Radio Kraków
RK Podcasty Reportaż w Radiu Kraków

Reportaż w Radiu Kraków


RSS Spotify Google Podcast

Docieramy do każdego miejsca w Małopolsce. Pokazujemy ciekawych ludzi i interesujące zjawiska. Interweniujemy i pokazujemy problemy, z jakimi borykają się nasi słuchacze.

Podcasty

"Rabatki brata Józefa" - reportaż Ewy Szkurłat

O franciszkanach dowiedział się z Rycerza Niepokalanej, którego prenumerowano w rodzinnym domu na Podkarpaciu. Zgłosił się do Niepokalanowa. Dziś wspomina, że jego mama zdziwiła się, dlaczego nie wybrał klasztoru pobliskich jezuitów. Ma 93 lata i emanuje spokojem. Za murami, przy pracy m.in w ogrodzie, odnalazł szczęście. Brat Józef Bałaban ma 93 lata i jest najstarszym franciszkaninem w prowincji krakowskiej.

Od 20 lat robi różańce z rośliny nazywanej łzawicą, łzami Hioba lub prosem jerozolimskim. Jest to jednoroczna trawa pochodząca z południowej Azji, z rodziny wiechlinowatych. W latach 30. ubiegłego wieku uprawą łzawicy zajęło się Zgromadzenie Sióstr Służek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej. To właśnie przy użyciu nasion tej rośliny powstają różańce wytwarzane w zgromadzeniach zakonnych.

"Słonko" - reportaż Ewy Szkurłat

Najmłodszy żołnierz gen. Andersa

Jest to historia Polaka, który w 1939 r., mając 7 lat, zostaje wywieziony wraz z rodziną w głąb Rosji sowieckiej. Na kołchozowej plantacji na pustyni Kara-Kum zbiera bawełnę. Gdy ma 10 lat, za zgodą matki, udaje się na poszukiwania ojca, zesłanego gdzieś w Rosji. Swoje kroki kieruje do punktów zbornych, gdzie właśnie tworzy się polskie wojsko. Nie udaje się mu odnaleźć ojca, ale zostaje najmłodszym żołnierzem II Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa. Wraz z polskim wojskiem przez Iran, Palestynę, Egipt, Włochy dociera do Anglii. Zostaje zwolniony z wojska, gdy nie chce podpisać wieloletniego kontraktu. Podejmuje naukę na angielskim uniwersytecie, a następnie opuszcza niezbyt gościnną Anglię. Pozbawiony obywatelstwa przez władze PRL emigruje do Stanów Zjednoczonych i wstępuje do armii amerykańskiej. Otrzymuje stopień sierżanta. Podejmuje studia w szkole oficerskiej. Gdy wybucha wojna w Korei, zostaje skierowany do pułku wojsk powietrzno-desantowych. Kiedy kończy się wojna, jest w stopniu kapitana. Wkrótce potem rezygnuje z kariery wojskowej i rozpoczyna życie naukowca. Na Uniwersytecie Winsconsin robi doktorat. Obecnie ma obywatelstwo amerykańskie i polskie. Opowiada historię swojego życia językiem Sienkiewicza, bo jak sam mówi: "język polski był moją religią". Pan Flizak nie rozmawiał dotąd z dziennikarzami, zdecydował się, bo jak mówi: "moim obowiązkiem było powiedzieć za tych, którzy już nie mogą nic powiedzieć".

Reportaż nagrodzony pierwsza nagrodą przez Marszałka Senatu RP w 2011 r. w konkursie dla dziennikarzy polskich i polonijnych.

"Dzikie dzieci" - reportaż Ewy Szkurłat

Co się dzieje jeśli dzieci nie chodzą boso po trawie, nie dotykają drzew i nie wąchają kwiatów na łące? Otóż źle się dzieje - udowodnili to już amerykańscy uczeni. Na czym polega opisany już przez naukowców syndrom braku natury ?

"Dookoła Emaus i dalej" - reportaż Anny Łoś

Ksiądz Jan Twardowski, ksiądz Janusz Pasierb weszli na stałe do literatury polskiej. Warto dodać jeszcze jedno nazwisko - dziś trochę zapomniane. Zmartwychwstaniec , poeta, tłumacz - ksiądz Kazimierz Wójtowicz . To postać od ponad czterdziestu lat obecna w polskim obiegu literackim. Należy do nurtu tzw. poezji kapłańskiej, lecz cokolwiek miałoby to określenie znaczyć, nie oddaje ono rzeczywistości jego wierszy.

"Zostawił dwie róże - opowieść o generale B. Kwiatkowskim" - reportaż Ewy Szkurłat

Był pierwszym w Polsce "czterogwiazdkowym" generałem. Zajmował jedno z najważniejszych stanowisk w armii. Odpowiadał za pokojowe i bojowe operacje Wojska Polskiego i bezpieczeństwo żołnierzy służących w polskich kontyngentach wojskowych. Gen.Bronisław Kwiatkowski - choć był żołnierzem jeszcze w Układzie Warszawskim - to pierwszy raz przekroczył granicę z Rosja lecąc do Smoleńska. Biegle władał językiem rosyjskim, angielskim i niemieckim. Awanse zawdzięczał swojemu profesjonalizmowi, a nie łasce polityków. Jego śmierć to bolesna strata, nie tylko dla rodziny ... Był jedną z 96-ciu ofiar katastrofy smoleńskiej. O rodzinnym życiu generała z "pierwszego szeregu" opowiadają żona i dwie córki.

"Turandot" - reportaż Ewy Szkurłat

"Lodowa księżniczka" Turandot, Kalaf i jego aria "Nessun dorma", ciepła, pełna ekspresji "heraklesowa aria" Liu - to skojarzenia z dziełem G. Pucciniego. Pierwszą realizację „Turandot” w historii krakowskiej sceny reżyseruje Karolina Sofulak – uznana reżyserka młodego pokolenia, która jako pierwsza Polka wygrała międzynarodowy konkurs reżyserii operowej European Opera Directing Prize w Zurychu. Jak zdradza reżyserka, przedstawienie odchodzi od powierzchownego odczytania opery Pucciniego jako zajadłej „wojny płci”, zanurzonej w zachodnich wyobrażeniach o historii Chin. Krakowska realizacja skupi się natomiast na uniwersalnym charakterze libretta-baśni i zawartych w nim archetypach.

"Pisk" - reportaż Tomasza Bździkota

Łukasz i Mariusz to jedni z kierowców z powiatu brzeskiego, którzy od początku wojny jeżdżą do Lwowa. Zawożą tam jedzenie, odzież, leki i wiele innych rzeczy zebranych przez mieszkańców, a przywożą stamtąd ludzi uciekających przed wojną. Jedna taka podróż trwa ponad dobę.

"Tolerancja"- reportaż Joanny Gąski

Padł ofiarą hejtu i gróźb karalnych, tylko dlatego, że na autorskim blogu pisze o terytorialsach, dzieli się pasją młodego rekonstruktora i wspólnie z kolegami przywraca pamięć podhalańskiego Podziemia. Kamil Szynal z Liceum Ogólnokształcącego w Jordanowie od kilku lat tworzy w grupę rekonstrukcyjną i działa na rzecz lokalnej społeczności.

Za swoje wpisy został zaatakowany przez dwie kobiety działające publicznie. Jedna z nich -  pani Angelika -  była twarzą Partii Zielonych ,  druga - Elżbieta  jest prezesem  Stowarzyszenia "Nasze Miasto  - Nasze Decyzje " w Dobczycach.  Ich zachowanie spotkało się ze zdecydowanym sprzeciwem społeczności Podhala, której członkiem jest bohater reportażu.

Mimo wielokrotnych prób kontaktu, autorki komentarzy nie zechciały się wypowiedzieć. Nie przeprosiły również za swoje słowa.

"Listy do Rogera" - reportaż Joanny Gąski

To poruszająca, osobista opowieść o ponad czterdziestoletnim, korespondencyjnym związku Polki i Amerykanina.To historia niespełnionych nadziei, wzajemnego niezrozumienia i niespełnionych oczekiwań. Audycja znalazła się w finale konkursu dla młodych reportażystów w 2012 roku. Konkurs Stypendialny im. Jacka Stwory został powołany dla uczczenia dorobku i twórczości wybitnego krakowskiego reportażysty - laureata międzynarodowej nagrody Prix Italia. Miał stworzyć warunki rozwoju młodym twórcom, poszukującym nowych, oryginalnych środków wyrazu w dziedzinie dokumentu artystycznego. #95 lat Radia Kraków #kultura

"Klucz" - reportaż Ewy Szkurłat

To wspaniała historia o tolerancji,wzajemnym szacunku i sacrum, które połączyło pobożnych chasydów z leżajską gojką. Żydzi z całego świata od lat przyjeżdzają do Leżajska na grób swego świętego cadyka. Pani Krystyna otrzymała klucz do ohelu Elimelecha - ucznia twórcy chasydyzmu, znanego cudotwórcy i uzdrowiciela. Jej adres jest znany każdemu pobożnemu Żydowi. Matka pani Krystyny otrzymała ten klucz od ostatniego leżajskiego Żyda - Borucha Safira. Zmarła na cmentarzu, kiedy czekała na modlących się tam chasydów. Żydzi uznali to za znak błogosławieństwa i szczególnej łaski Elimelecha. Babcia pani Krystyny ukrywała praprawnuki cadyka na początku wojny, jej wujek odbudował zniszczony przez hitlerowców ohel, jej mama również była "strażniczką klucza"

Cuda cadyka Elimelecha w reportażu, który trafił do finału konkursu im. Jacka Stwory w 2000 r. Konkurs miał  stworzyć warunki rozwoju młodym twórcom, poszukującym nowych, oryginalnych środków wyrazu w dziedzinie dokumentu artystycznego. Konkurs Stypendialny im. Jacka Stwory został powołany dla uczczenia dorobku i twórczości wybitnego krakowskiego reportażysty - laureata międzynarodowej nagrody Prix Italia.

"I dalej będę śpiewać" - reportaż Ewy Szkurłat, reportaż miesiąca w Trójce w 1997 roku

Reportaż o miłości - finalista konkursu im. J.Stwory w 1997 roku. To opowieść o miłości w sile wieku, która wybuchła w Domu Pomocy Społecznej. Ona miała lat 82, on - 53. Każda miłość wydaje się niepowtarzalna, inna niż wszystkie pozostałe, dlatego bardziej wydaje się ona materią dla sztuki niż dla nauki. Ale różnorodność miłości wcale nie jest tak wielka, jak nam się wydaje, gdy ją przeżywamy. Pewne wzorce są powtarzalne, a psychologia z dobrym skutkiem próbuje je rozpoznać. Audycja otrzymała tytuł reportażu miesiąca w Programie Trzecim Polskiego Radia, zajęła też drugie miejsce w rankingu na reportaż roku 1997. #kultura #radio

95 lat RK - Jacek Stwora - "Czwarty takt po C literze"

Jacek Stwora - genialny krakowski reportażysta, zanegował prawie wszystkie reguły polskiego reportażu. Narrację autorską uczynił ważnym elementem utworu. Dramaturgia w jego utworach jest budowana nie z przebiegu zdarzeń, nie służy warstwie informacyjnej, lecz ścieraniu myśli i idei. Stwora zestawia różne światy, stawia ważne, egzystencjalne pytania. #kultura #reportaż

"Zakapturzone sukmany" - reportaż Anny Łoś

Blisko trzy lata w odosobnieniu, całkowity zakaz komunikowania się za światem, praca niezgodna z przygotowaniem, szykany natury psychicznej taki plan realizowały komunistyczne władze w Polsce, by pozbyć się zakonnic. W 1954 roku rozpoczął się wielki exodus sióstr zakonnych z ziem zachodnich do Małopolski i Polski centralnej. To historia sprzed ponad 50 lat. Niewiele zostało już świadków tamtych wydarzeń...

W audycji udział wzięły siostry ze zgromadzenia Sióstr Służebniczek Śląskich oraz historyk siostra Ewa Kaczmarek - autorka książki "Dlaczego przeszkadzały? Polityka władz partyjnych i rządowych wobec żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce w latach 1945 - 1956."

Reportaż otrzymał wyróżnienie na XXIII Międzynarodowym Konkursie Multimediów Katolickich w Niepokalanowie 2008 r.

"Wyjątkowa miłość" - reportaż Ewy Szkurłat

To historia jak ze snu. Jerzy Bielecki trafił do Oświęcimia w pierwszym transporcie więźniów (14 czerwca 1940 r.). Nosił numer obozowy 243. Urodził się 28 marca 1921 r. w miejscowości Słaboszowie na Kielecczyźnie. Był uczniem Gimnazjum Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Miał 18 lat, gdy wybuchła wojna. Chciał walczyć z okupantem. Razem z pięcioma kolegami przedzierał się na Węgry, by stamtąd dostać się do polskich sił zbrojnych we Francji. Pojmany przez Niemców, osadzony w więzieniu w Nowym Sączu, trafił do Tarnowa. 14 czerwca 1940 r. deportowano go do Auschwitz z pierwszym transportem 728 Polaków. Latem 1944 r. w przebraniu esesmana uciekł z obozu razem z ukochana Cylą. Wypadki wojenne ich rozdzieliły. Spotkali się po 39 latach, dzięki niezwykłemu splotowi wydarzeń. To wyjątkowa historia i wyjątkowa miłość.

"Wawelskie uczty" - reportaż Ewy Szkurłat

Królowie, jakich znamy z podręczników do historii, częściej toczą wojny, niż zasiadają do stołu. A gdyby tak poznać dwór królewski od kuchni? Do dziś zachowały się zapiski, relacje i rachunki, z których można wywnioskować, jakie dania i trunki gościły na królewskim stole. Zamek Królewski na Wawelu zamienił się w kulinarny wehikuł czasu i zorganizował w 2021 roku 3 historyczne uczty. Była to wspaniała okazja do zasmakowania historii. Przewodnikiem po historii kulinariów jest Bartek Kieżun.

"Przyjaciółki" - reportaż Ewy Szkurłat

Warto pamiętać, że kobiety stanowiły 54 procent członków Solidarności. To one, już przed 1980 rokiem, współtworzyły nielegalne Wolne Związki Zawodowe. Jedną z nich była Maria Sierotwińska - Rewicka. Krakowianom jest znana jako Muzia - bo tak podpisywała swoje artykuły, które ukazywały się w "Gońcu Małopolskim". Jak sama o sobie mówiła - swoim życiorysem obdzieliłaby parę osób. Była jednym z założycieli Solidarności w Małopolsce, internowana w grudniu 1981 r., straciła zdrowie w PRL-owskich więzieniach. W 1982 podjęła decyzję o wyjeździe, wraz z rodziną, na emigrację do Stanów Zjednoczonych. Tam została członkiem i aktywnym działaczem Ruchu Społeczno-Politycznego „Pomost”. Była jednym z dyrektorów Kongresu Polonii Amerykańskiej, pisała regularne artykuły do „Nowego dziennika" w Nowym Jorku, „Gwiazdy polarnej” w West Point oraz była stałym korespondentem Radia Wolna Europa. W 2004 IPN nadał Marii Sierotwińskiej-Rewickiej status pokrzywdzonej. Zmarła w październiku 2011 r. Bohaterkami reportażu, zrealizowanego w 2009 r., są Maria Sierotwińska -Rewicka i jej córka Berenika.

"Mozart i Salieri" - reportaż Ewy Szkurłat

Rzemieślnik i geniusz. Ich relacje obrosły legendą, niekoniecznie prawdziwą. Zainspirowały również Aleksandra Puszkina. Jego tekst stał się podstawą libretta do opery Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Mozart i Salieri - czy się rozumieli, inspirowali, a może zatruwała ich zazdrość o talent lub sukcesy? Te dywagacje inspirują wielu twórców, a romantyczna legenda nie pomaga odkryciu prawdy. Z tematem postanowili się zmierzyć artyści Opery Krakowskiej.

"Zygmunt czyli sub una campana" - dokument Anny Łoś i Ewy Szkurłat

"A słyszałżeś kiedy, z wieży jak dźwięczy i śpiewa On? " - zapytał Stańczyk Dziennikarza w dramacie Stanisława Wyspiańskiego "Wesele". "Zygmunt" jest paramentem liturgicznym, zegarem naszej historii, niemym świadkiem triumfu i klęski, inspiratorem malarzy i poetów, instrumentem muzycznym wzbudzającym pozytywne wibracje. Jednym słowem to dzwon królów i każdego z nas. Bez względu na poglądy polityczne, łaczy nas Jego głos. Żyjemy "sub una campana".

W dokumencie wystąpili: Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu,  prof. Mieczysław Rokosz, prof. Marek Chołoniewski, prof. Grzegorz Biliński, Erwin Jeneralczyk z Wydziału Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Renata Kopyto, dyrektorka Domu Norymberskiego w Krakowie, kolektyw DAF z Norymbergi, kuratorka wystawy "Matejko.Od wielkiego dzwonu" Agnieszka Janczyk , dzwonnicy: Andrzej Bochniak, Krzysztof Koczwara i Paweł Waś.
W audycji wykorzystano kompozycje dźwiękowe Ernesta Jeneralczyka  i Piotra Madeja z ASP, przygotowane do projektu "Rekonstrukcja", fragmenty kompozycji kolektywu DAF i z projektu 500×1, fragmenty "Wesela" , "Wyzwolenia" S.Wyspiańskiego i materiały archiwalne Radia Kraków.

Odcinek 990

"Świeczka dla Adama" - reportaż Ewy Szkurłat

Przypominamy historię człowieka, który wylądował na ulicy. Był wykształcony, miał wielu znajomych, ale coś w życiu mu nie wyszło... Parę lat temu wpisał się w pejzaż jednej z krakowskich stacji paliw. Mieszkał tam w swoim zielonym maluchu. Trafiła do niego Ewa Szkurłat, a po spotkaniu powstał reportaż. Po jego emisji do radia zgłosili się uczniowie Adama Hollendra. Bo nasz bohater był wieloletnim nauczycielem zespołu szkół budowlanych w Nowej Hucie. Jeden z jego uczniów dzięki reportażowi go odnalazł i zaprosił do siebie na Wigilię. Ale po Świętach pan Adam znowu trafił na stację paliw i nadal mieszkał w maluchu. Nie chciał przyjąć pomocy, bo stracił już resztki nadziei. Kiedy przed kolejną zimą zdecydował się w końcu zaufać ludziom i skorzystać z oferowanej mu pomocy - zmarł. Wtedy w miejscu gdzie stał jego maluch zapłonęło kilkadziesiąt zniczy. Mieszkańcy okolicznych bloków dowiedzieli się, że bezdomny, który ich grzecznie witał i pomagał nosić siatki, zanim wylądował na ulicy - był nauczycielem i wychowawcą wielu krakowian. Od jego śmierci minęło już parę lat...Uczniowe Adama Hollendra nadal dzwonią do radia i proszą o przypomnienie reportażu o ich nauczycielu...
Więcej