na Kongresie Energetyki Rozproszonej w ramach projektu Obserwatorium Transformacji Energetycznej przy AGH.

Dopłaty destabilizują rynek energii

Ceny energii elektrycznej w Polsce – jak wynika z danych Komisji Europejskiej za II kwartał tego roku – są jednymi z najwyższych na rynku hurtowym w Europie. Droższą energię w Europie mają tylko Irlandczycy i Włosi. Mrożenie cen energii dla gospodarstw domowych kończy się w tym roku. Obecnie to 500 zł za MWh. Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała wygaszanie mrożenia cen energii, uzasadniając to zakończeniem kryzysu energetycznego w Europie. O tym czy dopłaty destabilizują rynek energii Ewa Szkurłat rozmawiała z Grzegorzem Wiśniewskim prezesem Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Zielona ofensywa legislacyjna

  • Ewa Szkurłat
  • access_time 00:07:23
  • calendar_today Poniedziałek, 2024.10.28
Do parlamentu trafi niebawem kilka ważnych ustaw dotyczących sektora energetycznego. Będzie to min. ustawa odległościowa, dotycząca prosumentów, wsparcia dla przedsiębiorstw energochłonnych i ustawa o biopaliwach i biokomponentach.

Samorządy mogą wykorzystać środki z Krajowego Planu odbudowy na inwestycje w energetykę rozproszoną. Będą mogły przeznaczyć te środki m.in. na inwestycje w tereny zielone, termomodernizację i odnawialne źródła energii  - powiedział podczas II Kongresu Energetyki Rozproszonej w Krakowie Miłosz Motyka, w-ce Minister Klimatu i Środowiska.

Środki z KPO sfinansują m.in. powstawanie i funkcjonowanie klastrów energii, instalacji fotowoltaicznych z magazynami energii, biogazownie i ciepłowniczych systemów kogeneracyjnych opartych na odnawialnych źródłach energii. Pożyczki wspierające zieloną transformację to również szansa na zmniejszenie zanieczyszczeń, oszczędność energii przeznaczanej na oświetlenie ulic czy tworzenie parków i skwerów.

Biały wodór - prawdziwe i fałszywe nadzieje

W Akademii Górniczo-Hutniczej podpisano porozumienie o współpracy naukowo-technicznej oraz powołano Polską inicjatywę na rzecz naturalnego wodoru Geo-Hydrogen. Jego głównym celem będą wspólne badania naukowe, poszukiwanie złóż oraz rozwój technologii związanych z potencjalną eksploatacją tego surowca. Sygnatariuszami Polskiej Inicjatywy na Rzecz Naturalnego Wodoru są Akademia Górniczo-Hutnicza, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz spółka Orlen. Już w przyszłym roku rozpocznie się wyznaczanie miejsc, gdzie można będzie w sposób opłacalny wydobywać biały wodór. Dlaczego tak mało mówiliśmy o białym wodorze ? O fałszywych i prawdziwych nadziejach związanych z tym surowcem Ewa Szkurłat rozmawia z prof. Henrykiem Sechmanem z AGH w Krakowie.

Społeczności energetyczne - czy łatwo je założyć?

Społeczności energetyczne są jednym z rodzajów energetyki wspólnotowej. Jeżeli Polska chce wywiązać się z obowiązków wynikających z nowej strategii klimatycznej UE, musi dokonać radykalnych zmian w polskim porządku energetycznym. Jedną z nich jest realne wprowadzenie na rynek i wsparcie nowego podmiotu – wspólnot energetycznych opartych na OZE. W Krakowie ruszyły warsztaty wspierające rozwój społeczności energetycznych. Jak one działają? Kto może je założyć? Ewa Szkurłat zapytała o to Bartłomieja Kupca, prawnika i analityka ze stowarzyszenia "Z energią o prawie".

Nowe plany energetyczno-klimatyczne

Do 2030 roku udział odnawialnych źródeł energii (OZE) w zużyciu energii elektrycznej w Polsce ma osiągnąć poziom 32,6 proc. Cała transformacja ma kosztować blisko 800 mld złotych - to założenia aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu na lata 2021-2030 Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999, państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do regularnego aktualizowania swoich planów energetyczno-klimatycznych co pięć lat. Czego możemy się spodziewać? O tym Ewa Szkurłat rozmawia z Marcinem Dusiło  - ekspertem z Forum Energii.

Najnowsza wersja Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu to dokument strategiczny dla rozwoju kraju. Składa się na niego sześć załączników, gdzie na 600 stronach szczegółowo opisano plany na najbliższych siedem lat, a nawet więcej – bowiem część prognoz wybiega do 2040 roku.  Rząd planuje przyjąć zaktualizowany Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) w czwartym kwartale tego roku.

Recykling fotowoltaiki - poszukiwania naukowców

  • Ewa Szkurłat
  • access_time 00:09:52
  • calendar_today Poniedziałek, 2024.09.09

Recykling odpadów odlewiniczych - projekt na AGH w Krakowie

Ślad węglowy produktów

To będzie zielona fala legislacyjna. Uwalniamy moc OZE - ogłosiło MInisterstwo Klimatu i Środowiska. Trwają prace nad nowym mixem energetycznym, opartym o odnawialne źródła energii i energię jądrową. Obiecano korzystne zmiany dla prosumentów, ramy dla rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie, a także budowę inteligentnych sieci energetycznych. To wszystko przełoży się na wzrost konkurencyjności gospodarki, możliwość pozyskania nowych inwestycji, obniżenie rachunków za energię i... obniżenie śladu węglowego. Z Marcinem Dusiło , ekspertem Forum Energii, rozmawia Ewa Szkurłat.

Niebezpieczeństwa dotowanych instalacji

Program „Mój Prąd” 6.0. rusza - wg zapowiedzi Ministerstwa Klimatu i Środowiska - 2 września.  Wspiera on rozwój energetyki prosumenckiej, czyli takiej, w której osoby wytwarzają energię na własne potrzeby, a jej nadwyżkę przekazują do sieci energetycznej. Trwa już nabór na dotacje na mikroinstalacje wiatrowe. Jak dotacje wpłyną na energetykę ?Na co należy uważać przy wyborze technologii i instalatorów? Ewa Szkurłat zapytała o to Grzegorza Wiśniewskiego prezesa Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Czy boom na fotowoltaikę się skończył?

Pomimo wyzwań, takich jak nasilające się od 2022 roku odmowy w przyłączaniu do sieci i spadające ceny energii, sektor fotowoltaiki w Polsce w 2023 roku nadal rozwijał się prężnie – poinformuował Instytut Energetyki Odnawialnej przy okazji premiery najnowszego raportu podsumowującego kondycję polskiego sektora energetyki słonecznej. Fotowoltaika w ciągu ostatnich lat stała się jednym z filarów polskiej transformacji energetycznej. Jednak po raz pierwszy branża fotowoltaiczna spotkała się z wyłączeniami źródeł pracujących w systemie. czy nadal mamy boom na fotowoltaikę? Ewa Szkurłat zapytała o to Grzegorza Wiśniewskiego prezesa Instytutu Energetyki Odnawialnej

Budżet zapowiedzianej, szóstej edycji programu "Mój prąd",  ma wynieść 400 mln zł. Środki na ten cel pochodzą z unijnego programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko. Również tym razem dotacje będą przydzielane w kolejności zgłoszeń, do wyczerpania puli środków.

Fotowoltaika? Wiatraki? Biogazownie? Samorządom i wspólnotom pomoże w wyborze OTE

Co jest bardziej opłacalne i efektywne: fotowoltaika, wiatraki czy pompy ciepła? Podjęcie decyzji inwestycyjnej może być o wiele prostsze dzięki Obserwatorium Transformacji Energetycznej, które działa na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Służy ono nie tylko jednostkom administracji centralnej i przedstawicielom sektora energetycznego, ale również obywatelom, którzy chcą zainwestować w zieloną energię by obniżyć swoje rachunki za prąd. Z profesorem Łukaszem Lachem rozmawia Ewa Szkurłat.

Dzięki analizom obserwatorium transformacji energetycznej można np obliczyć ile miejsc pracy powstanie w wypadku inwestowania w oze, jak zmienią się koszty wytwarzania energii i kiedy się zwrócą.    

Na realizacje projektu przeznaczono ponad 7,5 mln, jest on realizowany w ramach projektu Gospostrateg Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Co nas chroni przed wzrostem cen prądu?

Od 1 lipca nie będą obowiązywać już tarcze energetyczne, w związku z czym już od kilku miesięcy obawiamy się znacznych cen energii elektrycznej. Przed zwiększonymi rachunkami mają nas chronić bony energetyczne. Mają przysługiwać za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r., a pierwsze wypłaty mają ruszyć już w drugiej połowie bieżącego roku. Czy czekają nas duże podwyżki cen prądu? Ewa Szkurłat rozmawia na ten temat z Grzegorzem Wiśniewskim prezesem Instytutu Energetyki Odnawialnej.

„Transformacja energetyczna w Polsce” - raport Forum Energii

Z roku na rok pogarszają się wskaźniki bezpieczeństwa polskiego systemu energetycznego. Spada poziom rezerw – w ubiegłym roku było to 1,4 GW (ok. 6%) – najmniej od siedmiu lat - donosi najnowszy raport Forum Energii na temat transformacji energetycznej w Polsce.

Kryzys energetyczny wywołany wysokimi cenami gazu oraz spadkiem produkcji energetyki jądrowej i wodnej przełożył się na rekordowe ceny energii w całej Europie. Te wydarzenia zmieniają sposób patrzenia europejskich państw na transformację energetyczną. Tymczasem modernizacja polskiej energetyki jest bardzo powolna - powiedział Ewie Szkurłat Marcin Dusiło z Forum Energii. Tegoroczna edycja raportu „Transformacja energetyczna w Polsce” – zbiera kluczowe i unikalne dane, które pozwalają spojrzeć na energię w całej gospodarce z szerokiej perspektywy. Jest dostępny na stronie Forum Energii.

Wsparcie termomodernizacji budynków

Co z piecami na gaz? Jak ma wyglądać termomodernizacja zabytkowych kamienic? Czy unijne środki zapobiegną wykluczeniu energetycznemu? Transformacja energetyczna coraz mocniej puka do drzwi gospodarstw domowych. Czy jesteśmy do tego przygotowani? Jak zaplanować systemy wsparcia zarówno technicznego, jak i finansowego – aby zachęcić mieszkańców do niezbędnych inwestycji? Problemy te porusza m.in. raport Forum Energii pt. „Czysta i tania energia w polskich domach”.  Z Konstancją Ziółkowską rozmawia Ewa Szkurłat

Nabici w SMR-Y?

Strategia Orlenu przewiduje, że w 2030 roku uruchomimy jeden SMR - poinformował niedawno Ireneusz Fąfara, prezes Grupy Orlen. Zaznaczył jednak, że trwają rozmowy nad nową formułą przedsięwzięcia. Orlen Synthos Green Energy jest nadal zainteresowany budową reaktora jądrowego w Krakowie, ale, jak na razie, nie ma jednak gdzie oraz z kim realizować takiego projektu. ArcelorMittal nie jest jednak zainteresowany budową SMR-u na obszarze kombinatu. W ciągu ostatnich dwóch lat wiele mówiono o małych reaktorach atomowych, padały różne daty i lokalizacje ich uruchomienia. Jest jeden problem - jeszcze nigdzie nie powstał taki prototyp. Pojawia się wiec pytania: czy nie jesteśmy nabijani w SMR? Ewa Szkurłat zapytała o to prof. Krzysztofa Kozaka z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w połowie maja poinformowało, że wydano decyzję zasadniczą dotyczącą budowy elektrowni jądrowej z zastosowaniem małych reaktorów modułowych   dla Świętokrzyskiej Grupy Przemysłowej Industria. Dokument ten uprawnia do ubiegania się o uzyskanie kolejnych decyzji administracyjnych – m.in. decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej oraz innych decyzji niezbędnych do przygotowania, realizacji i użytkowania inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej. Wniosek MKiŚ został pozytywnie zaopiniowany przez Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Ministra Aktywów Państwowych.

Polskie perowskity w finale European Inventor Award

Polska wynalazczyni Olga Malinkiewicz znalazła się w gronie tegorocznych finalistów Nagrody Europejskiego Wynalazcy (European Inventor Award) - poinformował w ubiegłym tygodniu Europejski Urząd Patentowy. O nagrodę powalczy z wynalazcami z Francji i Finlandii. Finaliści zostali wybrani spośród ponad 550 kandydatów zgłoszonych do tej edycji. Dr Olga Malinkiewicz, współzałożycielka i dyrektorka technologiczna firmy Saule Technologies, została wyróżniona wraz z zespołem w kategorii "małe i średnie przedsiębiorstwa" za "innowacyjną technologię drukowania ogniw słonecznych na ultracienkich perowskitach". Ewa Szkurłat zapytała wynalazczynię, podczas jej pobytu w Krakowie, jak działają perowskity.
Więcej