Państwo filozofów

W "Państwie filozofów" - film legenda i wzór melodramatu. Najpierw była powieść Margaret Mitchell, wydana w 1936 roku. Trzy lata później na ekrany kin weszła epopeja - "Przeminęło z wiatrem".

Razem z prof. filozofii Joanną Hańderek wyruszamy w czasy amerykańskiej wojny secesyjnej, plantacji bawełny i wielkich namiętności.

Podyskutujemy o rasizmie, segregacji i stereotypie "dobrego niewolnika". Pojawi się Georg Hegel i jego analiza stosunku pana i niewolnika, a także Gayatri Chakravorty Spivak piszącą o postkolonializmie.

Dzień Sądu już się wydarzył. Stworzona przez człowieka sztuczna inteligencja - Skynet - zyskała samoświadomość i uznała ludzkość za zagrożenie. Zdecydowała o eksterminacji Homo sapiens doprowadzając do nuklearnej zagłady.

W "Państwie filozofów" wchodzimy do świata Terminatorów. Pierwszy film z serii, miał premierę w 1984 roku. Reżyserem był James Cameron, a cyborga T-800 model 101 -- zagrał Arnold Schwarzenegger. W Polsce ten film nosił tytuł "Elektroniczny morderca".

Zapraszamy do uniwersum, w którym podróże w czasie są możliwe, trwa walka maszyn z ludźmi, a teraźniejszość i przyszłość jest bardzo niepewna.

Prof. filozofii Joanna Hańderek spróbuje odpowiedzieć na pytanie: czy współczesna filozofia ma jeszcze moc opisu świata i czy nadąża za nauką i technologią? Jedno nazwisko jest tu ważne - Raymond Kurzweil, futurolog i trans-humanista.

"Ktoś ze spisu ludności próbował mnie kiedyś przetestować. Zjadłem jego wątrobę z fasolą bobową i niezłym chianti". Potwór i psychopata doskonały, potrafiący wniknąć do ludzkiej świadomości. Specjaliści nie maja nazwy na to, kim jest. Gdy odgryzał pielęgniarce język, jego puls nie podniósł się powyżej 85-u.

Książka "Milczenie owiec" Thomasa Harrisa ukazała się w 1988 roku. Trzy lata później Jonathan Demme nakręcił film pod tym samym tytułem.

W "Państwie filozofów" - Hannibal - Kanibal. Zapraszamy na spotkanie ze złem, Paulem Ricoeur'em i jego "Symboliką zła" i nadczłowiekiem Friedricha Nietzsche'go. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: dlaczego Lecter uwodzi i przyciąga?

"Dobrze wiedzieć, że gdzieś tam jest Koleś. Wyluzowany za nas wszystkich”. To nie jest bohater, do którego przyzwyczaiło nas kino.

To najbardziej leniwy mężczyzna w Los Angeles. Nie używa nazwiska. Nie stara się niczego osiągnąć, nie walczy o pieniądze, lepszy samochód, czy dom. W wyścigu szczurów nie bierze udziału. Uwielbia grę w kręgle, swoich kumpli, wieczorną kąpiel w wannie i skręta. Nieudacznik, frajer, autsajder, a może ukryte marzenie każdego z nas? W końcu Koleś jest szczęśliwy.

W "Państwie filozofów" film braci Coen - BIG LEBOWSKI. Prof. filozofii Joanna Hańderek zaprasza do dyskusji o czystym trwaniu i czystej świadomości, nieskażonej kulturowymi oczekiwaniami. Będzie trochę o fenomenologii Edmunda Husserla i o "Czowieku jednowymiarowym" Herbarta Marcuse'a.

Pojawi się oczywiście artystka waginalna, nihiliści w lateksach i dywan idealnie pasujący do wnętrza

Co może zmienić kogoś, kto kocha tylko siebie, narcyza i gbura? To oczywiście miłość, silniejsza niż miłość własna.

W "Państwie filozofów" film LEPIEJ BYĆ NIE MOŻE (Oskary dla Helen Hunt i Jacka Nicholsona) i rozmowa o egoizmie i sympatii.

Prof. filozofii Joanna Hańderek do dyskusji wprowadzi niemieckiego filozofa indywidualizmu Maxa Stirnera i Szkota Davida Hume'a, który przyglądał się nie tylko ludzkim emocjom. Nie zabraknie opowieści o przytomnym byciu w świecie ( Martin Heidegger) i stereotypach, które ciężko pokonać.

Podróżnik w czasie wyrusza w drogę i dociera do 802 701 roku. Na Ziemi wśród pięknej przyrody (nie ma komarów i kleszczy) żyją Elojowie, a pod powierzchnią, w sieci podziemnych korytarzy i jaskiń - Morlokowie. Wszyscy są potomkami znanego nam gatunku Homo sapiens.

W "Państwie filozofów" jedna z najważniejszych powieści science fiction -- WEHIKUŁ CZASU - Herberta George’a Wellsa.

Książka została wydana po raz pierwszy w 1895 roku. Trzydzieści sześć lat wcześniej ukazała się praca Karola Darwina "O powstawaniu gatunków."

Jak Wells przyswoił sobie nauki Darwina? Podyskutujemy o tym z prof. filozofii Joanną Hańderek. Będzie też o idei postępu, XIX-wiecznych lękach związanych z rozwojem techniki i o ludziach przyszłości.

Teraz waszym obowiązkiem jest oddzielić prawdę od fikcji. Jeden człowiek nie żyje, decydujemy o życiu drugiego - mówi sędzia oddając sprawę w ręce przysięgłych, którzy jednogłośnie muszą zdecydować o winie albo niewinności chłopaka ze slumsów.

Jest najgorętszy dzień w roku, w pokoju obrad nie ma klimatyzacji. Prawie wszyscy w nim zebrani są przekonani, że młody człowiek zabił ojca brutalnie i z premedytacją. Prawie wszyscy. Wyłamuje się przysięgły z numerem 8.

W "Państwie filozofów" - 12 GNIEWNYCH LUDZI - film Sidneya Lumeta z 1957 roku.

Z prof. filozofii Joanną Hańderek porozmawiamy o odwadze przeciwstawienia się większości, uprzedzeniach, odpowiedzialności i sprawiedliwych wyrokach.

- W co wierzysz? - zapytała Katrina (Christina Ricci)

- W potęgę rozumu, skutek i przyczynę. To niefortunne, że ja - racjonalista - muszę się tu zmierzyć ze światem duchów - odpowiedział Ichabod Crane (Johnny Depp)

To w małym zapomnianym miasteczku Sleepy Hollow, walkę stoczy rozum i moce nadprzyrodzone, nauka zderzy się z wiarą, a oświecenie z romantyzmem.

W "Państwie filozofów" - JEŹDZIEC BEZ GŁOWY - horror Tima Burtona z 1999 roku. Prof. filozofii Joanna Hańderek uważa, że wiedźmy rządzą.

Nieposkromiona chęć życia, prawdziwy głód smakowania wszystkiego, co życie ze sobą niesie. Z drugiej strony dystans, niemoc, brak radości i intelektualne zmęczenie.

Skrzynie z książkami kontra perski instrument - santuri. W "Państwie filozofów" - Grek Zorba.

Powieść Nikosa Kazandzakisa została wydana w 1946. Film w reżyserii Mihalisa Kakogiannisa miał premierę w 1964 roku.

Życiową filozofię Zorby można sprowadzić do stwierdzenia... ciesz się chwilą, bo życie jest jedno i do tego wszystkiego bardzo krótkie. Ale to za mało.

Z prof. filozofii Joanna Hańderek podyskutujemy o żywiole apollińskim i dionizyjskim, o tańcu jako sposobie na rozpacz i oczywiście o kobietach.

Nikt tutaj nie zachowuje umiaru. Żaden z czterech bohaterów, nie kieruje się zasadą "średniej miary, którą określa rozum". Arystoteles byłby zniesmaczony.

W "Państwie filozofów" WIELKIE ŻARCIE film Marco Ferreri'ego z 1973 roku. Będzie nadmiar, aż do niestrawności i uleganie namiętnościom, aż do utraty przytomności.

Prof. filozofii Joanna Hańderek przy okazji dyskusji o hedonizmie i absurdzie, chce dorzucić opowieść o biedzie Petera Singera - "Życie, które możesz ocalić".

W "Państwie filozofów" o plagach, magii, przeznaczeniu i samotności.

"Jego jedyne szczęśliwe momenty od tego odległego popołudnia, kiedy ojciec zabrał go, by mu pokazać lód, minęły w warsztacie złotniczym, gdzie spędzał czas na robieniu złotych rybek. Musiał zorganizować trzydzieści dwie wojny, musiał pogwałcić swoje pakty ze śmiercią i tarzać się jak wieprz w gnojowisku sławy, aby odkryć, prawie z czterdziestoletnim opóźnieniem, przywileje życia prostego."

Czytamy "Sto lat samotności" Gabriela Garcii Marqueza. Prof. filozofii Joanna Hańderek postanowiła do Macondo wprowadzić Giambattiste Vico, włoskiego filozofa, który podzielił dzieje ludzkości na trzy epoki: bogów, bohaterów i ludzi.

"Czuję wdzięczność za każdą chwilę mojego małego, głupiego życia. Na pewno nie macie pojęcia, o czym mówię. Ale nie martwcie się – pewnego dnia zrozumiecie" - wyznaje Lester podsumowując opowieść o swoim życiu. Właściwie robi to, gdy jest już martwy. Magia kina.

W "Państwie filozofów" o kryzysach wieku każdego.

To co było miłością zmienia się w przyzwyczajenie, a czasami wrogość. Praca wydaje się coraz większym absurdem. Codzienność przytłacza, a życie traci smak. Dzieci kwiaty dorosły, bunt zamienił się w nudę.

Przed nami filozoficzne poszukiwania w "American Beauty", filmie Sama Mendesa z 1999 roku.

Prof. filozofii Joanna Hańderek, Piotr Jędrzejewski i Epikur... zapraszamy do "Państwa filozofów"

Był i zniknął. W międzyczasie zdobył fortunę i postanowił odzyskać miłość. Zastrzelił go zazdrosny mąż.

Trzy zdania, a jaka powstała z tego romantyczna opowieść.

W "Państwie filozofów" Wielki Gatsby i amerykański mit od pucybuta do milionera. Może uda się to połączyć z ideą postępu, konsumpcjonizmem, dylematem "mieć czy być" i zachłannym ludzkim mózgiem, który chce posiadać i jest nienasycony. Powieść Francisa Scotta Fitzgeralda ukazała się w 1925 roku.

Przed wojną była ciężka praca w fabryce, małe miasteczko, radosne spotkania z przyjaciółmi, polowania i huczne wesele.

Po wojnie jest trauma, okaleczenie i rozpacz.

W "Państwie filozofów" - "Łowca jeleni", film z 1978 roku wyreżyserowany przez Michaela Cimino.

Prof. filozofii Joanna Hańderek chce podyskutować o człowieczeństwie, męskości i rosyjskiej ruletce.

W "Państwie filozofów" podróż z Arkansas na dno Wielkiego Kanionu i film drogi, w którym do kultowego Forda Thunderbirda wsiadły "Thelma i Louise".

W 1991 roku Ridley Scott dał nam niespotykany obraz kobiecej przyjaźni, solidarności i tęsknoty za innym światem.

Prof. filozofii Joanna Hańderek zaprasza do rozmowy o wolności i gwałcie, czarownicach i poszukiwaniu siebie.

Czy to najlepszy film o kobietach jaki nakręcono w Hollywood? Można się oczywiście spierać.

Wszyscy żyjemy w Kombinacie, a szpital psychiatryczny to miejsce gdzie naprawia się wadliwie funkcjonujące jednostki. Pomóc mogą elektrowstrząsy i lobotomia.

W "Państwie filozofów" - "Lot nad kukułczym gniazdem". Powieść Kena Kesey'a ukazała się w 1962 roku. Trzynaście lat później, w 1975 roku Milos Forman zekranizował książkę. Film pod tym samym tytułem zgarnął pięć Oskarów.

Prowadzić nas będzie cytat:

"Teorię społeczności terapeutycznej słyszałem już tyle razy, że mam ją w małym palcu: jak to człowiek musi się nauczyć współżyć w grupie, zanim będzie mógł funkcjonować w normalnym społeczeństwie; jak to grupa może pomóc, wytykając mu jego błędy; jak to właśnie społeczeństwo rozstrzyga, kto jest, a kto nie jest normalny, więc należy starać się sprostać powszechnym kryteriom."

Czy piękno jest trwałe, czy starzeje się jak człowiek? A może jest wieczne jak Rzym, Wieczne Miasto. Czy to tylko zachowanie harmonii i proporcji, czy coś więcej i dlaczego walenie głową w mur może być piękne?

W "Państwie filozofów" ruszamy na poszukiwanie "Wielkiego piękna". A prowadzić nas będzie Jep Gambardella główny bohater filmu Paolo Sorrentino.

Razem z prof. filozofii Joanna Hańderek zapraszamy do dyskusji o tym: co nam się podoba i dlaczego tak się dzieje?

"Czy jakiś głos mówił mu do ucha, że oto przeżył najważniejszą chwilę swego losu, (...) że teraz albo musi, że tak powiem, wznieść się wyżej od biskupa, albo spaść niżej od galernika; że jeśli chce zostać dobrym, musi się stać aniołem, jeżeli zaś chce zostać złym, stać się musi potworem?"

Spotkanie dobrego ze złym odmienia wszystko. Ten zły, złodziej, któremu więzienie odebrało godność stanie się wzorem cnót. Ale nie będzie mu dane żyć spokojnie.

W "Państwie filozofów" - XIX-wieczna Francja i powieść "Nędznicy" Victora Hugo, wydana w 1862 roku.

Prof. filozofii Joanna Hańderek zaprasza do dyskusji o umowie społecznej, prawie moralnym Immanuela Kanta i walce wszystkich ze wszystkimi Thomasa Hobbes'a.

Średniowiecze, połowa XIV wieku. Rycerz gra ze Śmiercią w szachy. Kostucha dostaje czarne.

"Rycerz (Max von Sydow) – Grasz czarnymi.

Śmierć (Bengt Ekerot) odpowiada - Nie uważasz, że w tym kolorze mi do twarzy?"

W "Państwie filozofów" postanowiliśmy zmierzyć się z "Siódmą pieczęcią" Ingmara Bergmana. Będzie o wierze, czarownicach, Carpe Diem i oczywiście o korowodzie śmierci. Prof. filozofii Joanna Hańderek uważa, że film z 1957 roku jest opowieścią o ateizmie.

To jest prawdziwa gwiazda popkultury. Arystokrata o pociągłej twarzy, gęstych brwiach, długich i ostrych paznokciach, z niezwykłą bladością oblicza.

Do "Państwa filozofów" zapraszamy Hrabiego Draculę. Powieść Brama Stokera ukazała się w 1897 roku. Od tego czasu wizerunek hrabiego nieustannie się zmieniał, ale zęby zostały. W końca mamy do czynienia z Wampirem. Będzie o trwodze, bestiach wysysających życie, symbolicznym znaczeniu krwi i Antychryście.