Radio Kraków
RK Podcasty Kraków Miasto Literatury UNESCO w Radiu Kraków Kultura

Kraków Miasto Literatury UNESCO w Radiu Kraków Kultura


RSS

W 2023 roku Kraków obchodzi jubileusz przyznania tytułu Miasta Literatury UNESCO. Dziesięć lat temu, jako siódme miasto świata, stolica Małopolski dołączyła do sieci Miast Kreatywnych, która powstała, aby wspierać obieg dóbr kulturalnych na poziomie lokalnym, promować praktyki twórcze i kreatywne oraz zwiększać dostęp do kultury, a także integrować kulturalne przemysły kreatywne w wymiarze lokalnym. 

23 kwietnia, czyli Światowy Dzień Książki, jest też startem cyklu audycji "10 na 10" - zapytamy ludzi związanych ze światem literatury o aktualne wydarzenia, które dzieją się blisko Krakowa, jego mieszkańców, czytelniczek i czytelników.

Podcasty

Jubileusze

10 lat Krakowa Miasta Literatury UNESCO to nie jedyne urodziny, które Kraków świętuje w tym roku. W literackim świecie tort upiekli również: Wydawnictwo Literackie, Wydawnictwo Karakter czy De Revolutionibus Books. Marcin Baniak, Małgorzata Szczurek i Milena Gumienny opowiedzieli Georginie Gryboś o odpowiedzialności, czytelniczkach i czytelnikach, misji oraz życzeniach, jakie mają na kolejne lata działalności - czy to wydawniczej, czy księgarskiej. Z kolejnej dyskusji wyłania się obraz Krakowa Miasta Literatury w całej rozciągłości - wypełnionego współpracą, szacunkiem do historii, ale i umysłem otwartym na rewolucje i zmiany, od których rynek książki nie jest przecież wolny.

Rezydencje literackie | 10 lat Krakowa Miasta Literatury UNESCO

Elżbieta Foltyniak (KMLU, KBF), Paweł Łyżwiński (Instytut Kultury Willa Decjusza, Stowarzyszenie Willa Decjusza) i Aleksandra Zielińska - pisarka, rezydentka z ramienia KMLU w Quebecu, autorka m.in. powieści "Sorge" (Wydawnictwo W.A.B.). Niebawem ukaże się jej nowa powieść "Grzybnia" (Wydawnictwo AGORA) rozmawiają z Georgina Gryboś o historii oraz idei organizowania rezydencji literackich dla twórców i twórczyń. Jakie są wymierne efekty dla twórczyni lub twórcy przebywania na rezydencji? Gdzie szukać informacji o możliwości wyjazdów? Czy rezydencje literackie są powszechnie znane i są popularnym zjawiskiem na polskim rynku? Jaką rolę w tej międzynarodowej sieci pomocy twórczej pełnią krakowskie instytucje?

Kupujemy i czytamy kameralnie w Krakowie Mieście Literatury UNESCO

Kilkadziesiąt wspaniałych księgarń i antykwariatów to coś, co wyróżnia Kraków Miasto Literatury UNESCO. Znajdziemy w nich niedostępne gdzie indziej tytuły, księgarki i księgarzy, z którymi można porozmawiać o literaturze i zdać się na ich wiedzę w sprawie wyboru książki oraz wyjątkowo przyjazną atmosferę. To centra kultury, dyskusyjne kluby książkowe oraz miejsca spotkań i integracji, bez których trudno wyobrazić sobie dziś literacki Kraków. Na spotkanie z Katarzyną Klimek - szefową księgarni Karakter, wyróżnionej w Plebiscycie na najlepszą księgarnię roku oraz Krzysztofem Żwirskim z Wydziału Kultury UM Krakowa odpowiedzialnym za promocję czytelnictwa w mieście zaprasza Katarzyna Fortuna.

Literatura jest kobietą! | 10 lat Krakowa Miasta Literatury UNESCO

Kraków Miasto Literatury UNESCO to 10 lat spotkań, wydarzeń plenerowych, ale i tych odbywających się we wnętrzach m.in. księgarni kameralnych rozsianych po Krakowie. To ławki, na których możemy usiąść obok ulubionych pisarek i pisarzy, parki, skwery, kamienice i muzea. To spacery śladami tych, których światy zamknięte w książkach wciąż nas inspirują. Wreszcie, to pamięć i historia o tych, którzy żyli tu na długo przed nami i stworzyli podwaliny współczesnego, pełnego kultury Krakowa. W kolejnej odsłonie cyklu "10 na 10" na literacką wycieczkę zabierają nas gościnie, które mówią jasno: literatura jest kobietą. Barbara Gawryluk - pisarka, autorka książek dla dzieci, znakomita dziennikarka i tłumaczka z języka szwedzkiego, która z sentymentem wspomina nieistniejące już księgarnie i z entuzjazmem opowiada o Rabce; Agnieszka Konior, która od lat realizuje dla Krakowskiego Biura Festiwalowego spacery... śladami Szymborskiej, Miłosza, kobiet, księgarń. Na liście przyniesionej do studia Radia Kraków Kultura znalazło się 42 pozycje - 42 spacery pełne wiedzy i wspomnień. Trzecia gościni to Zofia Jurczak - autorka popularnego bloga Podróże po kulturze, autorka książki "Kraków. Nieprzewodnik dla turystów i mieszkańców", zachwycona wikliniarstwem Władysława Wołkowskiego i architekturą Teodora Talowskiego. Czas wyjść z domu i ruszyć w Kraków i Małopolskę! Rozmawia Georgina Gryboś.

„Poezja jest bardzo potrzebna” | Festiwal Miłosza i poezja w Krakowie Mieście Literatury UNESCO

Wszyscy lubią poezję - przynajmniej w Krakowie. Od zawsze wiadomo, że Kraków poezją stoi. Miasto noblistów, Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej, a także największych i najbardziej znanych poetek i poetów polskich, Ewy Lipskiej, Adama Zagajewskiego, Ryszarda Krynickiego, Juliana Kornhausera, Bronisława Maja, zawsze przyciągało największe poetyckie sławy i miłośników wierszy z całego świata. To m.in. Johann Wolfgang Goethe. W XX wieku mieliśmy Spotkania Poetów Wschodu i Zachodu, które dały początek Festiwalowi Miłosza. Piosenki o końcu świata to motyw przewodni 12. już edycji wydarzenia, które 5 lipca rozpocznie się w Krakowie. Dziś miasto pełne jest poezji młodej i najmłodszej. I właśnie na Festiwalu Miłosza spotkają się klasycy i poetycka młodzież. Prof. Joanna Zach, literaturoznawczyni, kierowniczka Ośrodka Badań nad Twórczością Czesława Miłosza, członkini Rady Programowej Festiwalu Miłosza, opowiada jak dzieło Czesława Miłosza żyje dziś i jak koresponduje z pokoleniem dwudziesto i trzydziestolatków. Szymon Kloska - kurator programu Festiwalu Miłosza przedstawia wydarzenia i różne festiwalowe niespodzianki. Joanna Bociąg, poetka, sekretarzyni Nagrody im. Wisławy Szymborskiej i Paulina Bandura z Fundacji Wisławy Szymborskiej zdradzają wydarzenia nie tylko na Festiwalu, ale też w Roku Noblistki, a Zuzanna Sala - redaktorka kwartalnika literackiego KONTENT i współzałożycielka fundacji KONTENT - mówi o kondycji i roli poezji najnowszej. Ostatnie słowo ma Jan Burnatowski - redaktor naczelny pisma Czas Literatury, którego najnowszy numer poświęcony jest piosenkom o końcu świata i poezji obecnej na Festiwalu Miłosza. No i okazało się, że poezja wzbudza wielkie emocje i można się o nią pokłócić… Proszę posłuchać! Zaprasza Katarzyna Fortuna.

Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO

Barbara Sadurska - prawniczka, pisarka, autorka świetnie przyjętych "Mapy", "Czarnego hetmana", a teraz też książki dla młodych czytelniczek i czytelników "Srebrny smok"; Tomasz Pindel - wykładowca, znawca literatury hiszpańskojęzycznej, tłumacz, autor m.in. "Mario Vargas Llosa. Biografia", "Za horyzont. Polaków latynoamerykańskie przygody", "Historie fandomowe"; dra hab., prof. UJ Dorota Kozicka - historyczka, krytyczka literacka, literaturoznawczyni; Marcin Dyrcz - st. spec. ds. literackich KBF, manager Festiwalu Conrada. Co ich łączy? Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Beneficjenci (Sadurska, Pindel), członkini jury (Kozicka) oraz sekretarz Nagrody (Dyrcz) opowiadają o Nagrodzie KMLU ze swojej perspektywy: odsłaniając kuchnię, podkreślając wpływ nagrody na proces twórczy oraz jej działanie inspirujące, wskazując na związki literatury i turystyki, promocję miasta czy wreszcie: podając liczby, formułując ideę i podkreślając element misyjny. Wreszcie - o czym przekonają się Państwo słuchając rozmowy - żywo reagują na to, co dla nas i Krakowa Miasta Literatury UNESCO najważniejsze - na literaturę!

Konwencja Krakowska i Wydawniczy Znak Jakości

Czy Konwencja Krakowska to coś takiego jak Traktat ryski czy Kongres wiedeński? I tak, i nie. Nie dotyczy polityki, ale może być rozumiana politycznie. A jaki ma związek z czytaniem książek? Przede wszystkim bardzo mocno związana jest z ich pisaniem i wydawaniem. W kolejnym odcinku radiowego cyklu "10 na 10", w Radiu Kraków Kultura, rozmawiamy o Konwencji Krakowskiej. Dokument jest wspólną inicjatywą Stowarzyszenia Unia Literacka, Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury oraz Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Zawiera spis wspólnych wartości oraz dobrych praktyk, porządkujących relacje pomiędzy trzema grupami: wydawcami i wydawczyniami, autorkami i autorami oraz tłumaczami i tłumaczkami. „Jeśli czytelnicy chcą mieć gwarancję, że książka, którą kupują, powstała z poszanowaniem praw i interesów wszystkich osób, które ją stworzyły, a zatem napisały, przetłumaczyły, wydały – powinni szukać książek z Wydawniczym Znakiem Jakości” – mówi Jacek Dehnel, prezes Stowarzyszenia Unia Literacka zrzeszającego pisarki i pisarzy. Prawo do promowania się za pomocą Wydawniczego Znaku Jakości mają wydawcy, którzy podpisali Konwencję. W audycji Justyny Nowickiej udział biorą także Magda Dębowska - Wydawnictwo Karakter, Rafał Lisowski - prezes Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, Agnieszka Rasińska-Bóbr - KBF: KMLU, koordynatorka działań konwencji.

Dawno, dawno temu...

Dawno, dawno temu... Tak zaczynają się najlepsze opowieści i choć tytuł KMLU liczy dopiero 10 lat, ma już swoje legendy i własną prehistorię. Rozmawiamy o niej w pierwszej audycji z cyklu "10 na 10", pochylając się nad pełną mitów przeszłością, ale i patrząc w przyszłość. Wydawca, pisarz i członek Rady Honorowej KMLU Jerzy Illg, snuje opowieść o spotkaniach Poetów Wschodu i Zachodu i ulubionych księgarniach Czesława Miłosza. Milena Gumienny, managerka księgarni de Revolutionibus, zdradza nam, gdzie kupuje książki Ryszard Krynicki i jaki wpływ na asortyment przy Rynku Podgórskim ma pobliska szkoła muzyczna. Najmłodsza w literackim gronie Dominika Słowik ujawnia, kto jest najsurowszym recenzentem jest najnowszej powieści, a kuratorka programu Kraków Miasto Literatury UNESCO Ula Chwalba tłumaczy, w jaki sposób te wszystkie historie spaja idea KMLU. Bo KMLU to przede wszystkim pisarki i pisarze, ale także czytelnicy, dziedzictwo, wydawnictwa, księgarnie, nagrody, przemysły kreatywne. I dużo więcej. Zaprasza Justyna Nowicka.
Więcej