Radio Kraków

Przed hejnałem


RSS Spotify

Goście magazynu „Przed hejnałem” mają swoje pasje, swoje plany, swoje marzenia. Miło wypić w ich towarzystwie przedpołudniową kawę...

Podcasty

"Świat jeszcze nigdy nie był tak bezpieczny, jak teraz". Musimy nauczyć się koić swój lęk

- Patrzenie na to, co mamy, a nie na deficyt jest tak naprawdę jedną z podstaw dobrostanu. To znaczy zarządzanie tym, co ja mam, przy czym jestem i w czym jestem dobra, a nie spoglądanie cały czas na to, czego nie mam, to jest jedna z takich ważniejszych rzeczy. Świat jeszcze nigdy nie był tak bezpieczny, jak teraz, tylko my tego nie widzimy. Na świecie nigdy nie było tak mało przemocy. Brzmi okropnie i kontrowersyjnie - mówi w rozmowie z Georginą Gryboś Aga Kozak, dziennikarka, coacherka, specjalistka z zakresu wellbeing.

Świat jeszcze nigdy nie był tak bezpieczny, jak teraz". Musimy nauczyć się koić swój lęk

"Mężczyzna po 130 dniach w związku decyduje się na jakąś formę wyznania miłości". Mit miłości romantycznej wciąż wśród nas pokutuje

- Są bardzo ciekawe badania, prowadzone przez psycholożkę z Uniwersytetu w Pensylwanii, która dowodzi, że jest teraz wyraźna różnica i kobiety są bardziej powściągliwe w wyrażeniu miłości niż mężczyźni. Średnio mężczyzna po 130 dniach w związku decyduje się na jakąś formę wyznania miłości. I uwaga, nie zawsze to musi być słowo "kocham cię", do którego jesteśmy przyzwyczajeni. Zaczynamy więcej mówić o naszych rozterkach, troskach, nie tylko o tych scenach romantycznych, ale też jest taka większa otwartość, żeby rozmawiać o różnych zranieniach i to też mieści się w obszarze miłości - mówi w rozmowie z Georginą Gryboś Lena Czernecka, psycholożka i psychoterapeutka.

W Krakowie potykamy się o historię. Barbara Sadurska opisuje swój Kraków

- Mam słabość do niebezpiecznych przejść. Jeśli ktoś chciałby zobaczyć Kraków zupełnie inny, to naprawdę wystarczy pójść pod Forum i skręcić w jedną z bocznych uliczek. Zupełnie inny świat - opowiada w rozmowie z Georginą Gryboś Barbara Sadurska, pisarka.

Tatuaże jako sposób wyrażania siebie. Czy mogą nam zaszkodzić?

Tatuaże to nie tylko ozdoba ciała, ale także forma ekspresji, manifestacja tożsamości, a czasem pamiątka ważnych momentów w życiu. Ale czy są zdrowe i bezpieczne? Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałem byli Paweł Szotek i Bartosz Koszela, tatuatorzy oraz dr Magdalena Fuchs, alergolog i dermatolog.

Lidia Bogaczówna: Aktor jest głupi, pusty i próżny

- Lubię wyzwania. Żyjemy za krótko, żeby nie spróbować wszystkiego, co nam życie podpowiada. Aktor jest dobrym aktorem kiedy broni prawdy i jest prawdziwy. Prawda i słowo są dla mnie święte, dlatego będę tego broniła. Ze swoją silną osobowością, wartościami należy pilnować tego wewnętrznego aktora, który jest głupi, pusty i próżny, który będzie dążył do sławy i pieniędzy. Nie na tym ten zawód polega - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Lidia Bogaczówna, polska aktorka teatralna i filmowa.

"Bitwa Regionów", czyli kulinarne dziedzictwo w rękach Kół Gospodyń Wiejskich

„Bitwa Regionów” to ogólnokrajowy konkurs kulinarny, w którym drużyny z Kół Gospodyń Wiejskich prezentują regionalne dania, przygotowane według autorskich przepisów i z lokalnych składników. Celem wydarzenia jest m.in. popularyzacja regionalnych potraw oraz podkreślenie bogactwa i różnorodności tradycji kulinarnych. Istotnym elementem jest również promocja i wsparcie dla Kół Gospodyń Wiejskich. Gościem Sylwii Paszkowskiej był Jakub Kosek zastępca dyrektora Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Krakowie.

Żyjemy w czasach epidemii depresji. Czy kultura „ja” generuje samotność?

Jak to jest, że w świecie, w którym mamy tyle kontaktów społecznych, samotność jest nie tylko globalnym problemem, ale i przyczyną wielu chorób, w tym depresji? Czy skupianie się tylko na sobie, pomijanie wartości społeczności, może prowadzić do samotności? Kiedy samotność jest potrzebna i czym różni się od poczucia osamotnienia? Gościniami Sylwii Paszkowskiej były Agnieszka Łopatowska i Monika Szubrycht, autorki książki "Epidemia samotności. Jak budować trwałe więzi we współczesnym świecie".

Pozostała z nim z miłości, a on ranił ją całe życie. "Maria Kossak była kobietą wybaczającą"

W swojej najnowszej powieści Joanna Jurgała-Jureczka przywołuje mało znane lub nieznane fakty z życia zasłużonej dla polskiej kultury rodziny malarzy i literatek. W "Wachlarzu" pojawiają się m.in. Wojciech i Maria Kossakowie, zakochana Lilka (Maria Pawlikowska-Jasnorzewska) i jej siostra Magdalena (Samozwaniec), tym razem w roli nie tylko satyryczki, ale także i matki Reksi (Teresy Starzewskiej), której wojenne i powojenne dzieje dotąd owiane były aurą tajemniczości. "Wachlarz" odpowiada również na pytanie o losy modelki i przyjaciółki Wojciecha Kossaka, Zofii z Lewentalów Hoesickowej i jej rodziny. - Maria to kobieta, którą podziwiam. Była wykształcona, inteligentna, świetnie pisała. Pozostała z Kossakiem z miłości. Z jednej strony ją ranił i upokarzał, a z drugiej mimo silnych więzi emocjonalnych z innymi kobietami, był cały czas blisko i wracał do niej. W jego życiu była na pewno dla niego najważniejsza - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Joanna Jurgała-Jureczka, autorka książki "Kossakowie. Wachlarz", doktor nauk humanistycznych i badaczka.

Marcin Szafrański: Dzisiaj nie jesteśmy w stanie powiedzieć z pełną odpowiedzialnością, kto jest psychologiem, a kto nie

Mamy w Polsce przepisy z 2001 roku, regulujące wykonywanie zawodu psychologa. Przepisy te są czysto teoretyczne i zupełnie nie działają w praktyce, dlatego koniecznie jest uregulowanie tego zawodu. - Rodzi to takie konsekwencje, że dzisiaj nie jesteśmy w stanie powiedzieć z pełną odpowiedzialnością, kto jest psychologiem, a kto nie. Ustawa, która obowiązuje, reguluje to tak, że jest to osoba, która ukończyła odpowiednie studia oraz zapisała się do samorządu zawodowego. Chyba fajnie by było, żeby „grzebały” nam w głowie osoby, które mają do tego przygotowanie, doświadczenie, wykształcenie. Rozpoznanie dla osoby przychodzącej na pierwsze spotkanie do psychologa czy psychoterapeuty, tego, czy jest w stanie i powinna zaufać danej osobie, może być po prostu trudne. W związku z tym jakaś forma regulacji w tym zakresie powinna być - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Marcin Szafrański, rzecznik Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, psychoterapeuta oraz psycholog.

Opanowanie i wsparcie w decydujących sekundach. Kluczowy moment w walce szpadzistek

Polska drużyna szpadzistek zdobyła dla Polski 300. medal olimpijski w historii, pokonując Chinki 32:31 po zaciętej walce. "Renata stanęła w boksie i powiedziała spokojnie, że może być tak, że będziemy przegrywać jednym trafieniem i będę musiała w te cztery sekundy to trafienie zadać. Starałam się nie wprowadzać nerwowej atmosfery. Ola poszła i wiedziała, co ma robić" - mówią w rozmowie z Sylwią Paszkowską Aleksandra Jarecka i Renata Knapik-Miazga, brązowe medalistki olimpijskie.

Marsz Jamników 2024 to święto czworonogów i odpowiedzialnych właścicieli

Marsz Jamników to wyjątkowe wydarzenie, które przyciąga miłośników tych uroczych czworonogów. W niedzielę, 8 września odbędzie się już 26. edycja tego marszu, a miłośnicy jamników ponownie będą mogli wziąć udział w tej sympatycznej imprezie. Trasa marszu będzie przebiegać Bulwarem Czerwieńskim, a jego uczestnicy zakończą swoją podróż pod pomnikiem psa Dżoka, który jest symbolem lojalności i wierności psów. W kontekście Marszu Jamników przypomina się również o tym, jak ważne jest promowanie odpowiedzialnej adopcji i troska o zwierzęta, które często stają się pełnoprawnymi członkami naszych rodzin. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejnałe byli Dominika Bałuk-Cienkosz, prezeska Stowarzyszenia Przytul Sierściucha w Myślenicach oraz Andrzej Kinteh-Kłosiński związany z Marszem Jamników i Radiem Kraków od lat.

Czy synowa i teściowa mogą się dogadać?

Relacja teściowej i synowej - obciążona stereotypami, temat miliona żartów, ale również obaw. Czy ma szansę stać się prawdziwą relacją pełną szacunku i zrozumienia? Czy miłość do tego samego mężczyzny musi dzielić? "Teściowa" to opowieść o miłości, zaufaniu i przebaczeniu, przedstawiona z dwóch perspektyw – synowej i teściowej. O tym jak książka skłania do refleksji nad własnymi więziami rodzinnymi, opowiedziała Sylwii Paszkowskiej Katarzyna Jędrasiak-Rogóż, psycholożka i psychoterapeutka.

Pomimo amputacji nogi przejedzie na rowerze ponad 1000 km, ponieważ niepełnosprawność nie przeszkadza w realizacji marzeń

Hope Raising Expedition jest inicjatywą Jakuba Kepki, Kanadyjczyka o polskich korzeniach, który mimo amputacji nogi powyżej kolana, zamierza przemierzyć trasę rowerową z Krakowa do Kijowa. W wieku 67 lat Kuba demonstruje swoją determinację i inspiruje innych. Jego celem jest nie tylko osobista podróż, ale przede wszystkim zebranie funduszy na protezy oraz szkolenia dla ukraińskich techników protetycznych, aby wspierać integrację osób po amputacjach w społeczeństwie. Misją Hope Raising Expedition jest nie tylko fizyczne pokonanie trasy, ale również symboliczne przekroczenie barier, które dzielą osoby niepełnosprawne od społeczeństwa. Hope Raising Expedition to manifest nadziei i możliwości. Gośćmi Sylwii Paszkowskiej w audycji Przed hejanłem byli Barbara Psiuk prezeska zarządu Fundacji Freedom Space oraz Jakub Kepka, główny wykonawca akcji Hope Racing Expedition.

Marzanna Herzig: Wartością w sporcie jest samorozwój i przekraczanie granic

- Bardzo ważne jest, by trenerzy, ale też rodzice młodych sportowców zadawali sobie trud, uświadamia młodych sportowców o tym, co jest wartością w sporcie, a jest nią samorozwój, przekraczanie granic. Jest to niezwykle istotne - mówi w rozmowie z Sylwią Paszkowską Marzanna Herzig, psycholożka sportu.

„Nie lubię gdy ktoś umniejsza moim dokonaniom ze względu na płeć, ale nigdy nie zostanę feministką”. Dlaczego boimy się feminizmu?

Podczas Mistrzostw Europy w Rzymie Natalia Kaczmarek ustanowiła nowy rekord na dystansie 400 m, bijąc 48-letni rekord Ireny Szewińskiej. Szokiem jednak stały się słowa lekkoatletki, w których podkreśliła, że nigdy nie zostanie feministką: „Nie lubię gdy ktoś umniejsza moim dokonaniom ze względu na płeć, ale nigdy nie zostanę feministką”. Czy w naszym społeczeństwie panuje wielkie niezrozumienie tego, czym tak naprawdę jest feminizm? Kwestię tę w rozmowie z Sylwią Paszkowską wyjaśniła prof. Joanna Hańderek, filozofka.

Bohaterowie jego książek stali się dla niego rodziną. "Gdy mam urodziny, dzwonią do mnie ukochane babcie z Wołynia"

Książki Witolda Szabłowskiego zyskały uznanie w kraju, jak i za granicą. Jego twórczość charakteryzuje się głębokim zanurzeniem w tematy społeczne i historyczne, często z perspektywy ludzkich doświadczeń. - Kontakt mamy cały czas i jest on bardzo intensywny. Pamiętam, że kiedyś w świecie polskiego reportażu była taka dyskusja, czy po napisaniu książki utrzymywać kontakt z bohaterami. Zawsze mnie ta dyskusja śmieszyła, ponieważ nie potrafię nie utrzymywać kontaktu. Jeżeli jeżdżę do kogoś przez kilka lat, a tak było przy wołyńskiej książce, to ja zdążyłem się zaprzyjaźnić z tymi ludźmi. Oni stali się dla mnie rodziną - mówi w rozmowie z Anną Piekarczyk Witold Szabłowski, polski reportażysta i dziennikarz.

Kim są osoby studenckie i osoby poselskie? Mówi o nich język neutralny płciowo

Płeć biologiczna, psychologiczna, kulturowa. Ile mamy płci? - Wymyka się tam to, że mamy różne wyznaczniki płci. Mamy płeć chromosomów, płeć gonadoforyczną czy ośrodków mózgowych. Trzeba ostrożnie podchodzić z używaniem określeń upraszczających płeć biologiczną i płeć np. psychologiczną czy kulturową, ponieważ należy pamiętać, że substratem dla naszych doświadczeń i przeżyć jest mózg - mówi w rozmowie z Anną Piekarczyk prof. Bartosz Grabski specjalista psychiatrii i seksuologii, psychoterapeuta i kierownik Pracowni Seksuologii Katedry Psychiatrii Wydziału Lekarskiego UJ CM.

Prof. Zbigniew Karaczun: "Zmiana klimatu to nie przyszłość, tylko nasza teraźniejszość"

Konsekwencje zmian klimatu są zróżnicowane i obejmują m.in. wzrost średnich temperatur globalnych, a także częstsze i ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak fale upałów, susze, burze czy powodzie. - W tym roku w wielu miejscach świata – Indiach, Stanach Zjednoczonych, Afryce – temperatura przekraczała 50 stopni w ciągu dnia - mówi w rozmowie z Anną Piekarczyk prof. Zbigniew Karaczun z Koalicji Klimatycznej, sozolog.

Ludzie traktują językoznawców jak wyrocznie. "Zmianą kulturową jest to, że widzimy w zwierzętach podmiot"

Po słowach prof. Bralczyka o "zdychaniu zwierząt" zrobiło się bardzo głośno, ponieważ "zdychać" nie jest już dla nas słowem neutralnym, a pejoratywnym. - Możemy mieć różne utrwalone obrazy w języku, które są uwarunkowane kulturowo. W "zdychaniu" nie ma podmiotowości. Gdy mówię o człowieku, że zdechł, to jest to podkreślenie, że nie chce widzieć człowieka w człowieku - mówi w rozmowie z Anną Piekarczyk dr Małgorzata Majewska, specjalistka od komunikacji werbalnej i niewerbalnej.

Wakacje to dla nich jeden dzień. Niewidzialni seniorzy

Często osoby starsze zamykają się w swoich mieszkaniach i boją się z nich samodzielnie wyjść. Dzieje się tak m.in. z powodu niepełnosprawności, lęku czy braku drugiej osoby. Akcja "Wakacje jednego dnia" organizowana przez Stowarzyszenie mali bracia Ubogich ma na celu wsparcie seniorów i zapewnienie im chwili odpoczynku od codziennych trosk. Więcej o akcji opowiedziały Annie Piekarczyk Paulina Augustyniak, koordynatorka regionalna ze Stowarzyszenia mali bracia Ubogich oraz Magdalena Grochala, wolontariuszka.