Radio Kraków

Pytanie, które nie daje spać


RSS Spotify Google Podcast

Pytanie pozornie proste, takie, którego często nie mamy odwagi zadać, a odpowiedź zaskakująca i naukowa. Świat wokół ciągle zadziwia, a my szukamy wyjaśnień. Wchodzimy na szczyty gór, zjeżdżamy do podziemi, patrzymy na ulice, a czasem snujemy naukowe rozważania przy porannej kawie. Naukowo, ale z humorem objaśniamy świat. I nie wstydzimy się dziecięcej ciekawości. Czekamy na wasze pytania: [email protected]

Podcasty

Jakie eksperymenty fizyczne można wykonać używając kuchenki mikrofalowe?

Noc Naukowców jest świetną okazją by się o tym przekonać. Rozmawiają  Krzysztof Guła, koordynator Sekcji Wysokich Częstotliwości w Synchrotronie Solaris w Krakowie i Marzena Florkowska.

Czy można grać nie dotykając instrumentu?

Czy można grać nie dotykając instrumentu? Okazuje się, że tak. Nie trzeba spędzać godzin ćwicząc palcówki. Rozmawiają  Krzysztof Guła, koordynator Sekcji Wysokich Częstotliwości w Synchrotronie Solaris w Krakowie i Marzena Florkowska.

Czy słuch absolutny naprawdę istnieje i czy da się go zbadać?

W piątek w Krakowie odbędzie się Ogólnopolska Konferencja "W krainie dźwięków. Percepcja słuchowa i zaburzenia słuchu u dzieci". Spotkają się specjaliści: lekarze, logopedzi i pedagodzy.

Czy słuch absolutny naprawdę istnieje i czy da się go zbadać? Oto jest pytanie. Rozmawiają prof. Krzysztof Kochanek – specjalista w zakresie badań elektrofizjologicznych słuchu oraz inżynierii biomedycznej, Sekretarz Naukowy w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie oraz Marzena Florkowska.

Dlaczego rozpędzamy elektrony do prędkości światła?

W Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris w Krakowie elektrony są rozpędzanie do prędkości bliskiej prędkości światła. Po co się to robi i jakie to promieniowanie ma praktyczne zastosowanie? Rozmawiają dr hab. Tomasz Wróbel i Marzena Florkowska.

Gdzie w naszych domach znajdują zastosowanie ciekłe kryształy?

Gdzie w naszych domach znajdują zastosowanie ciekłe kryształy? Kiedyś rozmawialiśmy o kubkach i termometrach, w których ciekłe kryształy zmieniały kolor pod wpływem ciepła. Dziś działamy prądem elektrycznym. Rozmawiają dr Witold Zawadzki z Instytutu Fizyki UJ i Marzena Florkowska

Czy nietoperzom kręci się w głowie, gdy wiszą głową w dół?

Jak to możliwe, że nietoperzom nie kręci się w głowie, gdy wiszą głową w dół? Rozmawiają lekarz weterynarz Marcin Pałys, Zastępca Dyrektora ds. hodowlanych krakowskiego ZOO i Marzena Florkowska.

Czy można zrobić zdjęcie rentgenowskie zęba bakterii żyjącej na naszym zębie?

Czy można zrobić zdjęcie rentgenowskie zęba bakterii żyjącej na naszym zębie? Pytanie tylko pozornie absurdalne, bo pytamy o to, jak dokładne obrazy możemy uzyskać stosując promieniowanie synchrotronowe. Rozmawiają Michał Młynarczyk, zastępca dyrektora Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris  w Krakowie, i Marzena Florkowska.

Czy wąż może połknąć słonia - jak czytamy w Małym Księciu?

A może to tylko bajka? Rozmawiają lekarz weterynarz Marcin Pałys, Zastępca Dyrektora ds. hodowlanych krakowskiego ZOO i Marzena Florkowska

Jaka jest zależność pomiędzy ciśnieniem, a siłą wiatru?

Rozmawiają prof. Mirosław Miętus, klimatolog, zastępca dyrektora Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy, i Marzena Florkowska.

Czy możliwe jest uzyskanie idealnej próżni?

Ile trwa ten proces i czy jest to próżnia kosmiczna? Rozmawiają Michał Młynarczyk, zastępca dyrektora Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris  w Krakowie, i Marzena Florkowska.

Dlaczego niektóre kubki zmieniają kolor pod wpływem temperatury?

Dziś o czarodziejskich kubkach, które zmieniają kolor pod wpływem temperatury płynu, który do niego wlejemy. Jaki jest mechanizm działania takich kubków? Rozmawiają dr Witold Zawadzki z Instytutu Fizyki UJ i Marzena Florkowska.

Po co żyrafie cętki?

Czy tylko dla urody i niepowtarzalności? Czy natura działa w sposób bardziej  wyrafinowany?  Rozmawiają lekarz weterynarz Marcin Pałys, Zastępca Dyrektora ds. hodowlanych krakowskiego ZOO i Marzena Florkowska.

czy słońce kiedyś się wypadli?

Pytanie w sam raz na upały: czy słońce kiedyś się wypadli, czy może zanim to nastąpi, świecić będzie jeszcze mocniej. Rozmawiają Janusz Nicewicz z Młodzieżowego  Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach i Marzena Florkowska.

Dlaczego dzieci boją się ciemności?

Zresztą nie tylko dzieci. Dorośli także. I co to ma wspólnego z pejzażami, na których oddalone drzewa czy góry są szare. Rozmawiają dr Witold Zawadzki z  Instytutu Fizyki UJ i Marzena Florkowska.

Co się dzieje w środku baterii, gdy ją ładujemy?

Co się dzieje w środku baterii, gdy ją ładujemy, a następnie  rozładowujemy? Czy ten proces jest nieskończony? W jaki sposób promieniowanie synchrotronowe może być użyte do  badania materiałów do przechowywania energii – baterii i paneli fotowoltaicznych?

Rozmawiają dr Marcin Zając, Koordynator linii pomiarowej PIRX oraz Zastępca Kierownika Działu Naukowego Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris w Krakowie, i Marzena Florkowska

Po co świetliki świecą?

Po co robaczki świętojańskie świecą? I czy to są jedyne owady, które emitują światło?  Czy ludzie to wykorzystują w  jakiś sposób? Najdłuższe noce w roku służą przyrodniczym obserwacjom. Ze  znawcą owadów, prof. Kazimierzem Wiechem z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie rozmawia Marzena Florkowska

Czy w noc świętojańską powinniśmy jeść chleb świętojański?

Czy w noc świętojańską powinniśmy jeść chleb świętojański? Dziś imieniny Jana, stąd i takie pytanie. Rozmawiają dr hab. Zofia Włodarczyk z Katedry Roślin Ozdobnych i Sztuki Ogrodowej Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie i Marzena Florkowska

Czy rozsyłanie swoich próbek DNA jest bezpieczne?

Co zrobić, gdy chcemy poznawać związki rodzinne i pokrewieństwo? Czy rozsyłanie swoich próbek DNA jest bezpieczne? Do czego te nasze próbki DNA mogą być wykorzystane? Z prof. Wojciechem Branickim z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ i Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego w Warszawie rozmawia Marzena Florkowska.

Czy kwiat jednej nocy to paproć?

Przed nami Noc Świętojańska, Noc Kupały. I pytanie, czy ten tajemniczy kwiat, którego w tę noc szukamy to rzeczywiście kwiat paproci, czy może coś zupełnie innego. Odpowiedź jest zaskakująca. Rozmawiają dr hab. Michał Węgrzyn, kierownik Ogrodu Botanicznego w Krakowie i Marzena Florkowska.

Co to jest mikrobiologiczny "odcisk palca" Krakowa?

Czy istnieje jakaś cecha charakterystyczna, która sprawia, że każde miasto na świecie jest wyjątkowe i nie do pomylenia z innym miejscem? Okazuje się, że są to mikroorganizmy. Każde miasto ma niepowtarzalny mikrobiologiczny "odcisk palca". Dziś w 50 miastach na całym świecie, także w Krakowie, wolontariusze będą zbierać takie próbki  z miejsc publicznych. Inicjatorem i koordynatorem krakowskich edycji akcji jest dr hab. inż. Paweł Łabaj, lider Grupy Badawczej Bioinformatyki z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a zarazem współzałożyciel stowarzyszenia MetaSUB Europe. Rozmawia Marzena Florkowska.